Page 21 - Tạp chí Cửa Việt
P. 21

CHUYÊN ĐỀ





                  Nữ thần hạnh phúc và ấm no                 phúc. Vài năm liền, chúng tôi vẫn bắt
                                                             gặp anh Hồ Văn Giỏi, bản Trăng - Tà
                  Những  sản  vật,  ẩm  thực  đặc  trưng     Puồng với căn nhà cũ, nếp sống cũ, bộ
                  trong đời sống đồng bào tạo nên hương      quần  áo  phai  màu.  Nhưng  anh  Giỏi
                  vị đặc biệt cho cuộc sống. Nó là truyền    bảo, mọi thứ vẫn còn tốt lắm, áo quần
                  thống văn hóa, cầu nối giữa con người      còn mặc được, tiết kiệm và vẫn còn đẹp
                  với  nhau,  giữa  con  người  với  thiên   lắm. Miên man nghĩ bao điều, như hạt
                  nhiên, đất trời đặc biệt vào mỗi dịp lễ    lúa  trên  nương,  nếu  là  chúng  tôi  sẽ
                  Tết.  Đối  với  người  làm  nông  nghiệp,   bón phân, tìm cách tăng trưởng để cây
                  mùa xuân là mùa hy vọng của người          lúa lên xanh, sản lượng đạt như mong
                  nông dân đặt hết vào cây và đất mong       muốn. Nhưng với đồng bào, bón phân
                  mọi sự yên lành, mùa màng tốt tươi.        nhất là phân hóa học đó là tác động
                  Với vùng miền núi đó là nương rẫy, hy      xấu  cho  đất,  cho  cây  và  nhất  là  sức
                  vọng từ lúc đặt hạt lúa xuống nương,       khỏe con người. Cũng vì thế người Vân
                  khi  cây  lúa  nảy  mầm,  chờ  ánh  nắng   Kiều,  Pa  Kô  không  dùng  lúa  đã  bón
                  lên  xanh,  lúa  trổ  bông,  đơm  hạt  rồi   phân mà phải chọn lúa sạch để cúng
                  đến khi lúa chín cũng như Tết về, bản      thần A Giã Bôn. Để gói bánh beng hay
                  làng nhộn nhịp với ngày mùa và hoạt        a dữy người Vân Kiều cũng chọn gạo
                  động  cộng  đồng  mùa  lúa  mới.  Trải     nếp như thế. Đó là phong tục của đồng
                  qua gần thế kỷ sống với bản làng, qua      bào, sau này có đổi thay không tùy vào
                  bao nhiêu ngọn đồi, bao nhiêu nương        ý thức của lớp trẻ, còn hiện nay bản
                  rẫy  Giả  Hương  trầm  trồ,  nữ  thần  A   làng vẫn duy trì nét đẹp của ngàn đời.
                  Giã Bôn là nữ thần mang hạt lúa cho        Đi gần hết đời người, nói như cách của
                  người dân bản làng, đó là nữ thần ấm       Giả  Hương,  của  Kăn  Nghệ  hay  của
                  no và hạnh phúc. Qua bao thế hệ, đồng      rất nhiều bậc lão niên trong bản làng
                  bào vẫn có những vị thần trong lòng        Vân Kiều, Pa Kô “con người đi gần hết
                  mình, hiện hữu trên từng dòng sông,        tuổi của mình” thì trái tim vẫn hướng
                  từng cái cây, từng nương rẫy. Sự sống      về các vị thần, đặc biệt là thần A Giã
                  bắt  đầu  từ  giản  đơn  và  duy  trì  được   Bôn luôn cho người dân bản làng hạt
                  nó đã mang lại hạnh phúc bền vững          lúa để ăn. Và mọi thứ may mắn được
                  cho con người, nhất là bản làng sống       quy đổi ra hạnh phúc, thứ không may
                  hòa mình vào thiên nhiên. Giả Hương        mắn  thường  quy  lỗi  mình  về  nên  bị
                  bảo, đời mẹ chỉ cần có cơm để ăn, có       thần trách phạt. Từ đó đồng bào cầu
                  áo để mặc, được sống cùng cỏ cây thú       xin, chứ không mảy may trách cứ. Giả
                  rừng là hạnh phúc. Đó là thứ giản đơn,     Hương  tâm  tình,  mẹ  sống  gần  trăm
                  nhưng khi lật trở sự việc này, với đời     năm, thần cho bao nhiêu lúa gạo cảm
                  sống hiện đại thì đó là cả một giấc mơ     ơn thần bấy nhiêu. Cho nhiều thì phân
                  mà  loài  người  đang  quay  trở  lại  để   phát cho cộng đồng. Thần cho ít thì ăn
                  hướng tới tương lai bền vững.              tiết kiệm lại, mọi người cùng giúp đỡ

                  Lang  thang  suốt  những  ngày  rừng,      nhau.  Sống  giữa  núi  rừng  phải  biết
                  chúng  tôi  đi  tìm  nữ  thần  hạnh  phúc   mới sống lâu được cùng mọi thứ…
                  trên nương rẫy của bà con Vân Kiều,        Mọi thứ theo lời Giả Hương, đó là con
                  Pa  Kô.  Cái  thiếu  thốn  mà  bấy  lâu    người,  động  vật,  cây  cỏ…  cái  gì  cũng
                  chúng  ta  thường  bảo  dường  như  có     phải ăn thì mới sống được, ai cũng cần
                  tính  áp  đặt  cuộc  sống  hiện  đại  ngột   được sống, ai cũng có vị thần che chở
                  ngạt lên vùng miền giản đơn mà hạnh        cho mình





                                                                             Số CĐ 16 (01.2025)
                                                                             Số CĐ 16 (01.2025)      19
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26