Page 87 - Văn hoá Huế

Hương ước làng Lễ Khê (nguồn: Thư viện Tổng hợp thành phố Huế)

định có niên đại Lê - Trịnh năm 1775-1780, hoặc có niên đại Cảnh Thịnh (1792-
1801) về việc bảo vệ đê đập, đường sá, chợ đò, bảo vệ trị an, phân cấp ruộng khẩu
phần, đặt ruộng tự điền, rải rác ở các làng Thanh Phước, Dương Nỗ, Xuân Hòa.
Hiện nay, chưa tìm thấy bảo lưu các bản Hương ước hoàn chỉnh tại Huế.
Năm 1804, vua Gia Long định điều lệ hương đảng cho các làng ở Bắc Hà, có ban
chiếu rằng: “Nước là họp các làng mà thành. Từ làng đến nước, dạy dân nên tục,
vương chính lấy làng làm trước. Gần đây giáo dục trễ nải, chính trị suy đồi, làng
không tục hay noi theo đã lâu, đắm chìm quá đỗi. Phàm tiết ăn uống, lễ cưới xin,
việc ma chay và thờ thần thờ Phật, nhiều việc quá trớn lấn lễ; bọn hào mục nhân đó
mà đục khoét, người cùng dân đến nỗi dạt xiêu, thực là bởi cớ ấy. Nay tham chước
thêm bớt, xén chỗ quá đáng, để chỗ vừa phải, lập định lệ cho hương đảng, là muốn
sửa đổi nguồn tệ để cùng về đường chính vậy”.
Tiếp đó điều lệ nêu lên 5 mục:
1. Về tiết ăn uống
2. Về lễ vui mừng
3. Về lễ giá thú
4. Về việc tang tế
5. Về việc thờ thần, thờ Phật.
Mỗi mục đã được diễn giải từ kinh, truyện, đưa ra các quy định chặt chẽ và các
điều cấm ngăn, trách phạt. Đây là khuôn mẫu để hình thành các bản Hương ước
trong dân gian cả nước, trong đó có Huế.

SỞ VĂN HÓA VÀ THỂ THAO THÀNH PHỐ HUẾ 85