Page 174 -
P. 174

TẢN MẠN ĐẦU XUÂN ẤT TỴ                                                                            NĂM 2025

             lôi (sấm mùa xuân)… Xuân gắn với tình           dụng  nguyên  mẫu  chữ  Hán.  Về  các

             yêu nam nữ như các từ: xuân tình, hoài            trường hợp Xoan đồng nghĩa với Xuân,

             xuân. Nói về sự suy thoái được hồi phục           xin được nêu ra các thí dụ: hát Xoan là

             có từ hồi xuân (tươi lại). Từ "xuân kim"
                                                               lối hát cửa đình (hát Xuân), trong lễ hội
             chỉ  ý  nghĩa  bao  trùm:  mùa  Xuân,  khí
                                                               mùa Xuân ở một số địa phương của tỉnh
             xuân,  trời  xuân  là  hiện  tại,  là  cái  đang
                                                               Phú Thọ. Ca dao có câu:
             xảy ra quán xuyến nhân sinh vũ trụ.

                                                                     Trai ba mươi tuổi đang xoan (xuân)
                  Ngày Tết người Việt bao đời có tục


             trang  hoàng  trong  nhà  bằng  câu  đối,                Gái ba mươi tuổi đã toan về già

             song viết câu đối, tặng câu đối thì diễn                              Hoặc:

             ra ở nhiều thời điểm trong năm. Từ xuân                Tiếc thay hạt gạo tám xoan (xuân)

             liễn  có  nghĩa  là  câu  đối  viết  vào  mùa
                                                                     Thổi nồi đồng điếu lại chan nước cà.
             Xuân đồng nghĩa với câu đối Tết.
                                                                    Chữ Xuân ghép thêm với bộ mộc ở
                  Từ Xuân cũng gắn với nghề nông
                                                               bên  trái  chỉ  cây  xoan,  loại  cây  rất  phổ
             trồng lúa nước, với một trong hai vụ lúa
                                                               biến  trước  đây  nở  hoa  vào  mùa  Xuân.
             truyền thống (chiêm, mùa) đó là các từ:
                                                               Nhà dân ở nông thôn ngày trước thường
             xuân  địa  (ruộng  chiêm),  xuân  hóa  (ủ
                                                               làm bằng gỗ xoan (lấy vợ hiền hòa làm
             giống  chiêm),  xuân  tịch  (cày  chiêm)…
                                                               nhà gỗ xoan).
             Điều này gián tiếp phản ánh nguồn gốc
                                                                    Đôi  điều  tìm  hiểu  về  chữ  Xuân,
             của chữ xuân, có lẽ từ phía Nam Trường
                                                               mong góp thêm một ý vị cho ngày Tết
             Giang  -  địa  bàn  sinh  tụ  của  tộc  Bách

                                                               cổ truyền.
             Việt  với  nghề  trồng  lúa  nước,  du  nhập

             vào Việt Nam.                                                                       Ngọc Hoa


                  Chữ  Nôm  được  cha  ông  ta  tạo  ra                         https://baohanam.com.vn/

             trên cơ sở chữ Hán, trong kho tàng chữ                                           Báo Hà Nam

             Nôm,  chữ  Xuân  và  Xoan  là  một,  sử




                                                           168
   169   170   171   172   173   174   175   176   177   178   179