Page 117 - Tạp chí Nha Trang
P. 117
ở trong làng của ông có ông Đồ khẩu đọc hai câu thơ đối nhau
Trung, một người giàu có mở lớp rất chuẩn: “Nín hơi, biển động ba
học trong nhà để dạy cho con tầng sóng/Há miệng, rồng bay
cháu mình, và cậu bé Trứ được chín khúc mây”. Cả vị thầy giáo
cha cho đến đây để học. Một hôm, và cha của Nguyễn Công Trứ đều
khi cả lớp đang ngồi học, ông chủ khen hay. Được khen cậu bé Trứ
nhà chợt nổi hứng đi vào và xin thích chí, liền đọc tiếp: “Ba tầng
thầy cho phép ông ra cho các trò sóng dội vang trời bể/Năm sắc
một vế đối. Ông tuyên bố nếu trò mây bay thấp thoáng trời”.
nào đối hay và nhanh nhất, ông Có lần cậu bé Trứ cùng các
sẽ thưởng cho một quan tiền. Nói bạn đi với thầy giáo trên đường
rồi, vị chủ nhà ra vế đối làm đề thì một trận mưa to bất ngờ ập
như sau: “Ngoài vườn cây đại nở đến, thầy trò phải chạy vào trú
hoa đại”. trong một quán nước ven đường.
Trước vế đối, học trò cả lớp Ngay lúc đó có một người đàn ông
ngồi nhìn nhau, chưa biết trả lời gánh cỏ đi ngang cũng vội quẳng
ra sao, thì Nguyễn Công Trứ đã gánh ngoài trời chạy vào mái hiên
đứng lên đọc vế mình đối:“Trong của quán trú mưa. Lát sau, trời
buồng ông Trung ấp bà Trung”. vừa ngớt, người đàn ông đã vội
vã ra nâng gánh cỏ lên vai chạy
Cả thầy lẫn trò được một trận đi tiếp. Nhân đó, thầy bảo các trò
cười, còn cụ Đồ Trung thì đỏ mặt thử làm câu đối tức cảnh nói về
im lặng, và tất nhiên, cụ phải trao người gánh cỏ nọ. Trong khi các
cho Trứ một quan tiền vì vế đối cậu bé khác đang vò đầu tìm chữ
rất chuẩn -Trong đối với ngoài, nghĩa thì Nguyễn Công Trứ đã
Đại đối với Trung, và nở đối với ứng khẩu đọc hai câu: “Tạnh cơn
ấp. phong vũ lò ngay mặt/Sẵn gánh
Một hôm, thầy dạy học đến càn khôn ghé thẳng vai”. Thầy đồ
thăm nhà Nguyễn Công Trứ rồi nghe xong rất khen, công nhận
cùng với thân phụ của cậu ngồi câu đối của Nguyễn Công Trứ,
dùng trà và đàm đạo. Lâu lâu vừa hợp cảnh, vừa bộc lộ chí khí
hai người lại kéo thuốc lào, thả của một đấng trượng phu tương
khói bay ra khỏi miệng như mây lai. Còn về phép đối thì khỏi phải
bay, như sóng cuộn. Đứng bên nói: hoàn chỉnh, từng ý, từng chữ
cạnh, Nguyễn Công Trứ liền ứng - “cơn phong vũ” đối với “gánh
116
