Page 145 - Tạp chí Giao thông Vận Tải - Số Tết Dương Lịch

KHOA HỌC CÔNG NGHỆ Tập 64
Tập
4
6
Số 12/2024 (748)
Phát triển vận tải container bằng đường thủy nội địa

tại khu vực phía Bắc

n TS. PHẠM THỊ QUỲNH MAI ; TS. VƯƠNG THỊ HƯƠNG THU; TS. NGUYỄN THỊ LIÊN
(*)
Trường Đại học Hàng hải Việt Nam
Email: mai.kt@vimaru.edu.vn
(*)

hóa container thông qua cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng.
TÓM TẮT: Theo số liệu thống kê về thị phần vận tải Trong khi con số này tại cảng biển TP. Hồ Chí Minh đạt 10
những năm gần đây cho thấy vận tải thủy nội địa - 11%; tại cảng biển Bà Rịa - Vũng Tàu là 72%. Theo dự báo,
(TNĐ) Việt Nam đang có sự tăng trưởng tích cực. tới năm 2030 thì khối lượng hàng hóa vận chuyển bằng
Với ưu thế có đường bờ biển dài, hệ thống sông đường thủy khu vực phía Bắc sẽ tăng đều khoảng 23%.
ngòi kênh rạch dày đặc thuận lợi cho phát triển vận Do đó, việc nghiên cứu và xác định các yếu tố ảnh hưởng
tải TNĐ, tuy nhiên riêng khu vực phía Bắc, đặc biệt tới sự phát triển vận tải container bằng đường TNĐ tại khu
là vận tải container chưa có sự phát triển vượt bậc.
Dựa trên cơ sở phân tích tổng quan, sử dụng mô vực phía Bắc, từ đó đề xuất các biện pháp cải thiện mang
hình SWOT đánh giá thực trạng, bài nghiên cứu tính cấp thiết.
đưa ra các biện pháp cần thiết để thúc đẩy sự phát
triển của vận tải container bằng đường TNĐ tại khu 2. NỘI DUNG
vực phía Bắc. 2.1. Tổng quan về vận tải container đường TNĐ
Vận tải TNĐ là một phần quan trọng của hệ thống
TỪ KHÓA: Vận tải container, đường thủy nội địa, giao thông và logistics, đặc biệt trong các quốc gia có
khu vực phía Bắc, ma trận SWOT. mạng lưới sông ngòi và kênh rạch dày đặc. Đường TNĐ là
ABSTRACT: According to recent market share một giải pháp thay thế khả thi cho vận tải đường bộ và
statistics, Vietnam’s inland waterway transport is đường sắt, đặc biệt được ưa chuộng vì lợi thế về chi phí
experiencing positive growth. With the advantage và tính bền vững. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng vận tải
of a long coastline and a dense network of rivers đường TNĐ không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn hiệu quả về
and canals favorable for developing inland waterway nhiên liệu và thân thiện với môi trường. Trong nghiên cứu
transport, there remains, however, a lack of của Nguyễn và cộng sự (2021) đã cho thấy rằng tổng chi
significant growth in container transport, especially phí logistics cho một container 40’ theo tuyến Bắc Ninh -
in the northern region. Based on a comprehensive cảng Hải Phòng theo phương án kết hợp vận tải TNĐ thấp
analysis using the SWOT model to assess the hơn 26,7% so với phương án chỉ sử dụng vận tải đường bộ
current situation, this study proposes necessary [1]. Trong một nghiên cứu khác, Kiều và Nguyễn (2023) đã
measures to promote the development of inland chỉ ra rằng lượng tiêu thụ nhiên liệu của vận tải hàng hóa
waterway container transport in the northern region. bằng phương tiện TNĐ thấp hơn rất nhiều so với vận tải
KEYWORDS: Container transport, inland waterways, bằng phương tiện đường bộ [2].
Northern region, SWOT model. Vào đầu những năm 1990, việc vận chuyển container
bằng đường sắt và đường sông đã được thực hiện nhằm
giải quyết trình trạng ứ đọng tại cảng gây ra ách tắc ở TP.
Hồ Chí Minh và nhiều tỉnh có hoạt động xuất nhập khẩu.
Các nhà khai thác ICD (Inland Container Depot) đã giải
quyết được bài toán khó: Sử dụng sà lan để vận chuyển
1. ĐẶT VẤN ĐỀ container từ cảng đến gần các khu công nghiệp, tránh các
Việt Nam có hệ thống sông kênh dày đặc cùng đường khu vực nội đô, rồi mới chuyển tiếp đến nhà máy và kho
bờ biển dài tạo thành mạng lưới giao thông đường thủy bãi của chủ hàng, từ đó dẫn đến sự ra đời của mô hình ICD
thuận lợi liên thông giữa các địa phương, các vùng kinh tế - vận tải container bằng sà lan.
cũng như một số quốc gia lân cận. Riêng khu vực phía Bắc, Tới nay, cả nước có tới hơn 6.800 bến TNĐ, hình thành
mạng lưới đường TNĐ với 65 sông, kênh dài 2.663,9 km, 9 hành lang vận tải thủy kết nối với nhau và kết nối trực tiếp
chiếm 40% tổng chiều dài đường TNĐ cả nước. Tiềm năng tới các cảng biển. Với sự phát triển bùng nổ của container
khai thác là rất lớn, tuy nhiên tính đến cuối năm 2023, thị hóa, xu hướng giảm lượng khí thải carbon và đổi mới trong
phần vận chuyển container bằng đường TNĐ tại khu vực nhiên liệu càng khẳng định vai trò của vận tải TNĐ trong
phía Bắc mới đạt khoảng 2,3% trên tổng sản lượng hàng phát triển kinh tế. Theo Chỉ thị số 37/CT-TTg của Thủ tướng
Chính phủ ngày 29/9/2020, giải pháp trọng tâm là tăng

144