Page 67 - Hà Nội Mới - Số Tết Âm Lịch

Xuân Ất Tỵ

Vị Hà Nội

trong thức quà phương xa

LÂM LINH Hà Nội mờ sương.
Ảnh: Tuyết Minh

ếu ký ức hữu hình, hẳn nó giòn tan như quả
cà pháo muối nén, chua dịu vị trái sấu bánh
Ntẻ, thơm bùi những hạt cốm làng Vòng, ấm
hơi của những món ăn đường phố khi trời vào
đông… Đó là hương sắc Hà Nội ướp ủ trong những
thức quà phương xa, là mùi vị nỗi nhớ lên men nở
ra cả một trời kỷ niệm.
Lạ một điều, ta thường không ý thức được rằng,
mầm mống nhớ thương đã bén rễ ngay từ khi ta
còn được ấp ôm bởi những gì thân thuộc nhất. Chỉ
khi cách xa nghìn trùng vạn lý, nỗi nhớ mới được
khát khao dung dưỡng, neo bám vào ký ức mà
sinh sôi, tràn lan trong từng hơi thở. Khi tôi xa Hà
Nội, những chuyện xưa lắc xưa lơ bỗng ùa về như
sóng cả khơi xa, những người tưởng chừng đã lãng
quên hóa ra lại chưa hề quên lãng, những hương
vị dung dị của quê hương, của Hà Nội đã từng
dửng dưng, ơ hờ bỗng trở nên quý hóa và hiếm
Những món ăn Hà Nội gây thương nhớ.
hoi, phải thèm thuồng ước ao, phải nằn nì nhờ vả,
phải tiết kiệm dè sẻn. Đó là thức quà mà người ở
nhà đã canh đúng vụ, đúng mùa để tỉ mỉ chọn nặng trịch. Tiết xuân ấm dần, chỉ cần dăm bảy ngan ngát đầy thanh tao của những bọc lá sen gói
mua rồi gửi tới những đứa con xa xứ. ngày là hũ cà muối đã săn vỏ, vàng ươm, cắn vào ghém thứ ngọc thực xanh non chắc mẩy. Màu
Người ta hay nói “Tết đến xuân về”, nhưng với giòn tan như tiếng pháo nổ lại mằn mặn, chua xanh ấy mơn mởn, non nớt, đứng một mình đã đủ
tôi, xuân là khi nhang khói ngơi ngớt, sương giá chua. Cà muối đưa đẩy, ít lạc rang, đậu rán tẩm gây thương nhớ mà xào ngọt rắc chút dừa nạo,
tan dần, gió ấm mơn man và mâm cao cỗ đầy mấy mắm hành, cơm tẻ nóng hổi cùng bát canh cua tráng cùng trứng hay trộn vào nhân chả chiên
ngày Tết dần được thay thế bởi những bữa cơm rau dền mồng tơi xanh mướt mượt, sơn hào hải vị vàng óng lại càng thêm hấp dẫn. Thi thoảng nhớ
nhà thanh đạm. Cái thanh đạm đầy mộc mạc rồi cũng chẳng sánh bằng. về mùa thu Hà Nội, tôi không chắc liệu giữa cái se
lại chảy xuôi một sức sống xa xỉ khi vạn vật phùng Khi mùa hè đến dưới bầu không vời vợi, ta bắt sắt vừa lãng mạn vừa ưu tư của mùa và những
sinh. Mùa xuân, đất trời trở mình, ngày dài thêm gặp sắc đỏ hoa phượng như những đốm lửa rực rỡ thức thời trân thơm thảo, đâu mới là điều khiến
và ta cũng dư thừa hứng khởi để tìm kiếm niềm cùng màu tím mộng mơ hoa bằng lăng đua nở. Tôi mình bâng khuâng nhung nhớ hơn.
thỏa mãn thuần túy từ những món ăn bình dị, ra thích gọi mùa hè là “mùa ngọt ngào” bởi vị ngọt Hà Nội mùa đông ướt lạnh đến nỗi người ta cứ
đời ngay trong căn bếp nhà, dưới bàn tay khéo léo rực rỡ của quả mọng nhiệt đới, của gió chiều phất phải tìm cách tô màu nóng lên vẻ quạnh quẽ bằng
của những nữ nội trợ đảm đang ta gọi bằng bà, qua mặt hồ đưa hương sen thoang thoảng, của những bếp hồng hơi ấm bập bùng. Chỉ ngũ cốc
bằng mẹ. mưa rào chớp nhoáng tưới tắm những chùm sấu hoa màu tầm thường, dưới bàn tay chao, lật,
Ấy là khi phố phường Hà Nội đã phai màu đào xanh đầu cành. Ngày hè oi ả, đôi khi chỉ thèm chiên, nướng thoăn thoắt của cô hàng và cái vuốt
quất, bà tôi lụi cụi lôi cái hũ sành bụng phình thuồng một thức uống giản dị mà lại là đặc sản ve nhiệt tình của lửa than, những thức quà đường
chẳng biết bao nhiêu năm tuổi ra cọ rửa. Những Thủ đô - món sấu ngâm chua thanh ngọt dịu lẫn phố nóng hổi đã họa nên nét đặc sắc của đêm
luống cà trong vườn tắm gió phơi sương mà lớn, chút nhần nhận the cay rất nhẹ của gừng giã đông Hà Nội. Mùa đông ngày ngắn đêm dài, tự
nay đã rũ mình khoe chùm quả lúc lỉu. Một cân cà, nhuyễn. Đi xa bao năm mà mỗi bận mùa hè vẫn chiêu đãi mình một chầu ốc luộc thơm lừng chanh
một lít nước và muối, riềng, tỏi, ớt. Những quả cà nhớ lắm ly sấu đá Hà Nội, nhớ sấu dầm mắm sả rồi tráng miệng với miếng bánh ngô, củ khoai
tròn lẳn, căng bóng, hoặc xanh nhàn nhạt hoặc đường vừa ăn vừa xuýt xoa, nhớ mâm cơm mùa hè nướng hay túi hạt dẻ rang đường rồi vừa dạo bước
trắng nõn nà lấp ló nén mình dưới tấm thớt gỗ với tôm bấy rang cháy cạnh và nước rau muống vừa nhâm nhi, chợt thấy thời gian trôi qua nhanh
luộc dầm sấu húp một thìa mà mát tận tâm can. quá. Chớp mắt, mùa đi ngang phố, ta cũng đã đi
Thu sang, Hà Nội trở mình thay áo mới, ta nghe xa khi chưa kịp lưu trữ thật nhiều kỷ niệm đẹp về
lẫn trong nồng nàn hoa sữa là hương đồng gió nội mùa đông Hà Nội.
Ảnh: Cao Anh Tuấn Hà Nội mùa nào thức nấy, mỗi bận đất trời
chuyển mình đều dâng tặng cho người đi kẻ ở
những món ngon đặc sắc, chỉ nghĩ đến thôi cũng
Cốm - thức quà đặc biệt của Hà Nội. đủ khiến con sâu thèm trong bụng ứa nước miếng
mà réo gọi. Bây giờ giao thương tiện lợi, nơi xứ
người cũng nhiều đặc sản quê hương, nhưng mỗi
lần được khui mở hộp giấy, thùng xốp đựng “quà
quê”, tôi vẫn háo hức như đứa trẻ đón sinh nhật.
Mỗi lớp nilon băng dính được bóc ra là từng tầng
tuế nguyệt phủ mờ ký ức được rũ bỏ, để lộ hoài
niệm đong đầy về những ngày xưa Hà Nội và dấy
lên niềm khát khao càng thêm mãnh liệt đối với
hai chữ “quê nhà”.

66