Page 21 - Báo Phú Yên

19 Ất Tỵ

toasoan@baophuyen.com.vn Văn hóa - Văn nghệ

PHAN HOÀNG
Người cha từ Tuy Hòa (Phú Yên)

ầu năm 2025, nhận được tập tập kết ra Bắc thời chiến tranh,
thơ Thị à thị ơi (NXB Hội chinh phục người đẹp xứ Nghệ,
ĐNhà văn), tôi tưởng Phạm Thị và Phạm Thị Hồng Thu được sinh
Hồng Thu tập hợp từ hàng trăm bài ra ở quê mẹ thành Vinh. Theo học
thơ 1-2-3 đã từng đăng trên các diễn ngành Sư phạm, làm cô giáo, về
đàn báo chí truyền thông. Nhưng đọc sau sống ở Hà Nội, điều đáng quý
một mạch tôi thật ngạc nhiên khi đây
là một tập thơ hoàn toàn mới, dường là hầu như năm nào Hồng Thu
như chưa có bài thơ nào từng đăng tải. cùng gia đình cũng về thăm quê
Có lẽ chị ủ kín và muốn trình làng tác cha, nhất là vào dịp xuân về tết
phẩm một cách bất ngờ. Từ tâm thế, đến. Là người thích xê dịch, khi có
diễn ngôn đến thi tứ, thi ảnh trong tập thời gian, bước chân của nữ sĩ lãng
thơ hoàn toàn mới lạ, không còn ngô du khám phá khắp trong và ngoài
nghê ngôn từ, du dương vần vè gượng
gạo như những bài thơ đầu tiên của chị. nước, từ châu Á sang châu Âu và
xuống tận Nam Mỹ. Đến đâu chị
Tiếng nói nữ quyền tự tin tự tại cũng dạt dào cảm hứng viết những
Hình ảnh người phụ nữ thông qua chùm thơ 1-2-3 như một kiểu nhật
nhân vật “thị” xuất hiện xuyên suốt tập ký bằng thơ rất thú vị.
thơ Thị à thị ơi của Phạm Thị Hồng Thu
vừa có tính độc lập trong từng bài vừa
có tính kết nối trong toàn tập như bản
trường ca về thân phận người đàn bà
trước bộn bề, đa đoan, phức tạp, dông
bão cuộc đời. Một bản trường ca buồn
và đẹp được viết bằng tâm thế, góc Tiếng nói nữ quyền Tập thơ Thị à thị ơi
nhìn, cảm nhận tinh tế, trìu mến, chia của Phạm Thị Hồng Thu. Ảnh: CTV
sẻ và bao dung. Tiếng nói nữ quyền tự
tin tự tại cất lên, làm bệ phóng cho nhà
thơ dựng nên những bài thơ khác biệt. cất lên từ Và đau vì sự mất mát của đấng sinh
“Trăng thánh thót, thánh thót thành: “Bà ra đi lặng lẽ trong ngày
nắng đổ/ Thị đớn đau bất lực tuyệt
Tràn lá cây ngọn cỏ mờ mờ tỏ tỏ, Thị à thị ơi vọng/ Mầm sống thức tỉnh”.
mênh mang Nỗi đau đến từ bên ngoài đã khổ.
Tràn đẫm mắt môi, óng ánh suối Nguy hiểm hơn là sự thui chột về
tóc dài ngọt mát tâm hồn: “Say ganh ghét// Con rắn
tị nạnh thường trực trong mao mạch/
Giọt giọt lòng bào xát tiếc nuối, Chỉ chực bung ra// Thị không muốn ai
chua chát hơn mình, dù là cái móng tay/ Kể cả
Giọt trăng cứ thánh thót ruột thịt/ Hả dạ”.
Thánh thót” Phản ánh mặt trái khuất tất. Không
Bài thơ về trăng ấn tượng mở đầu né tránh, không đồng lõa cái ác. Soi
tập thơ Thị à thị ơi. Không phải ánh thấu kiếp hồng nhan lênh đênh lận
trăng mà là giọt trăng. Giọt trăng hay đận. Tâm thức nữ quyền còn giúp
giọt lòng “Tràn đẫm mắt môi, óng ánh cảnh tỉnh, mở đường giúp cho người
suối tóc dài ngọt mát”. Giọt trăng như phụ nữ vượt thoát mà tình yêu thương
những giọt nước mắt thánh thót báo chính là thần dược: “Cứu cánh là tình
hiệu sự nổi chìm, ngọt đắng, thăng yêu// Yêu trời biển trăng hoa, khám
trầm của kiếp hồng nhan. Và chẳng phá những miền xa/ Yêu gia đình,
phải con người hiện tồn xương thịt mà Tác giả Phạm Thị Hồng Thu. Ảnh: CTV bạn bè, đồng loại// Yêu sâu sắc cuồng
bắt nguồn bằng “Cảm giác là lạ, nhột nhiệt nàng thơ/ Như khí trời, như cơm
nhột gáy/ Dưới hiên nhà có ánh mắt hỏi này nhà tâm lý học có thể dễ dàng ăn nước uống/ Quyện nàng thanh
cười say” từ thế giới vô hình mang trả lời, nhưng đối với nhà thơ để nhận xuân ùa về”.
tâm thức hiện sinh “Duyên trời định Ngoài tập thơ Thị à thị ơi, Phạm Thị Hồng Thu còn là biết và diễn ngôn trung thực thì không Cùng với tình yêu con người và
khéo thay” để cất tiếng nữ quyền. tác giả một số tập thơ, truyện ký khác. Những chuyến phải ai cũng đủ khả năng thể hiện. Tâm thiên nhiên, nhà thơ Phạm Thị Hồng
Duyên trời định hay tự thân con trở về thăm cố hương Phú Yên đầy cảm hứng cũng thức nữ quyền giúp nhà thơ soi rọi đến Thu cho thấy thi ca thêm lần “cứu
người tìm đến nhau thì cái đích cuối giúp chị sáng tác nhiều tác phẩm xúc động. Chị cùng điểm sâu số phận: “Chờ tăm đợi cá// cánh” nhiệm màu. Không mang lại
cùng cũng để mưu cầu hạnh phúc. gia đình còn lặng lẽ làm nhiều việc thiện nguyện Dằng dặc nỗi nhớ thương/ Vòng quay thức ăn nước uống cho cơ thể nhưng
Tuy nhiên, thế gian này cái gì cũng có giúp đỡ trẻ em, bà con khó khăn ở quê cha đất tổ. đêm ngày bốn mùa dần nhích// Vò võ thơ là món ăn tinh thần, điểm tựa vô
hai mặt, và song hành với sướng vui đêm trường/ Côn trùng nỉ nỉ non non/ hình kỳ diệu để vượt lên số phận, tìm
hạnh phúc luôn là đau buồn bất hạnh, đuối làm cho con người mù quáng. Cứa tim thị mỏi mòn”. đến sự an nhiên trong tâm hồn, tự
mà bi kịch có khi bắt nguồn chính từ Khi bị bão dông bủa vây tứ bề thì đành Và cả nỗi đau vì con cái đè nặng khám phá vẻ đẹp hiện hữu bản thể
tiếng sét ái tình: “Họ hớp hồn nhau “Ngậm bồ hòn làm ngọt” trong đau trái tim bất lực của người mẹ: “Chờ đỏ chính mình mà tạo hóa ban tặng. Đó
từ cái nhìn đầu tiên// Choáng váng đớn khôn cùng: “Dựng tóc gáy// Nỗi cả mắt// Thị chờ con mòn mỏi/ Nó đi cũng là bài học, thông điệp mà nữ sĩ
điện giật/ Mù quáng thôi miên// Đời ớn lạnh ngấm sâu vào tiềm thức/ Thị quá lâu, thị cố chờ// Mặt trời trằn trọc Phạm Thị Hồng Thu tự khám phá và
không như là mơ, mắt thấy tai nghe sợ hắn như người yếu bóng vía sợ ma// mãi/ Thị cố thở nhọc nhằn thều thào gửi đến những bạn đồng giới đồng
thị vẫn không tin/ Bão dông ngập lối/ Trở mặt nhanh hơn trở bàn tay/ Khẩu xin lỗi/ Giọt nước mắt nóng hổi, rơi…” hành trong cuộc sống đầy bất trắc
Ngậm bồ hòn làm ngọt”. phật tâm xà/ Niềm tin ngây thơ mù Giọt nước mắt nóng hổi cũng nhưng cũng chất chứa bao tình yêu
Không ẩn dụ bóng bẩy như bậc quáng đã vào dĩ vãng”. Để được thức chính là giọt trăng lặng lẽ trên gương khát vọng khi ý thức được nữ quyền
tiền bối lừng danh Hồ Xuân Hương, tỉnh thì cái giá phải trả quá lớn. mặt người mẹ bất hạnh. Đau vì con trước quy luật tự nhiên sinh tồn: “Học
ý thức nữ quyền trong thơ Phạm Thị trai sa ngã. Đau vì con dâu hư đốn: nghệ thuật sống// Chạch bơi trên
Hồng Thu là tiếng nói trực diện. Trực Thi ca là cứu cánh “Cô gái hiền lành chân chất/ Ra đường/ Chim đẻ dưới lòng sông// Trời
diện trong mơ hồ day dứt. Trực diện Bi kịch đời sống hôn nhân của thành phố bỗng rũ sạch quê nhà” sinh vạn vật không thể đổi thay/ Thị là
trong ngơ ngác đớn đau. Tình yêu đắm người phụ nữ thực chất đến từ đâu? Câu nông nổi chạy theo tiền bạc dục vọng. chính mình/ Cuộc sống ngân nga”. 