Page 33 - Hạ Long
P. 33

Mà bốn phía mênh mông toàn máu đỏ
 6  ôi chưa gặp Nguyễn Thị Việt Nga ngoài đời bao giờ cho   Nhà thơ Nguyễn Thị Việt Nga.                                 ...  Ngày 31-7-2016  Quảng Ninh Cuối tuần 7
 VĂN HOÁ - VĂN NGHỆ
 Quảng Ninh
 Cuối tuần Ngày 31-7-2016
 đến lúc bấm những ký tự đầu tiên cho bài viết này. Tôi
 Tcũng không hề lấn cấn e ngại khi nếu có ai đó nghĩ ông
 này cả khéo lẫn khôn quá, chọn thơ của một chính trị gia mà...   Bỏ vũ khí xuống đi Sơn Tinh, Thủy Tinh
 khen (!) Ờ, ngẫm ra có thể ai đó nghĩ cái cách nghĩ của họ, nói   Ta chẳng thuộc về ai, giao tranh làm gì nữa!
 cái cách nói của họ. Nhưng Nguyễn Thị Việt Nga là một trong   (Lời Mỵ Nương)
 số 5.000 bạn Facebook với tôi đã lâu. Tôi không phải là bạn   Có trong tay 4 tập thơ của Việt Nga, tập nào cũng in ít
 thân thiết với chị nhưng tôi hay theo dõi và tương tác với chị.   khiến tôi hụt hẫng khi gấp lại trang cuối cùng. Thèm thuồng
 Những người khi tôi lựa chọn kết bạn trên Facebook thì tiêu
 chí hàng đầu của tôi là bạn văn. Dứt khoát là vậy! Nếu không   đọc, háo hức mong nhưng lại có cảm giác no mắt, tròn vị mà
 bất chợt “vớ” được bài thơ này trên trang Nguyễn Thị Việt Nga,   lại không dư ứ. Chạm vào câu thơ nào cũng thấy mới mẻ mà
 chắc gì tôi “biết” Nga là ai cơ chứ:  tôi ngơ ngơ chẳng hay sự mới đến từ đâu. Nó cứ len lỏi trong
 Dắt mình đi nhận mặt mình  từng li ti mạch nguồn cảm xúc của tôi. Nó rủ rỉ, thầm thào
          trong tôi những suy tư đan chéo, xen kẽ mà tôi chịu không gọi
 Đường đời lắm ngả rối tinh rối mù  được nó là chi nữa:
 Ngả này cong cớn, chát chua  Chén này uống với phân vân
 Bao nhiêu cái thật hóa đùa như không  Đường xa tội lắm bàn chân thật thà
 Ngả này ngoan ngoãn dạ vâng  Quay cuồng ngã bảy ngã ba
 Ba nghìn cái đúng phải lòng cái sai  Biết đâu hoa độc, đâu là cỏ thơm?
 Ngả này tim cũng mọc gai                            ...
 Người quen, kẻ lạ biết ai thật lòng  Chén này uống với nguồn cơn
                           ...  Người sa ghềnh thác, người đơn độc người
 Lạc chân giữa chốn xa mù  Ngôi cao ai ngất ngưởng ngồi
 Bao nhiêu mặt nạ giống như mặt mình  Có hơn kẻ đứng giữa trời tay không?
 (Dắt mình đi nhận mặt mình)

 “nói” rạch ròi pha lẫn vị chát chua trong Việt Nga. Rồi nó cứ  Thủ thỉ với   trà nào thơm, vị trà nào đắng, mà trong thực quản chỉ chặn
                                          (Uống trà với mùa thu)
 Ô, cái tứ lạ mà quen quá. Quen thế mà lạ thế! Tôi thốt
 Thủ thỉ với
            Người uống trà hay chỉ là cái cớ uống trà, hay chăng chén
 nhiên bừng thức giữa lạ lẫm và quen thuộc, rồi ngấm dần cái
 lối thơ ngồ ngộ, tửng tưng của cái tứ ấy, ngôn từ ấy, cái lối
          người, vào thơ những trĩu nặng ngoài mình, những âu lo không
 cuốn tôi tư duy thơ na ná cái điệu thức ấy. Khi ấy tôi cũng chưa   ngang cọng thế nhân chát chúa? Mà sao người thơ cứ vận vào
 một trưa nắng vàng
 một trưa nắng vàng
 một trưa nắng vàng
 biết Nga là “ai” sất cả.  duyên do cũng rơi rớt tự đẩu tự đâu đến vậy:
 Biết nhà văn Vũ Thảo Ngọc cũng là người xứ Đông, tôi hỏi   một trưa nắng vàng  Sông Hương không phải là sông
 chị về Việt Nga, hoá ra, các chị quen nhau từ lâu. Khi đã nhận   Tràng Tiền sáu nhịp cũng không là cầu
 ra “mặt mình” ở một phía lạ quen, Việt Nga đã gửi liền cho tôi 4                                   ...
 tập sách trong đó có 3 tập thơ (Ở phía mùa thu - 2018; Cỏ ba
 lá - in chung - 2020 và Ra ngõ ngóng mây in bài thơ Dắt mình   Lại ngồi với Huế đêm nay
 đi nhận mặt mình xuất bản từ năm 2012). Được biết, Nguyễn   Rêu phong khóc nỗi đắng cay cõi người
 Thị Việt Nga là Tiến sĩ ngữ văn. Tháng 5/2020, từ Giám đốc   Sông Hương không lở không bồi
 Sở  Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hải Dương, chị chuyển
 sang làm Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc   NGUYỄN ĐÌNH THÁI  Mà sao con nước mồ côi giữa dòng?  Một trưa nắng vàng là tập thơ mới nhất của Nguyễn Thị Việt Nga.
 hội tỉnh Hải Dương. Nguyễn Thị Việt Nga là Đại biểu Quốc Hội   (Lại ngồi với Huế)
 khóa XV là Ủy viên Ủy ban Văn hóa - Giáo dục của Quốc hội.   Chẳng ai mặc định cuộc đời mình. Chả ai dám cược mình
 Đây là nhiệm kỳ thứ 2 liên tiếp chị là Đại biểu Quốc hội tỉnh Hải   Việt  Nga  nói  những  điều  không  ai  muốn  hay   hội. Chị “khoe” ấn phẩm mới trên trang cá nhân,   vào vô vàn thứ thực dụng có, viển vông, hão huyền có, hư ảo   Giá như... Gió thổi qua đèo  mơ hồ thoảng qua ngõ vắng. Bỗng dưng thèm một
 Dương. “Gặp” chị trên truyền hình, báo chí, tôi “bắt” ra một chất   dám nói. Chị thường hay săm soi những phiến lá   tập thơ “Một trưa nắng vàng” vừa in xong. Tôi vội   có nhưng đố ai vùng vẫy ra khỏi mình mà ta hay gọi là ký ức.   cái củng vào đỉnh đầu đau điếng khi thằng bé chuồi
 giọng nghị trường đầy quyết đoán và tâm thế ngổn ngang trách   cũ vàng úa rồi lật nó lên để xem phía gân lá có gì   vào messenger nhắn “hờ” vì biết nhà thơ đang trên   Nó là thứ vây hãm ta kinh khủng nhất, tuy là mắt lưới vô hình,   Mây trôi về núi  khỏi lòng mẹ không để người bắt trứng chấy khi mà
 nhiệm trước cử tri và vận mệnh Quốc gia. Chị đăng đàn trước   mà sao cả kiếp lá phải ẩn sấp đi cho đến lúc lìa   ghế nóng nghị trường. Việt Nga trả lời ngay và chị   mảnh như tơ nhện mà nó có sức trói siêu nhiên:  Nước theo một dòng  lũ bạn thập thò vẫy vẫy bên kia rào tre. Bỗng dưng
 những vấn đề gai góc, bức bối và kiên định lập trường mấy năm   cây. Đứng giữa sân chùa chốn ấy linh thiêng mà chị   gửi cả bản mềm qua messenger cũng như tập thơ   Bỗng dưng mùa hạ cất lời   Gió không chịu thổi đường vòng  thấy cái bản mặt mình mà Việt Nga nhúng ngón tay
 nay ở Quốc hội, gần đây nhất là tham luận về Luật Giáo dục.  không thoát khỏi nỗi ám thị trần trụi cõi tục:  “Một  trưa  nắng  vàng”  cho  tôi  qua  đường  chuyển   Xin đừng nói những lời cong cả mùa  trỏ vào lọ nước mồng tơi tím vẽ nguệch ngoạc ra mà
 Có  khá  nhiều  chính  khách  vào  một  lúc  cao  hứng  bước   Hoa ơi nở giữa sân chùa  phát nhanh.  Bao nhiêu gió núi về chơi đất bằng...          bật cười. Còn Việt Nga vẫn loay hoay, lóng ngóng
 chéo chân chân sang làm nghệ thuật, nhất là thơ. Có người   Mười hai năm sau “Ra ngõ ngóng mây” nhà thơ   Bỗng dưng thẳng cả đường vòng  Tiếc gì một vạt nắng thưa  đi tìm đâu đó trong bão giông, nắng gió nhân gian:
 làm thơ trong lúc là chính khách. Đôi khi thơ làm duyên cho   Mà sao hương sắc lẳng lơ thế này  chờ  “Một  trưa  nắng  vàng”  chỉ  để  thủ  thỉ  với  thơ,   Mây trôi như thể trời không là trời  Đã không duyên nợ từ xưa... tiếc gì
 “nghề” chính khách. Nguyễn Thị Việt Nga đặt chân trên đường   Cõi phàm cách một gang tay  với lòng mình, với bạn bè và vẫn một niềm nhân   (Bỗng dưng)  (Không đề)  Một năm hết...
 sư phạm và cái nghề mô phạm, nghiêm cẩn bậc nhất ấy lại   Ai tin bể khổ phía này rộng hơn?                       Một năm sang...
 chọn Nga để thành danh thi nhân trước khi làm chính khách.   thế đâu dễ nguôi ngoai. Ngày người thiếu phụ 36   Cũng  chả  có  ai  dám  tự  cho  mình  là  kẻ  không  lụy  tình.   Lại một năm nữa sắp qua rồi Việt Nga ơi! Tôi   Một mình đứng giữa thế gian ngắm mình
 Tôi đồ rằng, Việt Nga đã bị “dẫn dụ” bởi thơ vì tôi cứ lẩn thẩn,   (Hoa ở sân chùa)   tuổi vẫn chông chênh ra ngõ ngóng mây thì sau   Không lụy khúc đầu thì cũng díu dan khúc cuối. Không lụy cố   không còn cơ hội trẻ và nhà thơ chưa nỡ… thêm tuổi.
 loay hoay nghĩ là cái thằng tôi khi xưa cũng bị thơ dẫn dụ, mê   Tôi cũng tin chả ai xét nét cô Cám lâu đến cả thiên   12 năm, người đàn bà thơ 48 tuổi ấy vẫn thơ thẩn   ý thì cũng vô tình kiểu... bỗng dưng. Nguyễn Thị Việt Nga có   Mẹ tôi và mẹ chị đã hóa vầng mây trắng người đã 3   Lòng tay còn giấu bình minh
 hoặc thì ô hay thiên hạ chắc thiếu gì ai đó cũng y chang mình   niên kỷ. Người ta chỉ thương thân nàng Kiều chưa đến   giữa một trưa nắng vàng. Lời người đàn bà 48 tuổi   chối bai bải cũng không xong. Thì đấy thôi, một dòng sông.   mùa, người lánh cõi tạm 6 năm rồi:  Mắt trong còn ủ một bình rượu thơm
 (?!)  Chị dạy học, làm thơ, làm quản lý. Thật ra tôi đã “bé cái   ba trăm năm nhưng người ta mới thấy chỉ có Việt Nga   xa xót hơn lời người thiếu phụ 36 tuổi kia. Nàng   Sông thì ngàn năm vẫn chảy. Có chảy mải miết hay ơ hờ thì   Vu lan  (Một năm)
 nhầm” khi nghe nhà văn Vũ Thảo Ngọc tiết lộ rằng, Việt Nga   thương thân Cám, cảm thông Cám đến nhường ấy bởi   công chúa ngàn năm trước lên kiệu hoa mà sông   nó vẫn chảy, hà cớ ai kia không dửng dưng ơ hờ mà cứ thổn   Trời nắng hay mưa
 đã lừng danh thơ hay ngay khi chị đang là sinh viên khoa Ngữ   đơn giản Nga với Cám là hai con người, hai người đàn   núi điêu linh, muôn loài lầm than, ai oán. Thì hỡi ôi,   thức chao đảo lở bồi: “Lặng thương con nước cũng ba bảy   Hẹn với Việt Nga “Sau tất cả” lại hểnh mặt “Ra
 văn, Đại học Sư phạm Hà Nội. Đọc thơ chị tuyệt nhiên không   bà dẫu vị thế cao cả hay tầm thường:  hóa ra cảnh vật tang thương nhường ấy, núi sông,   đường/  Nông  sâu...  ai  đã  tỏ  tường/  Thơ  ngây  có  đắm  giữa   Con ngồi nhớ mẹ  ngõ ngóng mây” đợi “Một trưa nắng vàng” Nga nhé!
 thấy rổn rảng, xủng xoảng slogan. Luận về thời cuộc trong   Hoàng cung vừa lạnh vừa xa  biển hồ điên đảo nhường kia đều do vua cha gây   phương  ồn  ào?.../  Bên  kia  mùa  hạ  hay  xuân?  Mà  sao  con   Như chưa xa lìa  Sau tất cả là mùa thu lặng lẽ
 “Ra ngõ ngóng mây” năm 2012 khi ấy Việt Nga chưa là chính   nỗi! Hóa ra cũng cỏn con thú vui tầm thường trần   sóng phân vân giữa dòng” (Cho một dòng sông).  Bên kia  Một trời xanh ngăn ngắt trải bão giông
 khách:  Thân em - con tốt thí ba nước cờ!  thế của con người do “Voi chín ngà, gà chín cựa,   Muốn nói gì thì nói, muốn phô gì thì phô nhưng tôi cũng là   Hun hút gió lùa                                ...
 Sao người bỏ kinh đô về nơi rừng thẳm?                            ...  ngựa chín hồng mao” của Sơn Tinh dẫn lễ đón Mỵ   kẻ dù kín đáo nhất cũng vẫn thích thú len lén khoe khéo về   Bên này là tiếng chuông chùa xót xa  Ai biết được sắc cầu vồng lộng lẫy
 Bởi lợi danh gì cũng chỉ áng phù vân  Chị nương giữa trái thị vàng  Nương. Mà Sơn Tinh cũng là đấng bậc thần tiên.   những vớ vẩn... giá như... bỗng dưng, chả ai khảo cũng xưng   (Ngậm ngùi Vu lan)         Lại kết tinh từ mưa gió đã qua.
 Ngài tầm thường trong cõi tiên đã đành nhưng dù
 Làm vua rồi mới biết  Em ngồi giặt áo hai bàn tay đau!  vô tình hay hữu ý, ngài đã “chuyển giao” cái thói   thông thốc cả mớ tình chíp hôi thời bói hoa bói lá. Thật, chả gì   Bỗng dưng thèm một mùi quết trầu thơm ngái   Hạ Long, 4/12/2024
          cũng có cái để mà... khoe:
 Ngai vàng nhọn hơn chông  (Tâm sự cô Cám)             tầm thường ấy xuống cõi tục chí ít cũng đã 4 thiên
 (Đối thoại với Phật hoàng Trần Nhân Tông ở Yên Tử)  Có  những  điều  hàng  ngàn  năm  sử  sách  hay   niên kỷ chứ có ít đâu. Hóa ra ông vua nào cũng
 Những ẩn hiện thực ảo, những uẩn ức, ưu tư trong Việt   miệng thế nhân đã mặc định đúng sai, hay dở, thiện   giống ông vua nào cả mà thôi!
 Nga khác lắm, khác hẳn với những người khác, những người   lương  hay  ác  tâm  nhưng  người  đàn  bà  Việt  Nga,   Việt Nga đúng. Mỵ Nương đúng. Bốn ngàn năm
 làm thơ khác mà lại không khác người khác. Ai dám lỗ mãng,   người đàn bà làm thơ Việt Nga lại muốn cựa quậy   qua,  Mỵ  Nương  luôn  đúng  và  12  năm  qua,  Việt   Chuyện tình...  còn anh... anh chỉ là chàng trai nghèo, mãi tận núi   Bỗng, anh im lặng trong giây lát... thoảng trong gió,
 sỗ sàng trước đấng linh thiêng! Nhưng Việt Nga lại “táo tợn,   phá phách, đạp đổ những mặc định cố hữu ấy! Có lý   Nga vẫn đúng. Cả ông vua cõi trần và hai ông thần    (Tiếp theo trang 31)  cao heo hút. Anh sẽ mang lại gì cho Mai?... Nhưng   có tiếng ai đang gọi tên anh... và kìa, phía bờ sông,
 bặm trợn”:  quá đi chứ! Ô, Nga đúng quá, rạch ròi quá và cũng   cõi tiên đều sai. Nhưng nỗi sai ấy đều có cơn cớ rất   cô, cái miệng tươi tắn, cái nhìn ấm áp cứ cuốn hút anh chẳng   câu nói của Mai trước lúc chia tay cứ nhắc anh nhớ   dưới ánh trăng mờ có cánh tay vẫy vẫy... anh bật dậy:
 Phật biến thành hành khất  chân lý quá đi chứ:  đỗi tầm thường từ ông vua tham lam kia chứ không   bao giờ rời. Con tim anh luôn hướng về cô không ngừng nghỉ...   cô. Đêm nào anh cũng ngồi trên đỉnh con dốc nơi   - Mai ơi! Mai ơi!... chờ anh... Anh sang đây.
                                                                  nhìn  ra  bến  sông.  Anh  mong  nhìn  hình  dáng  cô.
 Hai tay hai nắm tiền  Mắt người yêu sao còn sáng suốt  phải nỗi ba đào ấy 4 ngàn năm thiên hạ đổ tiếng   tin lành đồn xa. Nhiều người trong các bản sang thăm đồi cam   Anh cứ ngồi với cây sáo trúc. Anh thổi những bài   Mằn Hếnh lao như bay xuống bến. Mảng lướt
 cho Mỵ Nương công chúa. Chỉ đến một trưa nắng
 Lễ mặn bày bừa bộn  Sao nhận ra chân lý với điên cuồng  vàng năm 2024 nàng mới thét lên với vua cha:  của Mằn Hếnh, hỏi anh về cách trồng, cách chăm cây, chăm   Pả dung để giãi bày lòng mình cùng rừng núi trăng   nhanh, phút chốc đã cập bờ anh nhảy lên ôm chầm
                                                                                                                lấy Mai, ghì chặt Mai vào ngực. Cứ như nếu anh rời
 Hương khói bay thản nhiên  Thôi đừng trách Thủy Tinh tàn nhẫn thế  Ta lên kiệu mà lòng như hoa nát  quả. Rồi anh được đi dự Hội nghị thanh niên lao động giỏi của   sao về tình yêu của anh với cô giáo miền xuôi bé   ra chỉ một giây thôi cô sẽ lại biến mất. Mai vùng
          huyện. Ngày anh lên đường đi dự hội nghị, ông trưởng bản
 Ông Thiện cười hiền lành  Mạng muôn dân đánh đổi một kiệu hồng  Vua kén rể tài chẳng đếm xỉa lời con  nói với anh: Mằn Hếnh là thanh niên giỏi của bản. Ngày Mằn   nhỏ dễ thương. Người đã cho anh cái chữ, cho anh   vẫy: Để cho em thở chứ.
 Vành tai tiền lẻ giắt  Mất người yêu còn sống nổi không?                                     ...  Hếnh từ hội nghị về, bản sẽ chọn ngày đẹp để làm lễ cấp sắc   nghị lực, cho anh niềm vui về một cuộc sống đầy   Lúc ấy Mằn Hếnh mới chịu buông cô ra. Hơi thở
                                                                  ánh sáng. Anh ngồi từ ngày trăng khuyết, đến hôm
 Ô kìa trong đất Phật  Thân chẳng tiếc, tiếc gì giang san nữa  Xin người một lần lắng nghe lời con trẻ  cho anh.  nay đã là trăng mười chín. Ngày mai là đến ngày   anh dồn dập, nóng hổi. Anh dụi đầu vào trán Mai
 Gốc cây cũng ngập tiền  (Đừng trách Thủy Tinh)  Kén rể hiền hãy hỏi trái tim con...     Mằn Hếnh viết thư cho Mai, nói hết những tin vui, tin anh đi   làm  lễ  cấp  sắc  rồi.  Mai  ơi,  em  ở  đâu?  Trăng  đã   thì thầm: Em đây rồi! Nàng tiên của anh đây rồi! Từ
                  ...  “Ra ngõ ngóng mây” như một con đò chèo tôi   Tôi đã nghe mơ hồ thơ cùng thở hào hển trong   dự hội nghị thanh niên của huyện, tin anh sẽ được làm lễ cấp   ngả về phía trời Tây như con thuyền nhỏ chơi vơi   nay anh sẽ giữ em thật chặt, không cho em rời xa.
                                                                                                                   Họ ngồi xuống bờ sông, Mai tựa đầu vào ngực
 Phật cứ ngồi an nhiên  đến với thơ Việt Nga. Chị dắt tôi đi tự nhận ra khuôn   ngực nhà thơ và trái tim chính khách hay đấy là hồn   sắc. Anh mong ngày ấy có Mai ở Long Thàn. Hôm ở hội nghị,   giữa mênh mông đại dương, tiếng sáo anh càng da   anh. Họ nói với nhau những nhớ thương mong đợi.
 Nhìn chúng sinh lộn xộn  mặt mình. Tập thơ như một chiếc gương con để tôi   non nước mượn lời công chúa:  vô tình anh được biết, Mai có người yêu là con một cán bộ cỡ   diết: Anh với em như trời với đất/ Trời đất còn tình   Đêm  mùa  xuân  rạo  rực  tràn  đầy  niềm  hạnh
 soi vào nó mỗi khi ngồi buồn hay tư lự điều gì đấy vu
          bự của tỉnh. Họ cưới nhau, Mai sẽ ở lại nhà chồng nơi thành
                                                                  anh mãi không phai/ Mùa xuân tuy dài nhưng mùa
 Nghe chúng sinh thỏa thuận  vơ. Rất may mắn tập thơ xuất bản mãi từ năm 2012   Ta lên kiệu mà lá rơi, trái rụng  phố. Lúc ấy, Mằn Hếnh chỉ nghĩ thiếu gì người tên Mai, thiếu   xuân cũng sẽ qua nhanh/ Em nơi đâu hãy về cùng   phúc. Chỉ có ánh trăng, cỏ cây, dòng sông chứng
 Những điều ngoài kệ kinh.  mà Nga còn giữ lại chí ít một bản tặng tôi.  Một mảnh lụa đào giữa mù mịt binh đao  gì cô Mai dạy học ở vùng cao. Giờ thì câu chuyện ấy là nói về   anh/ ta bên nhau như áo với cúc/ Áo rách rồi, cúc   kiến những nồng nàn tha thiết của đôi trái tim yêu
 (Vào chùa)  Đầu tháng 10/2024, Việt Nga đang họp Quốc                                      ...  Mai của anh thật rồi. Thực sự đấy mới là cuộc sống của Mai,   vẫn còn nguyên...  trước thềm năm mới, ngọt ngào và huyền diệu.
 32 Hạå Long  Xuân Ất Tỵ 2025  Xuân Ất Tỵ 2025                                                                                       Hạå Long         33
                   Xuân Ất Tỵ 2025
 Xuân Ất Tỵ 2025
   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38