Page 31 - Báo Phú Yên
P. 31
29 Ất Tỵ
toasoan@baophuyen.com.vn Hồn tết
khi cả bốn mẹ con quây quần thức
nguyên đêm bên chái bếp để theo Chiều cuối
cho hết mẻ rim gừng, chín nồi
ngồi dựa vào cột chái bếp ngủ say. năm nhớ
bánh chưng, tôi buồn ngủ nhưng
không chịu lên giường nằm mà
Chái bếp ấm áp đến lạ thường mà
chỉ trong những ngày giáp tết mới
có được cảm giác ấy.
Rồi dần dần chị Hai, anh Ba lập mẹ
gia đình, tết đến ai cũng bận rộn lo
gia đình nhỏ. Chỉ còn má và tôi nên
má không đổ bánh nữa, chỉ sên mứt
gừng và mứt dừa. Các cháu con chị HÀ AN
Hai, anh Ba mỗi dịp tết về cứ tấm
tắc khen mứt gừng, mứt dừa bà làm hiều cuối năm, không khí
thơm ngon hơn mẹ mua ở siêu thị. xuân rộn ràng khắp muôn
Nhìn tụi nhỏ giành nhau sợi mứt Cnơi trên quê hương yêu dấu.
màu trắng, màu tím mà cả một trời Trên từng con phố, từng ngõ nhỏ và
tuổi thơ trong tôi ùa về, quay quắt trong từng gia đình, tiếng nói cười
nhớ hương tết xưa. Nhớ cái chái luôn tỏa lên không khí yên vui, đầm
bếp nhỏ xập xệ của má rộn ràng sau ấm, tạo nên một bản hòa ca của mùa
ngày 23 tháng Chạp, nhớ hương xuân. Trong những lúc tưởng chừng
thơm bánh thuẫn, bánh in, mứt dừa, như không có nỗi vấn vương nào xen Minh họa: HƯNG DŨNG
mứt bí và nhớ cả cái dáng má đưa lấn thì lòng tôi lại dấy lên nỗi nhớ mẹ
vạt áo lau mồ hôi trên trán sau khi khôn nguôi.
đậy khuôn bánh… Đã một phần tư thế kỷ kể từ ngày Ngôi nhà mà anh em chúng tôi về mẹ. Tôi cố gắng làm giống như
Tết này má đã già, không còn mẹ rời xa anh em chúng tôi về đoàn sinh ra và lớn lên vẫn nguyên nếp cũ, mẹ, nhưng không sao có được sự tinh
sức gọt từng củ gừng, trái dừa để tụ với ông bà tổ tiên, và cũng từng nhưng thiếu đi tiếng cười hiền từ của tế và tình yêu mà mẹ đã dành cho
sên mứt. Gian bếp trở nên vắng ấy thời gian cứ vào đúng ngày cuối mẹ, thiếu đi những câu chuyện cổ từng món ăn.
lặng. Tôi chợt nghĩ, má đã vất vả cả năm, khi cả nhà đoàn tụ, chúng tôi tích mẹ kể bên nồi bánh chưng xanh. Chiều cuối năm, những người
đời vì các con, chỉ mong mấy ngày đều nhắc về mẹ, nhớ đến mẹ với lòng Tôi nhớ bàn tay mẹ khéo léo gói hàng xóm đến thăm nhau, tiếng chúc
tết má bớt nhọc nhằn, ấy vậy mà má biết ơn và thành kính nhất. Với tôi, bánh chưng, những chiếc bánh vuông tụng vang lên khắp nơi. Tôi thấy
chỉ mới được thảnh thơi vui vầy với hình ảnh về mẹ như thước phim quay vắn, xanh mướt bởi lá dong, và mùi những đứa trẻ vui đùa, ăn bánh mứt,
con cháu vài năm gần đây thôi giờ chậm cứ lần lượt hiện về. thơm phức của nếp, đỗ xanh lan tỏa cười nói râm ran. Nhưng nỗi nhớ mẹ
đã già yếu. Nhìn những vạt khói ấm Mẹ luôn là người tạo nên không trong không gian. như một cái bóng lặng lẽ theo tôi,
la đà tỏa ra từ nhà bên cạnh, tôi chợt khí tết trong gia đình. Ngày cuối cùng Chiều cuối năm, tôi có thói quen khiến mọi niềm vui trở nên chênh
nhận ra tết đã về và không biết má của năm cũ, mẹ tất bật dọn dẹp nhà ra sân ngắm cây đào rực rỡ. Mẹ từng vênh. Tôi ước ao có thể gọi một tiếng
còn được vui vầy bên con cháu bao cửa, trang trí mâm ngũ quả, nấu những nói rằng cây đào được trồng vào thật to “mẹ ơi”, chỉ để nghe giọng
nhiêu cái tết nữa?! món ăn truyền thống. Mẹ bảo, bữa đúng tết đầu tiên xây nhà mới, nó mẹ, chỉ để được nghe mẹ nhắc nhở
Một mùa xuân mới lại về, những cơm ngày tết không chỉ là bữa ăn, mà bằng tuổi của chị cả tôi bây giờ. Cây về những truyền thống, về ý nghĩa
kỷ niệm xưa vẫn tươi rói ngập tràn. còn là tấm lòng, là sự sum vầy của gia đào sum suê chưa bao giờ lỗi hẹn với của ngày tết.
Gian bếp năm nay chẳng un khói mà đình. Mỗi món ăn mẹ làm đều chứa tết. Mẹ bảo cây đào nở đúng dịp tết là Đêm giao thừa, nhìn lên bầu trời,
tôi rưng rưng cay mắt, thương má đựng những kỷ niệm, những tình cảm điềm lành, mang lại may mắn cho gia những hình ảnh của pháo hoa lan tỏa
vô cùng. sâu sắc mà mẹ dành cho chúng tôi. đình. Tôi ngắm nhìn từng cánh hoa, như những vì sao lấp lánh, tôi mường
lòng chợt se lại khi nhớ đến nụ cười tượng về hình ảnh mẹ yêu thương đang
hiền hậu của mẹ. Mỗi dịp tết đến, mẹ ngắm nhìn anh em chúng tôi đoàn tụ.
chống ngán sau ê hề món nọ thức kia Chẳng cần tìm đâu xa, chỉ nhìn thường tỉ mỉ chăm sóc cây đào trong Những ngày tết không còn giống
nhiều dầu mỡ… Mẹ cũng chưa bao vào gian bếp cùng hình ảnh mẹ thôi, vườn, chỉ để chờ đợi khoảnh khắc ấy. như trước, nhưng tôi biết rằng, mẹ
giờ quên làm sẵn một nồi thịt kho tàu đã thấy ở đấy vun đầy cảm thức tết. Giờ đây, cây đào vẫn nở, nhưng mẹ vẫn sống trong từng ký ức, từng món
với cách chế biến không kém cầu kỳ Người phụ nữ dường như quên hết đã không còn ở bên con cháu nữa rồi. ăn, từng câu chuyện tôi kể cho thế
để dùng cho cả mùa tết. Lạ thay, qua mọi riêng tư cho mình, không sửa Trong sâu thẳm ký ức tôi, hình hệ sau. Tôi sẽ tiếp tục gìn giữ những
mấy chục năm, trải qua hằng hà cái soạn, chẳng cần làm đẹp, suốt ngày ảnh mẹ luôn rõ nét. Mẹ thường ngồi truyền thống ấy, để mẹ có thể sống
tết, những món ăn ấy, những thức mùi dài lúi cúi cùng bếp. Lúc tỉ mẩn, cầu bên bếp lửa, nụ cười trên môi, dạy mãi trong tâm hồn tôi và trong từng
quen thuộc ấy vẫn hoài quyến rũ. kỳ làm mâm cỗ cúng kiếng; khi làm tôi làm những món ăn truyền thống. bữa cơm sum vầy của gia đình.
Cuộc sống về sau dần hiện đại cơm tiếp khách; rảnh tay hơn thì đặt Mẹ bảo, mỗi món ăn đều mang một Nhớ mẹ chiều cuối năm, không
nhưng mẹ và nhiều người ở quê vẫn nồi cháo, đun ấm nước chè xanh... câu chuyện, và việc nấu ăn không chỉ chỉ là nỗi nhớ, mà còn là một lời hứa.
thường có thói quen tích trữ củi để Bếp tết của mẹ gần như đỏ lửa suốt là nuôi sống cơ thể, mà còn là nuôi Tôi sẽ sống xứng đáng với những gì
đun nấu mỗi dịp tết. Đặc biệt, có một đêm ngày. Mấy đứa con gái thương dưỡng tâm hồn. Tôi nhớ cảm giác mẹ đã dạy, sẽ gìn giữ những giá trị
cái bếp được “thiết kế” riêng cho mẹ thiệt thòi, vất vả, ngỏ ý muốn đỡ hạnh phúc khi được cùng mẹ làm văn hóa, sẽ tiếp tục truyền lại cho
việc nấu bánh chưng bằng cách chụm đần nhưng mẹ thường gạt đi. Và tôi bánh, cùng mẹ chuẩn bị cho ngày tết. con cháu những gì mẹ đã trao cho
bởi nhiều viên gạch lớn để bắc nồi. đọc được từ mắt mẹ sự an thái, yên Những phút giây giản dị ấy giờ đây tôi. Ngày tết, dù mẹ có ở xa, nhưng
Bếp có thể đặt sau vườn, cạnh mái bình không chút mệt nhọc, dù đôi tay trở thành những kỷ niệm quý giá, tình yêu của mẹ sẽ luôn ở bên tôi,
hiên. Có năm, để tăng thêm không mẹ ít khi ngơi nghỉ bên gian bếp. không thể nào quên. như một ngọn lửa ấm áp giữa đêm
khí tết, bếp được kê ngay trước sân Đã mấy mùa xuân vời vợi đi qua, Trong căn bếp nhỏ, nơi không đông lạnh giá.
nhà. Đống củi dùng nấu bánh phơi mẹ hóa thành mây trắng thong dong về gian thân thương nhất của mẹ, tôi Và như vậy, mỗi năm khi tết đến,
mưa phơi sương suốt năm dài ở góc trời, mang theo cả một miền ký ức sâu luôn nhìn thấy cả tuổi thơ đầy ắp tôi không chỉ nhớ mẹ, mà còn cảm
vườn, khi nhóm lên rất khó bén, xông đằm nhung nhớ trong tôi. Bếp tết hãy yêu thương. Nơi đó, tôi đã tự tay nhận được sự hiện diện của mẹ qua
lên một mùi hăng hắc và mịt mù khói còn đấy, hình bóng mẹ vẫn hiện diện nấu nhiều món ăn mang hương vị từng khoảnh khắc, từng nụ cười của
khiến mắt mũi cay xè. Vậy mà luôn thân thương quanh đây như chưa từng tết để dâng cúng ông bà tổ tiên vào các thành viên trong gia đình. Tôi sẽ
rộn vui, háo hức. Nhắc đến bếp tết xa vắng. Tôi trở về, lại ngồi bên bếp chiều 30 tết, nhưng cảm giác thiếu mang theo tình yêu của mẹ, để sống
mà không kể ít nhiều về chiếc bếp mẹ, lặng nhìn những vạt khói mùa xuân vắng một bàn tay chỉ dẫn, một trái trọn vẹn từng ngày, để những ký ức
đặc biệt này quả là thiếu đi muôn chầm chậm len bay như đang thâm tim đồng điệu làm tôi trống trải. Mỗi đẹp đẽ về mẹ mãi mãi là ngọn đèn
phần ý nghĩa. trầm kể chuyện ngày quá vãng… nguyên liệu, mỗi gia vị đều gợi nhắc sáng dẫn lối trong cuộc đời tôi.