Page 7 - Báo Phú Yên
P. 7
05 Ất Tỵ
toasoan@baophuyen.com.vn Chợ tết
Chợ tết Hiểu điều đó nên chị em tôi không đứa nào dám đòi
hỏi. Đi chợ tết với mẹ chỉ để xỏ chân cho vừa đôi
dép nhựa mới nhưng đôi mắt tham lam cứ muốn thu
hết hình ảnh nhộn nhịp náo nức của chợ tết để tối về
trong trái tim cứ rạo rực bâng khuâng rồi ôm cả gian đồ tết thênh
thang ngoài chợ vào giấc mơ. Tôi đã xem những
ngày bén gót theo mẹ đi chợ tết là cuộc phiêu lưu vui
vẻ và trong trẻo nhất trần đời.
NGUYỄN THỊ BÍCH NHÀN Sau này, lớn hơn một chút, trước khi chính thức
hát vang “Tết, tết, tết đến rồi”, tôi còn được một lần
hông phải bây giờ tôi mới da diết nhớ nữa đi chợ, lần này bồi hồi phấn khởi hơn, vì tết đã
những phiên chợ tết chẳng thể lặp lại lần đứng ở đâu đó, rất gần rồi. Hai tám trở đi, chợ Xổm
Kthứ hai trong đời - cả trong giấc mơ. Ngay mới đúng nghĩa chợ tết. Đến thời điểm “nóng”, chợ
cả tôi cũng không tin được cảm giác rạo rực khó tả không chỉ dành cho người làm nghề buôn bán mà
của mình mỗi khi bắt gặp một tín hiệu tết dọc đường nhà ai có gì bán đó. Những trái dưa leo xanh mướt,
đời gió bụi. Kỳ lạ lắm, lúc đó chỉ muốn bỏ hết tất rổ rau tần ô, khúm khoai từ... À, ngoại tôi còn đem
cả mà chạy ùa về chợ Xổm, để được bé lại và tận bán hoa vạn thọ. Vâng, chợ quê vào tết vạn thọ bạt
hưởng giấc mơ chợ tết. ngàn và tràn ngập lay ơn. Dung dị nhưng rực rỡ - chỉ
Nhà tôi nằm bên hông chợ. Mẹ nói ngày đó mọi chừng đó cũng đủ làm bừng sáng chợ quê thường
người tranh thủ ghé chợ rồi ra đồng nên chợ họp sớm ngày lặng lẽ hắt hiu. Hồi đó học lớp 7, tôi cũng tranh
tan nhanh, vậy là có tên chợ Xổm. Nhà làm nông thủ cắt bụi liễu đã nâng niu trước cửa từng ngày, đem
nhưng bạn bè gọi tôi là dân xóm chợ. Vui chứ không tới chợ tết. Khách mua xong bình lay ơn sẽ mua thêm
hờn, tôi đã không dưới trăm lần lộ liễu khoe khoang nhánh liễu cho trọn vẹn. Hết liễu, cầm mớ tiền lẻ trên
về cái chợ nhỏ gần nhà. Trưởng thành, tôi ba lần bốn tay mà vẫn lừng khừng không nỡ về vì còn mê đắm
lượt di chuyển chỗ ở. Nhưng dù có qua năm bảy cái không khí rộn ràng của chợ tết.
chợ, trong tâm trí, tôi vẫn dành một góc riêng cho chợ ***
Xổm. Dù đời lận đận qua nhiều ghềnh thác thì cái góc Chỉ hơn ba mươi phiên chợ tết, tôi đã nếm gần
bất khả xâm phạm ấy vẫn nguyên vẹn trong tôi. đủ những đớn đau của kiếp nhân sinh. Trôi nổi từ
Từ đầu tháng Chạp, chợ Xổm đã mang tên chợ đồng lên núi rồi từ núi về phố nhưng ở nơi đẹp đẽ
tết. Hồi đó nghèo nhưng tết vui ơi là vui! Từ đầu nhất của tâm hồn tôi luôn có ký ức của những phiên
tháng Chạp, trẻ con đã được mẹ dẫn đi sắm tết. chợ tết ngày thơ bé. Nỗi nhớ hằn sâu đến nỗi những
Chỉ cái này, ướm cái kia. Cảm giác đó tuyệt đến độ ngày cuối năm, quán cà phê cạnh nhà du dương tiếng
khiến tôi quan niệm nếu chỉ đón tết mà bỏ qua tiết nhạc xuân thì trong đầu tôi, trái tim tôi lại nghe văng
mục được theo chân mẹ ra chợ thì tết đã bị khuyết ở vẳng tiếng chân bước thình thịch và tiếng cười nói
đâu đó rồi. Vâng, ngây ngất tới mức lịm người khi lao xao ngoài đường, mi mắt tự động nheo lại vì ánh
mẹ bảo “sáng mai đi chợ tết nghen gái!”. Chỉ cần sáng của pin, của cây đèn dầu lọt thỏm vào hiên nhà.
nghe vậy là từng tế bào trong người đều có tết. Chợ Xổm vào tết xào xạc từ trong đêm. Sáng ra chợ
Vẫn cái chợ Xổm chỉ nhúm người họp có lát người chen người. Chợ Xổm ngày thường buôn bán
sáng nhưng hôm nay bỗng tấp nập lạ thường. Nhìn thởi lởi bao nhiêu thì tết lại càng nhân đôi, với câu
đâu cũng thấy tết. Những gian quần áo ken dày, màu cửa miệng: “Về ăn tết cho vui”.
sắc và độ tuổi nào cũng có hàng để phục vụ. Kề bên Và tôi, hơn hai mươi năm rời quê, năm nào cũng
là gian mũ, giày, dép đủ kiểu. Hồi đó nhà nghèo con tranh thủ ghé về chợ Xổm ngày cận tết để được quay
đông, tết đến mẹ đều lo cho các con đồ mới nhưng về với ký ức thần tiên, để được nghe tiếng mời chào
Minh họa: TRẦN QUYẾT THẮNG
phải có quần xanh áo trắng mới để còn mặc đi học. thởi lởi thân thương, đậm đà nghĩa tình xứ Nẫu...
cái nào vừa. Tôi từ nhỏ chiều cao phát triển hơn
Nhớ chiều ngang nên chiếc quần nào vừa chiều rộng
thì thiếu chiều dài, vừa chiều dài thì thừa chiều
rộng. Đây cũng chính là lý do mẹ dắt tôi đi chợ
chợ Đông Mỹ tết. Cuối cùng mẹ cũng chọn được một chiếc
quần tương đối, đem về cho thím thợ may ở gần
nhà tháo chỉ, bóp lại phần lưng cho vừa vặn.
Trên suốt chặng đường về tôi mân mê, hít hà mãi
ngày chợ phiên, nhiều người đan lờ, hoa, mớ trầu cau, những câu đối tết quần áo bính. Và chỉ khi nào chiếc mùi vải mới tinh tươm tỏa ra từ chiếc quần mẹ
chằm nón tận Vinh Ba, Phú Diễn (xã của các cụ già. Tất cả cộng hưởng quần cũ mòn thủng lỗ hoặc chiếc áo vừa mua, nóng lòng mong ngóng đến giao thừa
Hòa Đồng), cách xa hàng chục cây thành một bức tranh xuân nơi miền bị rách không thể mạn (vá) lại được để được mặc vào chờ trời sáng đi chơi tết. Đó là
số cũng kĩu kịt gánh hàng xuống chợ thôn dã đầy màu sắc và tình thân ái. thì mới có cơ hội thay cái mới. lần đầu tiên và cũng là duy nhất tôi hưởng trọn
Đông Mỹ từ chiều tối hôm trước để Tôi rất thích cảnh chợ quê những Nhưng có một năm tôi được mẹ niềm vui được mẹ dắt đi chợ tết. Cái tết nghèo
bán. Còn khi sắp đến tết, nhất là từ ngày giáp tết và thích nhất là lần được dắt đi chợ tết. Tôi lon ton nhảy chân của những năm tháng chiến tranh đã đi theo mãi
sau tết ông Công, ông Táo 23 tháng theo mẹ đi chợ để mua quần áo mới. sáo trên đường, vui không gì bằng! trong ký ức tuổi thơ tôi.
Chạp, do nhu cầu mua sắm tăng cao Đó là một ký ức mà tôi không thể nào Tới chợ, lúc chờ mẹ bán xong các thứ Giờ thì mẹ tôi đã đi về nơi tiên cảnh. Chợ
nên chợ họp từ sáng đến tối. Hàng hóa quên cho dù đã hơn 50 năm trôi qua. mang theo, tôi đứng ngồi không yên, Đông Mỹ cũng không còn. Huyện Tuy Hòa
những phiên chợ tết cũng phong phú Ba mẹ tôi sinh ra sáu người con, mắt không ngừng liếc ngang liếc dọc được chia làm đôi; đời sống ngày càng phát
và đa dạng hơn. Ngoài nông sản còn gồm ba trai, ba gái. Ngày ấy, lo cho các gian hàng. Mẹ dặn phải ngồi yên triển, dân cư đông đúc hơn xưa, cái chợ quê này
có nhiều mặt hàng từ nơi khác đưa đủ cái ăn đã khó, bởi vậy không phải một chỗ, không được đi đâu kẻo bị trở nên quá tải nên người ta đã kết thúc sứ mệnh
về như rượu trà, rim bánh, tranh tết, khi nào tết đến sáu anh chị em chúng lạc, bởi chợ tết rất đông người, lại toàn của nó. Thay cho chợ cũ là chợ mới cách đó
câu đối, pháo nổ, quần áo may sẵn… tôi cũng đều có quần áo mới. Thường người lạ. Nhưng tôi nào chịu ngồi yên khoảng một cây số, nằm cạnh quốc lộ 1, gần ngã
Đặc biệt, những ngày này trong khuôn thì con em mặc bính đồ con chị, khi có quá nhiều thứ để khám phá. ba Cây Bảng và khu hành chính TX Đông Hòa.
viên chợ còn có cả gian hàng “Sơn thằng em mặc bính đồ thằng anh. Để Niềm vui dâng trào trong tôi thật Chợ mới rộng rãi, sầm uất hơn và người bán,
Đông mãi võ” biểu diễn võ thuật và dắt một hoặc hai trong sáu đứa con khó tả khi được mẹ mua cho một người mua cũng tấp nập hơn. Nhưng sự chân
bày bán thuốc trị bỏng, trị bong gân, đi chợ tết, mẹ phải chuẩn bị nhiều chiếc quần dài màu xanh học trò và chất của chợ quê ngày tết dường như đã mai một
xương khớp... thứ mang ra chợ bán, như vài ký gạo, đôi dép nhựa trắng. Dép thì so vừa dần, chỉ còn lại trong ký ức của nhiều người.
Góp phần làm nên không khí tết mấy con gà, dăm ba buồng chuối… chân rồi mang về. Còn quần thì thử Chợ Đông Mỹ. Nơi ấy là một phần ký ức, một
cho phiên chợ chính là những chậu Là con trai thứ nên tôi chỉ được mặc hết cái này đến cái khác nhưng không phần hồn quê gắn bó sâu sắc trong lòng tôi.