Page 60 - Người Hà Nội

Thắp lên cánh đồng

mùa xuân

Tản văn của NGUYỄN QUANG HƯNG

gày Tết, tôi có hứng thú đi tìm miền mỗi lúc một thưa thoáng hơn để đi ra cánh đồng. mà không có lấy chút ít con người, cửa nhà, chút
cỏ nước. Từ thuở bé đến bây giờ Và cứ bước thấp bước cao trên khấp khểnh lửa đồng, chút khói bếp thì xem chừng đơn điệu
vẫn nguyên một mong ước giản dị ruộng khô, bờ cỏ lấp xấp, men dòng mương leo lắm chăng! Nhưng chính ở những vùng xanh
Nmà xa xôi ấy. Ví von một chút là lẻo, một phía kia là những ngôi nhà cuối các ngõ vắng lặng mà độc thoại, mà tự đối thoại với nhau,
được vị thần thiêng liêng của Tết năm đó dài, ở đây và nhìn rộng từ phía này đi là cả một với mình đó, có lẽ ta lại nhận ra điều gì vi diệu
mừng tuổi cho một hình sắc cánh đồng vào thế giới khác. của đồng đất, của bầu trời, của cao xa thăm thẳm
xuân. Ngẫm thế, chợt thấy nếu được trải mình Một rộng lớn, cao xanh, một vắng vẻ, im lìm, tháng ngày, không bến không bờ những đời
vào cánh đồng đang dâng lên tràn chảy sắc một cỏ cây, nước, và đất, một sắc áo của mùa mới người, những mạch làng quê, những phận số
xuân ấy, thật sẽ là một món quà trang trọng, uy nghi, trầm tĩnh và cao cả. Khuôn mặt của cộng đồng bổng trầm trong cõi sống không bao
lịch lãm và cải biến diệu kỳ. mùa xuân đấy! Hình dáng của mùa xuân! Cử chỉ giờ thôi nổi gió. Và chính ở giữa cỏ đồng, trên đất
Giữa miền vắng lặng, trời đất trong vắt, vu vu điềm đạm mà thanh thoát, lại vừa tự nhiên của ẩm, bên những mạng nhện đính sương muôn
tiếng gió ùa qua các bãi bờ xanh. Lơ thơ cỏ lay, mùa xuân đang ngập tràn đầu tóc, vai áo và đôi muốt, ta lại càng nghĩ hơn về nhịp người, những
những bụi cây thấp như xúm xít chuyến rong tay hơi cóng lạnh của những đứa trẻ phố phường lời, những ý, những là không thôi chuyển vận
chơi vừa kéo nhau ra đến giữa cánh đồng. Nhìn thỉnh thoảng mới có dịp về cùng làng quê. Bây quanh mình suốt tháng qua, suốt năm vừa hết.
kỹ hơn vào các vệ cỏ để nhận rõ hơn vẻ long giờ có tuổi ngẫm lại mới nghĩ về cánh đồng như Nhớ đến, ngẫm ngợi, và như có gì khó cắt nghĩa,
lanh của sương nước ẩm ướt đang gọi đong đưa hiện thân của mùa xuân, như một tâm hồn của gì như hợp lý, gì như sai sai, gì như còn dở dang,
cuộc vũ hội. Thi thoảng bắt gặp cây đào nhỏ sót thời gian, một sắc diện của thiên nhiên vĩ đại hòa còn phải chảy trôi về phía trước để cho xong một
lại, đôi ba bông thưa thớt lóe lên đốm hồng kiêu với đời người lớp lớp cần lao. Chứ khi còn bé, với thời đoạn, một chiêm nghiệm, một sự việc vẫn
hãnh. Có khi còn lại nơi cỏ cây đất vắng ấy là cả cánh đồng những giờ khắc đặc biệt ấy, chỉ thấy đang đợi mình.
ruộng đào không bán hết, hoa chíu chít dày tạo vừa thân quen, vừa lạ lùng, vừa gần gũi những Tuổi nào cũng vậy, trước khung cảnh lớn lao,
nên một vùng sáng. Gặp mưa xuân giăng mờ, cả gì ngay trước mắt, vừa hơi ngợp trong cả một kỳ vĩ của cánh đồng mùa xuân, ta vẫn thấy nơi
vườn đào thắm hơi nhạt đi, loang ra như vệt phối cảnh khổng lồ đang bừng lên. này có bao điều sâu xa, huyền hoặc khiến cho
màu tươi mát, lấm tấm bám vô vàn ngọc trong li Ngẫm lại nhiều năm qua, có lẽ thông thường mình phải cúi đầu. Có gì như đằm lại, thiết tha
ti, như thực, như ảo, như hiện ra, như còn nhiều ngày trong năm, tha thẩn vườn tược bến bãi và sáng trong, nhưng lại có gì như bắt đầu, dại
ẩn chứa. Đối diện hoa mùa xuân giữa nơi chốn cũng cảm nhận được những khung cảnh hoang khờ và hồn nhiên mãi. Có gì nhắc ta tìm lại mình,
mà khắp quanh mình như đang vô hình dạo đường như thế. Có lúc dong xe theo những sống lại mình khi nào. Lại gì đó bảo ta phải không
muôn ngàn bước nhỏ nhẹ, thanh thoát của mùa, đường mương nội đồng nay đã đổ bê tông ngừng rũ bỏ, đổi thay và tươi thắm. Lời gì đó
của giờ khắc, của bừng thức, thì tưởng chừng cứ phẳng phiu ra gần một gốc gạo bề thế, một hàng bừng sáng như mật truyền, nhắc ta cần biết kính
xen kẽ, cứ cộng hưởng, cứ vẩn vơ cùng với xà cừ vạm vỡ hay cây trứng cá chơ lơ lòe xòe cẩn. Lại cánh tay nào vẫy gọi, chìa ra rủ ta rong
những gì nhìn thấy đó, là bao hình bóng khác đứng một lúc trông ngóng ra chân trời. Nhưng chơi. Lại một âm thầm mà rủ rỉ, xòa nhẹ qua vai
không thấy được, trẻ trung, tinh khôi, sáng láng có phải là dành ra được nhiều đâu những cơ hội nhắn ta lắng nghe nhiều hơn…
và thiêng liêng. hiếm hoi, mặc dù chỉ buông công việc xuống Cánh đồng mùa xuân đấy, thoáng vắng mà
Mùa xuân, đã theo họ hàng đi lên đi xuống nửa ngày là đã có thể ân hưởng sắc trời, ánh dâng đầy, trầm tĩnh mà non tươi, làm cho ta
các ngõ dầy những bụi găng và cúc tần cũng nước, cỏ giả lá hoa ven những con đê, theo nhận ra mình hơn, rõ hơn nữa là nhận ra một
đang non mát như vụng dạ, đã thăm hỏi và xoắn những bờ sông tít tắp. Cho nên ít dịp đòi hỏi ông lẽ gì mà đời người phải sống đến, hướng đến
xuýt quanh những là ông bà mình, ông bà chi thần thời gian ưu tiên cho riêng mình như thế, như thế, cũng như là tìm ra ý nghĩa ấy trong
trên chi dưới trong họ, rồi các bác các dì, từ cậu thì xuân Tết mới có dịp lang thang mà đồng năm tháng đời mình, quanh mình. Thật là
ruột cho đến thím, đến mợ và những anh chị lớn nhất thiên nhiên tự do, khoáng đãng như thế như vậy, thắp lên trong chúng ta những chiếc
nhà nọ nhà kia. Sau những cỗ bàn xôi oản nem là xuân, là Tết, là một vùng biểu tượng muôn mạng nhện rung rinh chuỗi hạt sương lóng
miến nấu xào mỡ mòng, mấy anh em chúng tôi thuở của sinh sôi, hé trổ, tốt tươi. lánh trên cỏ xanh, đang cùng tỏ mờ man mát
hay lẩn ra khỏi chiếc cổng cũ trăm tuổi để lang Cứ lan man, tưởng tưởng mãi với cỏ gà ngất trong làn mưa bụi khẽ khàng phủ bụi nước
bang đường làng cong theo dải sông uốn lượn ngư, phi lao gân guốc nhẫn nại, những con nhện trên những luống đất nâu thẫm ngọt. Thắp
bên những khóm tre đẩy đưa. Chúng tôi kéo nước lướt lên, lướt lên rồi lại dừng, cần mẫn, với lên, những con đường cỏ dại dẫn ta đi trong
nhau theo những lối ngõ dài ngoằn ngoèo và mấy bụi dứa dại xanh mỡ nhìn hơi có vẻ đe dọa, cánh đồng ngày Tết.
Người Hà Nội
63