Page 70 - Hà Nội Mới - Số Tết Âm Lịch
P. 70

Xuân Ất Tỵ
      khoảng ba năm. Màu sắc rất đa dạng, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như
      loại hàu, chất lượng nước biển và chế độ ăn của hàu”.
        - Ôi, thật tuyệt! Hết chiến tranh, em muốn ra Bắc thăm quê hương
      và đến quê anh xem người ta nuôi cấy ngọc trai...
        - Anh cũng không biết chiến tranh nặng nề thế này, quê anh còn có   Những cành đào trên sân ga
      ai theo đuổi nghề này nữa không. Nhưng anh tin sẽ còn lưu truyền
      phát triển. Nếu không còn, khi anh ra quân về quê sẽ khôi phục lại.                          Tùy bút của LÊ TẤN HIỂN
        - Ngọc trai đen chắc chắn là loài quý hiếm?
        - Việc nuôi cấy ngọc trai đen là một quá trình đòi hỏi sự kiên nhẫn
      và kỹ thuật cao. Tỉ lệ thành công thấp bởi không phải con hàu nào    ưa nay cứ nhắc đến đào là nghĩ đến Tết,   bám vôi vữa, khoác chiếc áo bò xuềnh xoàng
      cũng có thể tạo ra ngọc trai chất lượng cao. Mỗi viên ngọc trai đen đều   và Tết đến, người Hà Nội, dù khó khăn,   bạc thếch nắng mưa, nhưng cành đào trên tay
      có màu sắc và hình dáng độc đáo, không có viên nào giống viên nào.   Xtùng tiệm  đến mấy cũng cố sắm cho   luôn giơ cao mỗi khi qua đám đông, bởi anh
      Không chỉ là một món trang sức đẹp mà ngọc trai đen còn là kết quả   nhà mình một cành đào đón xuân. Tết là phải   không muốn bất cứ sự động chạm nào khiến
      của một quá trình tự nhiên kỳ diệu và sự nỗ lực của con người. Với vẻ   có đào. Hoa đào biểu tượng cho sự đoàn tụ,   chỉ một cánh hoa rơi rụng. Mắt anh luôn
                                                                                                                ngước nhìn cành đào, như thể hằng ngày vẫn
                                                                      sum họp của mọi gia đình. Chưa đi chợ hoa,
      đẹp độc đáo và giá trị cao, ngọc trai đen luôn là biểu tượng của sự   nhìn cành đào qua phố đã thấy lòng chộn rộn   ngước lên giàn giáo quan sát dây tời kéo vật
      sang trọng và đẳng cấp.                                         khó tả. Dạo công viên hay qua Lăng Bác,   liệu lên tầng cao, chỉ khác lúc ấy anh canh giữ
        ... Rồi họ chia tay nhau với lời hẹn khi nào hết chiến tranh sẽ tìm gặp.   dừng lại ngắm mấy cây đào lớn nở bung cánh   sự an toàn cho người bên dưới, còn giờ đây,
      Khi chia tay, Hoàng vẫn chưa mở được mắt, vẫn đang phải băng kín.   đỏ mà bâng khuâng nhớ một thời bom  đạn   dường như anh đang cố gìn giữ những bông
      Ngọc khóc đẫm ngực áo anh. Anh tháo chiếc vòng dây dù có xâu một   năm xưa...                             đào, những nụ đào bằng chính ánh mắt mình.
      hạt ngọc trai đen tặng cho Ngọc.                                  Nhưng, những cành đào trên sân ga ngày   Anh muốn cành đào khi đến tay cha mẹ và
        - Anh mong được đón em ở hồ Gươm. Em hãy đeo chiếc vòng có    Tết mới mang lại cho tôi nhiều cảm xúc nhất,   người vợ hiền nơi quê hương phải vẹn nguyên,
      hạt ngọc trai này, anh sẽ nhận ra em. Phiên hiệu đơn vị anh là... Quê   nhiều suy diễn hoài niệm nhất. Cũng giống   lành lặn. Vẹn nguyên và lành lặn như chính
      anh ở vùng...                                                   như tôi, người của nhiều vùng miền đến Hà   bản thân anh sau một năm lao động ở chốn đô
                                                                      Nội công tác, làm ăn sinh sống, dịp năm hết   thành nhiều cám dỗ. Và kia nữa, chị công
                                  ***                                 Tết đến hầu như ai cũng lại thu xếp mọi công   nhân, hình như là công nhân môi trường vì
        Viên ngọc trai đen to xù xì chưa hề được đánh bóng, nhưng chứa   việc để về quê. Và sân ga chính là nơi họ tụ   chân vẫn đi đôi ủng nhựa. Có lẽ chị còn con
      đựng bao thời gian, bao giọt nước mắt, bao lần mặt trời lên, mặt trăng   họp,  đợi những chuyến tàu hồi hương. Rất   nhỏ nên tay trái xách bịch đồ nặng vẫn toòng
      lặn... Bây giờ viên ngọc trai đen - món kỷ vật truyền ba đời của gia   nhiều người, từ già đến trẻ, những anh thợ xây,   teng bên cạnh một hộp đồ chơi “người nhện”,
      đình, đang ánh lên trước mắt ông.                               chị công nhân, các cô cậu sinh viên, mấy bác   nhưng tay phải cũng mang một cành đào nhỏ,
        Những năm gần đây ở quê ông đã có những nghề nuôi trồng hải sản   cựu chiến binh, dăm chú bộ đội trẻ..., và nhiều   nhỏ mà thật nhiều nụ và chồi xanh. Cành đào
      cho năng suất, thu nhập cao, nhưng nghề nuôi cấy ngọc trai vẫn tồn   nhiều lắm những người mưu sinh nhờ thành   nhỏ xinh nhưng khiến người qua lại phải ngắm
      tại. Dẫu vậy cuộc đời binh nghiệp đã cuốn đi phần lớn tâm sức, khiến   phố, trên tay  đều mang một cành  đào.  Đã   nghía, khen ngợi, hỏi giá bao nhiêu và mua ở
      ông không còn ước muốn quay về quê hương nuôi cấy ngọc trai.    đành, đào đâu chỉ Hà Nội mới trồng, mới có,   đâu, nhưng ít ai hiểu rằng, chính công việc
        Ông đã chờ đợi nàng, hết năm này qua năm khác. Ông có những   nhưng hình như ai cũng muốn người thân ở   hằng ngày mà chị làm đã góp phần để những
      chuyến đi vào Nam để tìm lại cô y tá tên Ngọc năm xưa. Nhưng nàng   quê nhà được thưởng thức sắc đào Thủ đô.   gốc đào có được nụ thắm và chồi xanh, để
      như viên ngọc trai đen, chìm lút và ẩn náu đâu đó, hoặc là nàng đã   “Của một đồng, công một nén” - cổ nhân vẫn   người già và trẻ thơ an nhiên, khỏe mạnh.
                                                                      dạy thế, nên có lẽ với các cô cậu cử nhân kia,
                                                                                                                 Bác cựu chiến binh ngồi trên dãy ghế chờ
      không còn nhớ đến ông nữa. Chỉ có điều ông dường như cảm nhận   mới ra trường được làm việc tại thành phố, thì   với cành đào dựng trước mặt, dẫu tán hoa đã
      được hơi thở của viên ngọc trai đen năm xưa vẫn còn ở đâu đó. Sau   cành  đào mua  ở chợ hoa Hàng Lược hay   được níu bó bằng dây thép nhỏ, nhưng cành
      một cuộc trình diễn trang sức mà ông tình cờ được người ta mời, ông   đường Nghi Tàm còn là biểu tượng cho những   đào vẫn đủ khiến người qua lại không nhìn rõ
      không bỏ qua bất cứ cuộc trình diễn trang sức ngọc trai nào. Có lẽ chỉ   đồng tiền kiếm được từ tháng lương đầu tiên,   khuôn mặt ông, chỉ thấy thấp thoáng qua
      những giây phút đó, ông mới thực sự được thấy mình lại trẻ trung như   một dấu mốc mới trong những tháng ngày   những cánh đào hồng sắc áo lính bạc màu và
      ngày nào, ánh sáng huyền bí của những viên ngọc trai dường như tiếp   sống xa quê, xa anh em cha mẹ.      mấy tấm huy chương chói đỏ. Không biết năm
      cho ông nguồn sống mãnh liệt, một hy vọng ngày nào đó có thể chạm   Anh bộ đội còn rất trẻ trong bộ quân phục   xưa ông đã từng chiến đấu ở mặt trận nào,
      mặt tỏ tường người con gái đã cho ông nụ hôn đầu đời...         mới chắc là tân binh. Tân binh mà được về   nhưng nhìn cách ông cẩn trọng, nâng niu cành
        Họ đã đứng trước mặt nhau.                                    phép dịp Tết hẳn phải có thành tích trên thao   hoa xuân rực rỡ kia, đủ thấy ông trân trọng
        - Ngọc, là em phải không?                                     trường huấn luyện. Nhập ngũ thời bình  đâu   cuộc sống hôm nay  đến nhường nào, cuộc
        Nàng bối rối trước người đàn ông phong sương. Mãi hồi lâu sau,   phải không gian lao vất vả, bởi thế mấy ngày   sống  đã phải  đổi bằng xương máu của biết
      nàng khẽ nói:                                                   phép về thăm gia đình thật đáng quý biết bao.   bao đồng đội ông đã không trở về. Và với ông,
        - Là em...                                                    Ngoài chiếc ba lô trên vai, tay anh cũng mang   mang cành  đào về quê như muốn thay lời
        Ông nhìn nàng. Một người đàn bà đẹp và sang trọng. Ẩn chứa trong   một cành đào. Sắc thắm từ những hoa, những   nhắn nhủ cháu con: Hãy yêu quý mùa xuân,
      nàng cô y tá dưới hầm thương binh năm xưa.                      nụ bên màu xanh áo lính càng khiến cành đào   yêu quý những ngày được sống hôm nay...
        - Anh tự trách mình nhiều năm qua. Khi đó anh đã quên không hỏi   thêm rực rỡ, ánh hồng lên  đôi má chiến sĩ   Đào khi  ở ngoài vườn thì chỉ là hoa  đào,
      địa chỉ của em.                                                 măng tơ. Bộ đội đâu có nhiều tiền, nhưng anh   nhưng đào đến tay con người và đem đi mọi
        - Em bị thương ngay sau khi chia tay anh. Em bị chúng bắt, hành   vẫn chọn mua cành đào đẹp nhất chợ làm quà   nơi, kỳ lạ thế, lại mang những ý nghĩa, rung
      hạ..., bị làm nhục...                                           trong chuyến về phép. Với người lính, ngày   cảm khác nhau, thấm  đậm nhân văn, yêu
        Em... không thể đi tìm anh được nữa. May mà em kịp buộc viên ngọc   Tết được về với gia đình hiếm hoi lắm chứ, nên   thương gửi gắm. Nếu đến sân ga ngày giáp
                                                                      cành đào sẽ in dấu kỷ niệm mùa xuân này của
                                                                                                                Tết, nhìn ngắm cành đào trên tay những hành
      này làm thành dây buộc tóc nên chúng không để ý.                anh bên người thân, cũng là kỷ niệm đời quân   khách sắp lên tàu kia, rồi ngẫm ngợi, tin rằng
        Ông nắm chặt tay nàng:                                        ngũ. Đã đành đất nước yên bình, nhưng cành   bạn sẽ thấy sắc màu những cành đào nơi đây
        - Anh đã đợi em rất nhiều năm. Anh chỉ cần chính em. Tại sao    đào trên tay như muốn nhắc nhở mọi người,   không chỉ là  đào thắm,  đào phai hay  đào
      em lại...                                                       rằng chính những anh lính trẻ này đang góp   hồng, mà tất cả đều bật lên một sắc xuân -
        Nàng không nói gì.                                            giữ bình yên Tổ quốc, giữ cho những vườn đào   sắc màu của tình thân, của sự đoàn viên, của
        Họ cùng im lặng nhìn ra hồ Gươm.                              bật hoa lan tỏa sức xuân.                 lòng tự trọng và bao điều răn dạy giữa cộng
        - Em  đã tìm hiểu rất kỹ về ngọc trai. Hiện thương hiệu Magical   Còn anh thợ xây, chân đi đôi giày vải còn   đồng thấm đượm tình người.
      Pearls được nhiều người biết đến. Khi phát triển chuỗi thương hiệu, em
      chú trọng đến ngọc trai đen. Em đã bay sang Pháp, tìm đến vùng nuôi
      cấy ngọc trai đen ở quần đảo Polynesia, và đặt quan hệ hợp tác. Em
      có tấm bùa hộ mệnh luôn để trong ví đây.
        Nàng mở chiếc ví da màu đen, lấy ra một viên ngọc trai và một tấm
      hình nhỏ bọc nilon.
        Ông ngớ ra.
        - Viên ngọc trai đen này mới là viên thật mà anh tặng em. Còn đây
      là hình anh mà em đã vẽ sau khi băng vết thương cho anh. Em vẽ
      vụng về, nhưng chắc không đến nỗi tệ.
        Trong bức vẽ chì nhỏ xíu trên giấy bao thuốc lá, hình một chàng trai
      trẻ băng kín đôi mắt, nhưng toát lên vẻ đẹp thanh tú.
        Họ ngồi bên nhau rất lâu. Dường như muốn níu kéo cả những ngôi
      sao trên bầu trời Hà Nội đêm ấy, để ánh sáng trên cao kia lưu giữ mãi
      ánh lấp lánh viên ngọc trai màu đen huyền diệu.
        ……………
        (*) Thơ Thanh Thảo
                                                                            Minh họa: Tạ Diễm
                                                                                                                                                   69
   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75