Page 82 - Tạp chí Giao thông Vận Tải - Số Tết Dương Lịch
P. 82
Số 12/2024 (748) KHOA HỌC CÔNG NGHỆ
Tập
6
Tập 64
4
Nghiên cứu ảnh hưởng của tầng phủ thực vật
đến độ chính xác độ cao của bản đồ địa hình dạng tuyến
thành lập bằng công nghệ UAV-Lidar, thực nghiệm
tại tuyến đường ở huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình
n TS. NGUYỄN VĂN CHÍNH; ThS. LÊ QUANG (*)
Trường Đại học Giao thông vận tải
Email: lequang_td@utc.edu.vn
(*)
1. ĐẶT VẤN ĐỀ
TÓM TẮT: Bản đồ địa hình thành lập bằng công Để thực hiện thiết kế 3D phù hợp với yêu cầu của mô
nghệ Lidar thu được số lượng điểm chi tiết rất lớn hình thông tin công trình (BIM) thì cần phải có số liệu khảo
cho phép xây dựng bề mặt địa hình 3D. Tuy nhiên, sát 3D tương ứng. Trong các phương pháp khảo sát thành
do tia laser không xuyên qua được tầng phủ thực lập bản đồ địa hình thì công nghệ Lidar là giải pháp thu
vật nên kết quả nhận được có thể là bề mặt lớp được số lượng điểm chi tiết rất lớn (đám mây điểm) cho
phủ thực vật thay vì bề mặt đất, do vậy cần thiết phép xây dựng bề mặt địa hình 3D. Tuy nhiên, độ chính xác
phải nghiên cứu loại bỏ tầng phủ thực vật đảm bảo độ cao của bản đồ địa hình bị ảnh hưởng rất lớn bởi tầng
độ chính xác của bản đồ địa hình. Kết quả nghiên phủ, do vậy nghiên cứu giải pháp loại bỏ ảnh hưởng tầng
cứu thực nghiệm thành lập bản đồ địa hình cho phủ đã được quan tâm nghiên cứu ở nước ngoài cũng như
tuyến đường ở vùng miền núi tỉnh Hòa Bình, sử ở Việt Nam.
dụng “Phép lọc TIN di động” của phần mềm Terra Đã có rất nhiều thuật toán lọc dữ liệu tầng phủ như:
Solid, kết quả cho thấy với bề mặt bê tông xi măng Thuật toán lọc giản đơn [1], lọc theo ngưỡng độ cao [2], lọc
(BTXM) và có đáp ứng độ chính xác độ cao bản đồ theo độ dốc tối đa cục bộ [3], lọc theo hình thái lũy tiến [4]...
tỷ lệ 1/500, bề mặt cây tự nhiên đáp ứng độ chính Nguyên tắc chung của các thuật toán lọc dữ liệu là nhận
xác độ cao bản đồ tỷ lệ 1/2.000. dạng những điểm dữ liệu không phải là điểm mặt đất sau
TỪ KHÓA: Lidar, khảo sát địa hình, BIM, số liệu đó tiến hành xóa bỏ các điểm đó. Các nghiên cứu cho thấy
khảo sát. không có giải pháp lọc tầng phủ tối ưu đáp ứng yêu cầu lọc
bỏ toàn bộ tầng phủ mà mỗi thuật toán thích hợp cho một
ABSTRACT: Topographic maps created by Lidar số dạng bề mặt [5, 6, 7].
technology capture a large number of detailed Ở Việt Nam, nghiên cứu của nhóm tác giả Trần Trung
points, allowing the construction of a 3D terrain Anh, Trần Hồng Hạnh, Quách Mạnh Tuấn [8] đã xây dựng
surface. However, because laser beams cannot thuật toán kết hợp lọc giản đơn và lọc phân bố cho thấy
penetrate the vegetation layer, the results obtained giải pháp đáp ứng yêu cầu thành lập bản đồ địa hình tỷ
may be the surface of the vegetation layer instead lệ 1/2000, đường đồng mức 1 m. Nghiên cứu của nhóm
of the ground surface, so it is necessary to study tác giả Đinh Xuân Vinh, Cao Minh Thủy [9] đề xuất sử dụng
the removal of the vegetation layer to ensure the phép lọc hình thái lũy tiến với khu đô thị, phép lọc độ dốc
accuracy of the topographic map. The results of the tối đa cục bộ cho khu vực thông thoáng, khu vực nút giao
experimental study to establish a topographic map thông có cầu nhiều tầng thì dùng phép lọc TIN di động.
for a route in the mountainous area of Hoa Binh Như vậy, những nghiên cứu ở trong và ngoài nước cho
province, using the “ Adaptive TIN Models “ of Terra thấy không có giải pháp loại bỏ tầng phủ thực vật tối ưu nên
Solid software, the results show that the surface of cần tiếp tục nghiên cứu, đặc biệt là nghiên cứu thực nghiệm.
BTXM and grass meets the accuracy of the map
elevation at a scale of 1/500, the surface of natural 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
trees meets the accuracy of the map elevation at a 2.1. Nguyên lý thành lập bản đồ bằng công nghệ
scale of 1/2,000. UAV- Lidar
KEYWORDS: Lidar, survey, BIM, survey data. Nguyên lý thành lập bản đồ địa hình bằng công nghệ
Lidar (Light Detection and Ranging) là phát chùm tia laser
81