Page 72 -
P. 72
TẢN MẠN ĐẦU XUÂN ẤT TỴ NĂM 2025
được một thầy phong thuỷ xác định. Đôi tật, đặc biệt là bệnh trẻ em”[3]. Rắn
khi những kẻ “cõng thế giới” là những không chỉ xuất hiện nơi các lễ hội quan
con voi, bò đực, rùa, cá sấu, v.v…, trọng trong đời sống tâm linh mà còn in
nhưng đấy chỉ là những vật thay thế hay đậm nơi các kiến trúc và điêu khắc như
bổ sung có hình dạng hoang dã cho rắn, là một biểu tượng của sự bất tử, người
trong chức năng đầu tiên của nó. Cho bảo vệ. Hình ảnh dễ bắt gặp nơi các đền
nên từ tiếng Phạn Naga vừa có nghĩa là đài, chùa chiền và dinh thự ở Ấn Độ là
voi vừa có nghĩa là rắn”[1]. hình ảnh vị thần cầm rắn trên tay hay để
Ấn Độ giáo không chỉ thờ thần rắn quấn quanh mình.
rắn Naga mà nhiều con vật khác. Sự thờ Trên thế giới, nhiều dân tộc xem
cúng thú vật, đặc biệt là bò cái cũng là rắn là chúa tể của phụ nữ. Trong quan
một đặc trưng cơ bản của tổ hợp tôn niệm của người Ấn, người phụ nữ muốn
giáo này. Người Ấn còn có cả lễ hội có con thường phải nhận một con rắn hổ
riêng về rắn. Nghi thức quan trọng trong mang làm con nuôi. Với người Thái
lễ hội rắn là việc những người tham dự Lan, rắn là âm, là hồn của âm vật, là
chia phần gạo của mình cho các con rắn thần mẹ và trong nghệ thuật, vẻ đẹp nữ
sống nhằm cầu mong gặp điều lành, tính của người phụ nữ được gắn với vẻ
tránh điều dữ. Ở một số nơi thuộc đẹp của rắn. Do vậy, người Thái không
Bengal, “người ta tổ chức lễ hội rắn giết rắn một cách bừa bãi. Trong văn
bằng nhiều cách khác nhau, nhưng thờ hoá tâm linh của họ, rắn là con vật linh
rắn được tổ chức hàng năm vào ngày thiêng, nó mang lại những may mắn cho
cuối cùng của tháng Sravana Belgan con người. Đó là lý do tại sao ở Thái có
(July-August). khá nhiều ngôi đền thờ rắn. Trong chùa,
Các gia đình đều nặn một mô hình họ thường đặt một đôi rắn vàng và rắn
nữ thần đất sét hình đôi rắn có vành mũ trắng. Rắn vàng tượng trưng cho đất.
trùm lên vai, thờ trong nhà, và một con Rắn trắng tượng trưng cho nước. Sự
dê hay con lợn sẽ làm vật hiến tế. Trước giao hoà của chúng sẽ tạo ra cuộc sống
khi nữ thần đất sét ngập trong nước ở yên lành, sự no ấm của con người.
phần cuối của lễ hội, rắn đất sét được gỡ Người Khmer vốn có tín ngưỡng
bỏ khỏi vai nữ thần. Người dân tin rằng bản địa thờ rắn Naga (tiếng Khmer gọi
việc làm này sẽ giúp họ chữa khỏi bệnh là Niệk) chín đầu, là biểu tượng cho thần
66
