Page 50 - Văn hoá Huế

của nghề làm bún gắn với đời
sống của cư dân, cảnh quan
làng xã, môi trường sống,
cùng các hệ thống giá trị và
chuẩn mực, lối sống, phong
tục tập quán, lễ hội, lễ tế Bà
Bún,… tạo thành một “bảo
tàng sống” về truyền thống
văn hóa.
Bún làng Vân Cù với lịch
sử lâu đời, với nhiều sản phẩm
phong phú và chất lượng, đã
từ lâu đóng vai trò cung cấp
Sản phẩm bún Vân Cù nguyên liệu chính để làm nên
nhiều món ăn phổ biến và nổi tiếng, qua đó góp phần tạo sự đa dạng, phong phú của ẩm
thực Huế nói riêng và Việt Nam nói chung. Bún không chỉ là món ăn dân dã, thích hợp
với khẩu vị của rất nhiều người, từ sản phẩm của bún có thể chế biến, kết hợp thành
nhiều món ẩm thực hấp dẫn. Phân loại các món ăn từ bún dựa trên các tiêu chí là cơ sở
của một hệ thực đơn rất phong phú và đa dạng, đặc sắc và độc đáo như: bún nước và
bún khô, bún trộn, bún xào; bún mặn và bún chay,…
Văn hóa ẩm thực gắn với bún Huế cũng được thể hiện qua cách người Huế đãi khách
ăn sáng ở những quán bún ngon nổi tiếng theo hương vị truyền thống, mời khách đến
chơi nhà ở lại dùng bữa cơm với gia chủ chỉ cần mua thêm cân bún về đãi khách cũng
thể hiện sự trân trọng thân quý khách. Hiện nay có các món ăn từ bún phổ biến như bún
bò (thịt, gân), bún heo (giò, thịt), bún hến, bún mắm nêm, bún nghệ, bún cá (cá ngừ,
cá nục,…) bún ốc, bún chả (chả thịt, chả cua,…) bún vịt, bún huyết (huyết vịt, lợn,…)
bún hải sản (mực, tôm, cua, giấm nuốc,…) bún chay, bún đậu mắm tôm, bún riêu cua,
bún chả cá, bún thịt nướng, bún xì dầu, canh mướp ngọt nấu bún… Có rất nhiều và
phổ biến các món ăn từ bún kết hợp với 1 số nguyên liệu khác có tác dụng chữa một
số bệnh thông thường, hàng ngày như bún xào ném, xào nghệ, xào hẹ, xào tiêu ớt, xào
lòng nghệ, xào khế… Huế còn nổi tiếng với món bún chay. Như một cách tự nhiên, bún
góp phần định hình danh tiếng của Huế so với Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, với
3 món ăn đặc trưng là phở Hà Nội, bún bò Huế, hủ tiếu Sài Gòn.
Bún Vân Cù đã góp một phần vào sự phát triển của nghề chế biến lương thực,
thực phẩm, tạo sức bật cho nền ẩm thực Huế nói riêng, ẩm thực Việt Nam nói chung
có thể tiến xa hơn tới các quốc gia trên thế giới, góp phần giới thiệu những tinh
hoa ẩm thực và xây dựng đất nước phát triển. Nghề làm bún với bao tâm huyết của
người làm nghề, vì vậy không chỉ góp phần làm nên sự nổi tiếng của địa danh Vân
Cù, mà còn góp phần quan trọng tạo nên thương hiệu của Huế nức tiếng gần xa:
Bún Huế, Bún bò Huế.
Với những giá trị độc đáo, ngày 10 tháng 12 năm 2024, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể
thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 3979/QĐ-BVHTTDL đưa Nghề thủ công
truyền thống: Nghề làm bún Vân Cù vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
4. Lễ hội điện Huệ Nam
Lễ hội điện Huệ Nam được tổ chức tại địa điểm chính là điện Huệ Nam tọa lạc tại
làng Hải Cát, phường Long Hồ, quận Phú Xuân, thành phố Huế. Ngoài ra, lễ hội này

48 SỞ VĂN HÓA VÀ THỂ THAO THÀNH PHỐ HUẾ