Page 82 - Tạp chí Giao thông Vận Tải - Số Tết Dương Lịch
P. 82

Số 12/2024 (748) KHOA HỌC CÔNG NGHỆ
                                                                                Tập
                                                                                    6
                                                                                Tập 64
                                                                                    4
       Nghiên cứu ảnh hưởng của tầng phủ thực vật

       đến độ chính xác độ cao của bản đồ địa hình dạng tuyến


       thành lập bằng công nghệ UAV-Lidar, thực nghiệm

       tại tuyến đường ở huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình






       n TS. NGUYỄN VĂN CHÍNH; ThS. LÊ QUANG (*)
             Trường Đại học Giao thông vận tải
             Email:  lequang_td@utc.edu.vn
               (*)



                                                               1. ĐẶT VẤN ĐỀ
           TÓM TẮT: Bản đồ địa hình thành lập bằng công        Để thực hiện thiết kế 3D phù hợp với yêu cầu của mô
           nghệ Lidar thu được số lượng điểm chi tiết rất lớn   hình thông tin công trình (BIM) thì cần phải có số liệu khảo
           cho phép xây dựng bề mặt địa hình 3D. Tuy nhiên,   sát 3D tương ứng. Trong các phương pháp khảo sát thành
           do tia laser không xuyên qua được tầng phủ thực   lập bản đồ địa hình thì công nghệ Lidar là giải pháp thu
           vật nên kết quả nhận được có thể là bề mặt lớp   được số lượng điểm chi tiết rất lớn (đám mây điểm) cho
           phủ thực vật thay vì bề mặt đất, do vậy cần thiết   phép xây dựng bề mặt địa hình 3D. Tuy nhiên, độ chính xác
           phải nghiên cứu loại bỏ tầng phủ thực vật đảm bảo   độ cao của bản đồ địa hình bị ảnh hưởng rất lớn bởi tầng
           độ chính xác của bản đồ địa hình. Kết quả nghiên   phủ, do vậy nghiên cứu giải pháp loại bỏ ảnh hưởng tầng
           cứu thực nghiệm thành lập bản đồ địa hình cho    phủ đã được quan tâm nghiên cứu ở nước ngoài cũng như
           tuyến  đường  ở  vùng  miền  núi  tỉnh  Hòa  Bình,  sử   ở Việt Nam.
           dụng “Phép lọc TIN di động” của phần mềm Terra      Đã có rất nhiều thuật toán lọc dữ liệu tầng phủ như:
           Solid, kết quả cho thấy với bề mặt bê tông xi măng   Thuật toán lọc giản đơn [1], lọc theo ngưỡng độ cao [2], lọc
           (BTXM) và có đáp ứng độ chính xác độ cao bản đồ   theo độ dốc tối đa cục bộ [3], lọc theo hình thái lũy tiến [4]...
           tỷ lệ 1/500, bề mặt cây tự nhiên đáp ứng độ chính   Nguyên tắc chung của các thuật toán lọc dữ liệu là nhận
           xác độ cao bản đồ tỷ lệ 1/2.000.                 dạng những điểm dữ liệu không phải là điểm mặt đất sau
           TỪ  KHÓA:  Lidar,  khảo  sát  địa  hình,  BIM,  số  liệu   đó tiến hành xóa bỏ các điểm đó. Các nghiên cứu cho thấy
           khảo sát.                                        không có giải pháp lọc tầng phủ tối ưu đáp ứng yêu cầu lọc
                                                            bỏ toàn bộ tầng phủ mà mỗi thuật toán thích hợp cho một
           ABSTRACT:  Topographic  maps  created  by  Lidar   số dạng bề mặt [5, 6, 7].
           technology  capture  a  large  number  of  detailed   Ở Việt Nam, nghiên cứu của nhóm tác giả Trần Trung
           points,  allowing  the  construction  of  a  3D  terrain   Anh, Trần Hồng Hạnh, Quách Mạnh Tuấn [8] đã xây dựng
           surface.  However,  because  laser  beams  cannot   thuật toán kết hợp lọc giản đơn và lọc phân bố cho thấy
           penetrate the vegetation layer, the results obtained   giải pháp đáp ứng yêu cầu thành lập bản đồ địa hình tỷ
           may be the surface of the vegetation layer instead   lệ 1/2000, đường đồng mức 1 m. Nghiên cứu của nhóm
           of the ground surface, so it is necessary to study   tác giả Đinh Xuân Vinh, Cao Minh Thủy [9] đề xuất sử dụng
           the removal of the vegetation layer to ensure the   phép lọc hình thái lũy tiến với khu đô thị, phép lọc độ dốc
           accuracy of the topographic map. The results of the   tối đa cục bộ cho khu vực thông thoáng, khu vực nút giao
           experimental study to establish a topographic map   thông có cầu nhiều tầng thì dùng phép lọc TIN di động.

           for a route in the mountainous area of  Hoa Binh    Như vậy, những nghiên cứu ở trong và ngoài nước cho
           province, using the “ Adaptive TIN Models “ of Terra   thấy không có giải pháp loại bỏ tầng phủ thực vật tối ưu nên
           Solid software, the results show that the surface of   cần tiếp tục nghiên cứu, đặc biệt là nghiên cứu thực nghiệm.
           BTXM and grass meets the accuracy of the map
           elevation at a scale of 1/500, the surface of natural   2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
           trees meets the accuracy of the map elevation at a   2.1. Nguyên lý thành lập bản đồ bằng công nghệ
           scale of 1/2,000.                                UAV- Lidar
           KEYWORDS: Lidar, survey, BIM, survey data.          Nguyên lý thành lập bản đồ địa hình bằng công nghệ
                                                            Lidar (Light Detection and Ranging) là phát chùm tia laser

                                                                                                          81
   77   78   79   80   81   82   83   84   85   86   87