Page 43 -
P. 43
TẢN MẠN ĐẦU XUÂN ẤT TỴ NĂM 2025
Con Rắn trong huyền thoại và văn học
Về mặt biểu tượng, rắn là một luật thiên nhiên; kỳ thật, nó chỉ là một
hình ảnh phức tạp. Hiện nay, trong câu vớ vẩn, mang tính cách tự hào và
dân gian nhiều nước, rắn biểu trưng miệt thị giai cấp mù quáng, có ý đối lập
cho sự độc hại, gian hiểm. Tiếng Việt rồng, biểu tượng cao quý cho tầng lớp
có những thành ngữ: nọc độc, khẩu giàu sang, với liu điu là loài rắn tầm
phật tâm xà. Nhưng trước các hiệu thường, những phận người nghèo khó,
thuốc tây, bảng hiệu y khoa, ta lại thấy tối tăm.
Thật ra rồng và rắn cùng một
hình ảnh con rắn quấn quanh cây gậy,
nguồn gốc, thậm chí rồng là hậu thân
nó có tác dụng cứu chữa bệnh tật,
của rắn. Ngay trong Thánh kinh Ki tô
nhắc đến một câu đồng dao trong trò
giáo, con rắn hiện thân cho cám dỗ, tội
chơi dân gian Việt Nam: rồng rắn đi
lỗi cũng là hậu duệ của rồng bị Chúa
đâu / xin thuốc cho con ...
Trời trừng phạt, phải lê tấm thân bò sát
Và một số tín ngưỡng, như Ấn độ và xấu xí.
giáo, ngày nay còn thờ rắn, thần linh Naga.
Trong công trình biên khảo kinh
Rắn không những là một biểu điển: Cội rễ lịch sử của truyện truyền
tượng phức tạp, mà còn tượng trưng cho kỳ, Vladimir Propp đã dành một chương
các động lực tương phản: tử sinh, âm dài cho vai trò Rồng. Dịch giả từ tiếng
dương, thiện ác ... Nga sang tiếng Pháp ghi chú: " Rồng
Chúng ta khó bề sưu khảo tường (dragon) dịch từ chữ zmei là giống đực
tận về biểu tượng rắn qua các nền văn của từ zméia có nghĩa là Rắn (serpent).
Từ giống đực chỉ dùng để cho nhân vật
minh khác nhau, chỉ lưu ý rằng đề tài
kỳ ảo trong cổ tích và huyền thoại. Có
không đơn giản.
thể dịch từ này thành Rồng hay Rắn ".
Ca dao ta có câu:
Trong tiếng Việt Nam, nhà ngữ
Trứng rồng lại nở ra rồng
học Nguyễn Tài Cẩn, trên mặt báo Diễn
Liu điu lại nở ra dòng liu điu Đàn, tết Canh thìn 2000, đã có bài vô
Đây là một câu ca dao lạc hậu, cùng uyên bác, chứng minh rằng thời
quy thân phận con người vào một định tiền sử, từ Rồng và Rắn có thể có chung
37
