Page 50 - Người Hà Nội
P. 50

Nếu như các nhà văn sinh năm 1941 (Tân  thuyết có tiếng vang “Nhắm mắt nhìn trời”,   Trần Vũ Long, một trang nam nhi trông bề
               Tỵ) đã tạo nên một đội ngũ hùng hậu thuộc  “Sát thủ online”, “Có tiếng người trong gió”,  ngoài rất “ngầu” nhưng bên trong là một thế
               thế hệ chống Mỹ thì những nhà văn sinh 1977  “Biển xanh màu lá”  (Giải thưởng văn học  giới “đa” cảm - đa mang, đa sự - đa tình. Có thể
               (Đinh Tỵ) đã tạo nên một dấu ấn của làn sóng  nghệ thuật, báo chí  Bộ Quốc phòng 2004 -  coi anh là “truyền nhân” của thân phụ - nhà
               mới đặc trưng cho văn trẻ. Tôi muốn gọi các  2009). Nguyễn Xuân Thủy là cây bút đa năng,  thơ Võ Thanh An sống và làm thơ cháy hết
               cây bút sinh từ những năm 70, 80, 90 gộp   đa hệ viết cả ký, truyện ngắn, tiểu thuyết.  mình. Hai tập thơ “Biến tấu lời”, “Niềm tin
               thành thế hệ f bao gồm cả 7X, 8X, 9X là văn  Tính chất thời sự và ý nghĩa nhân sinh lâu dài  gió” ra mắt cách nhau mười năm (2001 - 2011)
               trẻ vì khi người ta trẻ người ta nghĩ khác, cảm  của mỗi tác phẩm không tách rời, trái lại đều  của Trần Vũ Long cho thấy cái vẻ cầu toàn
               xúc khác, tư duy khác và tất nhiên viết khác.  hài hòa.                              trong làm thơ của thi sĩ khi xác định “Với tôi,
               Trong thế hệ f, sát nhất là 7X, những nhà văn  Uông Triều giống Nguyễn Xuân Thủy,    thơ như người tri kỷ; những lúc cô đơn và tuyệt
               sinh 1977 (Đinh Tỵ) thực sự đã tạo được “bản  cũng mạnh về tiểu thuyết. Đến nay, anh đã  vọng nhất, thơ lại tìm đến” (Suy nghĩ về nghề
               sắc” cho mình. Trong khuôn khổ có hạn của  xuất bản 4 tiểu thuyết “Tưởng tượng và dấu  văn).
               một bài báo, tôi muốn suýt soát một tiểu đội  vết”, “Sương mù tháng Giêng”, “Người mê”,  Lý luận phê bình là một lĩnh vực, như cách
               văn trẻ tuổi Đinh Tỵ (1977).               “Cô độc”. Nhà văn cũng đều tay cả trong viết  nghĩ thông thường, dành ưu tiên cho những
                  Văn xuôi vẫn được coi là “mặt tiền” của  truyện ngắn (“Đôi mắt Đông Hoàng”, “Đêm  người có tuổi, trải đời, kinh lịch và chí thú,
               văn học đương đại Việt Nam, nhất là từ sau  cuối cùng ở Ngọa Vân”, “Bò hoang phố cổ”), ký  nhẫn nại. Hiện nay thế hệ f đang tạo nên một
               Đổi mới (1986). Thế hệ 7X (ước tính có đến 50  (“Hà Nội quán xá phố phường”, “Hà Nội dấu  bầu không khí rộn rã của lý luận phê bình
               cây bút sung sức) đã làm khởi sắc văn xuôi  xưa phố cũ”). Hiện thực và tưởng tượng trong  văn học trên văn đàn với tên tuổi của cả một
               hôm nay, trong đó phải kể đến đóng góp     văn Uông Triều khá nhuần nhuyễn. Gần đây,  “dàn sao”: Nguyễn Hoài Nam, Nguyễn Thanh
               không nhỏ của đội hình sinh năm Đinh Tỵ    anh chủ trương Nhóm viết sáng tạo (dạy kỹ  Tâm, Đoàn Minh Tâm, Hoàng Thụy Anh, Lê
               (1977): Uông Triều, Nguyễn Xuân Thủy, Mai  thuật viết văn qua mạng, đến nay đã có con  Hồ Quang, Trần Huyền Sâm, Phan Tuấn Anh
               Phương, Nguyễn Hương Duyên, Đặng Thị       số hàng trăm người tham gia) theo hướng   và hai cây bút tuổi Đinh Tỵ (1977) đang lên là
               Thúy. Điểm chung của 5 cây bút văn xuôi này  hành nghề thực nghiệp, thực tiễn.       Phùng Gia Thế, Hoàng Đăng Khoa. Cả hai đều
               đều công tác ở một cơ quan báo chí đã tạo cho  Văn trẻ mạnh đồng thời văn xuôi và thơ là  có cái phẩm tính và năng lực “sống với văn
               họ có được cơ duyên “cập thời vũ” thời sự đời  nét trội dễ nhìn ra. Những cây bút thơ tuổi  chương cùng thời”, đều quan tâm đến văn trẻ,
               sống trong dòng chảy bất tận của nó. Uông  Đinh Tỵ (1977) có Bình Nguyên Trang, Bế Kim  thậm chí được coi là “khuynh trẻ”.
               Triều và Nguyễn Xuân Thủy ở tạp chí Văn    Loan, Trần Vũ Long, họ gần nhau ở cách thức  PGS-TS Phùng Gia Thế là giảng viên cao
               nghệ quân đội, Mai Phương ở tạp chí  Sông  “chầm chậm tới mình” khi đến với thơ ca. Chậm  cấp trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2. Anh là
               Thương (Hội VHNT Bắc Giang), Nguyễn        nhưng chắc chắn cả trong sống và làm thơ. Cả  tác giả các công trình được văn giới đánh giá
               Hương Duyên ở tạp chí Nhật Lệ (Hội VHNT    ba nhà thơ này cũng đều bám trụ một cơ quan  cao “Những dấu hiệu của chủ nghĩa hậu hiện
               Quảng Bình), Đặng Thị Thúy ở tạp chí Cửa   báo chí: Bình Nguyên Trang ở báo Nhân Dân, Bế  đại trong văn xuôi Việt Nam đương đại”,
               Biển (Hội Liên hiệp VHNT Hải Phòng). Truyện  Kim Loan ở Đài Phát thanh Truyền hình Hà Nội,  “Văn học Việt Nam sau 1986 - Phê bình đối
               ngắn là điểm mạnh của họ, đặc biệt là các cây  Trần Vũ Long ở báo Văn nghệ.          thoại”, “Văn học và nữ giới - Một số vấn đề lý
               bút nữ với khắc họa đặc sắc hình tượng nhân  Bình Nguyên Trang vừa viết thơ vừa viết  luận và lịch sử”, “Hiểm địa văn chương”. Đặc
               vật nữ, nhưng không “nữ nhi thường tình”.   văn xuôi nhưng thơ mới làm nên diện mạo  sắc lối viết của Phùng Gia Thế là nhuần
                  Các tập truyện ngắn “Ở bên kia cơn mưa”  tinh thần và vẻ đẹp tâm hồn của thi sĩ. Các tập  nhuyễn giữa lý thuyết và thực tiễn, giữa chất
               của Mai Phương, “Bến đợi nhọc nhằn” của    thơ “Lối về”, “Chỉ em và chiếc bình pha lê”,  hàn lâm và nghệ sĩ, giữa tinh hoa và đại chúng
               Nguyễn Hương Duyên, “Nơi ấy là Cửa Biển”   “Những bông hoa đang thiền”, “Đêm hoa     nên sách của anh có nhiều người đọc.
               của Đặng Thị Thúy được bạn đọc đón chào    vàng” phản ánh tuy chưa thật trọn vẹn        Nhà văn Hoàng Đăng Khoa hiện là Trưởng
               khá nồng nhiệt. Rất khiêm tốn nhưng chính  nhưng cũng đã khá đủ để bạn đọc nhận biết  ban Lý luận phê bình tạp chí Văn nghệ quân
               họ đã góp phần kê cao nền truyện ngắn đương  một hồn thơ tinh tế, nhạy cảm và bứt phá, đổi  đội, một vị trí công tác có vị thế để mở rộng
               đại với đặc tính “Văn chương mang gương mặt  mới chữ thơ với niềm vui sống tươi nguyên,  giao diện tiếp xúc với văn giới và quan sát văn
               nữ” ngày càng tinh tế, đằm thắm, nhân ái,  náo nức. Riêng tập thơ “Những bông hoa    đàn đương đại theo tinh thần dấn thân, nhập
               rộng lượng có năng lực chữa lành những vết  đang thiền” nhận Giải A của Liên hiệp các Hội  cuộc. Ngoài hai tập thơ “Kiếp lá”, “Khát vọng
               thương tinh thần của con người hiện đại ngày  Văn học Nghệ thuật Việt Nam, năm 2012.  mùa thơ” ra mắt cách nhau 11 năm (2005 -
               càng nhiều nguy cơ bị chấn thương. Trong sự  Tinh thần hướng nội của thơ Bình Nguyên  2016), anh là tác giả của 7 tập lý luận, phê bình
               cạnh tranh với văn hóa nghe nhìn, văn hóa  Trang rất rõ ràng, mạnh mẽ.               và đối thoại văn học có tiếng vang  “Gặp”,
               đọc đang gặp khó, các cây bút nữ vẫn này vẫn  Người thơ Bế Kim Loan xác tín “Thơ đối với  “Phiêu lưu chữ”, “Bên gốc đại Nhà số 4”, “Song
               nhẫn nại viết khác nào con tằm nhả tơ, như  tôi là một định mệnh, là quà tặng của cuộc đời,  hành & đối thoại”, “Đứng về phe cái khác”,
               tâm sự của Mai Phương “Trong bối cảnh hiện  là khoảng trời trong trẻo, dịu êm cho tâm hồn tôi  “Những tờ sạch”, “Ngắn dần đều” ra trong
               nay, không nhiều bạn đọc quan tâm đến văn  nương náu. Thơ là hạnh phúc” (Suy nghĩ về  vòng tám năm (2016 - 2024). Phê bình Hoàng
               học, sách văn học khó bán... Nhưng tôi vẫn viết.  nghề văn). Ai đã từng một lần gặp Bế Kim  Đăng Khoa bám sát thực tiễn, nhiệt tình nâng
               Và tôi tin rằng, nhà văn nếu viết bằng trái tim  Loan đều ấn tượng về một người phụ nữ có  đỡ cái mới và văn trẻ, văn phong linh hoạt,
               mình thì tác phẩm vẫn có bạn đọc” (Suy nghĩ  gương mặt khả ái, tươi tắn, cởi mở và khoáng  tình lý song hành, được coi là một trong
               về nghề văn).                              đạt. Thơ chị cũng vậy. “Khoảng trời”, “Thức  những ngòi bút phê bình có thẩm quyền
                  Cũng bắt đầu nghề văn bằng truyện ngắn  cùng sen trắng” ra đời cách nhau hơn hai  trong công việc thẩm định văn học hiện nay.
               nhưng cả Uông Triều và Nguyễn Xuân Thủy    mươi năm (1994 - 2018) chứng tỏ thi sĩ viết  Có thể nói, trong văn học, thế hệ 7X đang
               lại được bạn đọc biết đến nhiều hơn nhờ viết  chậm nhưng đã kết tinh trong cấu tứ, câu chữ,  chiếm lĩnh văn đàn, tạo nên khí sắc của văn
               dài - tiểu thuyết. Nguyễn Xuân Thủy tỏ rõ là  hình ảnh, nhịp điệu thơ. Đó đây, thơ phảng  trẻ. Và chính họ đã góp phần tạo nên diện
               cây bút văn xuôi nội lực với những tiểu    phất nỗi buồn nhưng là một nỗi buồn đẹp.   mạo của văn chương đương đại Việt Nam.
                                                                                                            Người Hà Nội
                                                                                                                          53
   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55