Page 68 - Hà Nội Mới - Số Tết Âm Lịch

Xuân Ất Tỵ

Hương văn Hà Nội

HOÀNG HOÀNG PHỐ

Hà Nội, từ bao giờ đến
bây giờ, là nguồn cảm
hứng bất tận của văn
nghệ sĩ nói chung, của
người cầm bút viết văn,
làm thơ nói riêng. Những
tác phẩm đề tài thị dân
của Lê Hữu Trác, Phạm
Đình Hổ, Vũ Trọng Phụng,
Nguyên Hồng, Nguyễn
Huy Tưởng, Nguyễn Khải,
Ma Văn Kháng, Nguyễn
Huy Thiệp, Chu Lai, Đỗ
Phấn, Nguyễn Việt Hà,
Trần Chiến, Nguyễn Ngọc
Tiến..., đã và đang làm
nên một dòng văn chương
về Hà Nội trên bản đồ
văn chương dân tộc.

Một tác phẩm về Hà Nội của họa sĩ Phạm Bình Chương.
ỗi thành phố tự trầm
tích cho mình một mùi Hà Nội, không chỉ một Hà Nội
Mriêng. Với Hà Nội, đó là hiện đại, trẻ trung, “phơi phới
mùi của cà phê, hay là mùi của sắc thị thành”, mà còn là một
những người như “ông” trong Hà Nội xưa cũ, lắng sâu. Giữa
tất bật, “vật vờ trong hỗn độn
truyện ngắn “Cũng tại mùa
đông” của Lê Minh Hà. Họ là công việc” để mưu sinh, chị
luôn biết mài sắc, căng mở giác
những trí thức, nghệ sĩ thời quan để sống chậm, để cảm
vang bóng. Họ tự mình cách nhận tất cả chất thơ của Hà
biệt với lao xao đô thị. Nhiều Nội, để nghe “những viên đá
người rời thành phố này đi, xa xếp lát dưới chân đang bồi hồi
có gần có, nhưng rồi lại loay kể chuyện”...
hoay trở về. Sau trước họ thuộc Đến với tập thơ “Những câu
về thành phố này, dự phần sinh thơ nhặt trên phố cũ” của
động kiến tạo nên linh hồn của Nguyễn Thanh Vân, nếu đi sâu
thành phố này. Trong gió đầu vào bản đồ tâm hồn khá dày
mùa se sắt hay trong hơi mưa Một số tác phẩm hay
viết về Hà Nội. đường rậm nét của tác giả, sẽ
phùn run rẩy, vừa nhâm nhi bắt gặp điểm nhấn ấn tượng là
tách cà phê bốc khói vừa đọc những đường nét chạy về xưa
thật chậm “Cũng tại mùa cũ. Ở phố nay, người thơ này
đông”, sẽ đầy lên trong khách mà cái viết chuyên chú vào thị anh chưa làm nó trở nên sống lên trang sách của Đỗ Bích không chỉ thương nhớ quê xưa
văn tình yêu Hà Nội... dân Hà Nội. Rồi từ đó đến nay, động, thì anh chưa có đất đứng Thúy bao nhiêu là câu chuyện, mà còn hoài vọng phố cũ. Hồn
Truyện ngắn “Cà phê tháng mỗi lần Nguyễn Việt Hà ra sách chân”. Phải vậy chăng, bên trong đó đặc biệt thuyết phục là quê nồng hậu và hồn phố
Bảy” của Trần Nguyễn Anh là một lần ấn tượng. Xưa nay cạnh Nguyễn Việt Hà hay Đỗ câu chuyện về bà Minh. Bà là phong tình...
đưa khách văn tái hồi tháng người ta thường mặc định rằng, Phấn - những nhà văn người “một người Hà Nội” từ nếp ăn, Trở lại với “Cửa hiệu giặt là”,
ngày xưa để lắng nghe câu nhà văn thì phải xê dịch, để có Hà Nội chuyên tâm viết về Hà nếp mặc đến nếp nghĩ, nếp cái tên của cuốn tiểu thuyết
chuyện được kể say sưa về thể thu vào tầm mắt, đặt lên Nội, ngày càng xuất hiện nhiều sinh hoạt. Thế giới “Cửa hiệu kích gợi một “đại tự sự”: Hà Nội
một cuộc chia ly và ngày trở về lòng tay rộng dài thế giới, sâu hơn những cây bút đến từ mọi giặt là” vừa hiện thực đến trần giá như có được một cuộc tổng
không hẹn trước. Vào giữa thẳm nhân quần... Nhưng tác miền đất nước từng bước nỗ trụi vừa trữ tình đến sâu lắng. giặt giũ, là ủi, sấy phơi để trở
tháng Bảy của những ngày thật giả của “Con giai phố cổ”, “Thị lực sáng tạo ra Hà Nội bằng Một Hà Nội đang đảo lộn, náo về nguyên trạng phố cũ hồn
khó khăn, một gia đình trí thức dân tiểu thuyết”... có vẻ như ngôn từ theo cách của mình. loạn, bát nháo nhưng cũng bình xưa. Ngẫm kỹ, thấy điều này là
Hà thành quyết định đi kinh tế chẳng cần đi đâu ra ngoài bán Những tác phẩm của Chu Lai yên, thảnh thơi đến lạ lùng khi không thể và không cần thiết.
mới. Người đi nhưng hồn ở lại. kính vài kilômét từ phố Nhà như tiểu thuyết “Phố”; của những tiếng kinh vẳng trong Sức quyến rũ nhiều khi toát ra
Họ muốn mang theo cả Hà Chung của Hà Nội; chỉ cần Nguyễn Bình Phương như tiểu những buổi sớm mùa đông, khi từ cái đẹp dang dở, ngổn
Nội. Trên chuyến tàu ra khỏi nhẩn nha dốc cái vốn liếng Hà thuyết “Ngồi”... đã làm nên khói trà vẩn trong sương sớm ngang bộn bề, không bao giờ
thành phố, chàng trai ôm tấm Nội, cái vốn liếng sách vở cổ những “đốm sáng thẩm mỹ” và những hạt long não ngọt lừ hoàn kết.
biển nhà bằng đồng, kỷ niệm kim đông tây cùng cái khiếu kể tác phẩm đề tài Hà Nội trong nơi cuống họng bên những câu Một dòng văn chương về/của
cuối cùng của gia đình khi rời chuyện của mình lên trang sách gia tài văn chương đa đề tài chuyện ân cần thủ thỉ sẻ chia Hà Nội cũng vậy, đang được
Thủ đô cùng một mối tình dang là đủ để làm nên độc đáo đặc của mỗi tác giả. tận đáy lòng... Và đặc biệt, khi các thế hệ nhà văn vừa nối vừa
dở... Và rồi, dù muộn màng, sắc văn hiệu Nguyễn Việt Hà... Đến với tiểu thuyết “Cửa hiệu ta gặp những người như bà gối lên nhau kiến tạo. Họ cùng
chàng trai vẫn trở về vì “anh là Nhà văn Anh gốc Ấn Độ giặt là” của Đỗ Bích Thúy (một Minh, những người mang chở, nhau kể những câu chuyện “lan
của thành phố này”... Salman Rushdie, tác giả tiểu cây bút đã định danh mình ở đề cất giữ ký ức Hà Nội... man nghìn năm phố” (tên một
Cuối thế kỷ trước, khi “Cơ hội thuyết trứ danh “Những đứa trẻ tài miền núi), người đọc được Đến với tập tản văn và truyện tập tản văn của Đỗ Phấn).
của Chúa” được công bố, tên lúc nửa đêm”, cho rằng: “Nếu dịp bất ngờ thú vị, về sự đa ngắn “Hà Nội không vội được Riêng những nhà văn (tên tuổi)
tuổi Nguyễn Việt Hà ngay lập anh đến một vùng đất khác, thì năng của tác giả, và về những đâu” của Lữ Thị Mai (một người hữu duyên với Hà Nội rồi nhận
tức đóng đinh vào hàng ngũ phải biến nó thành của mình. vẻ đẹp khuất ẩn của Hà Nội. Từ tự nhận mình chỉ là “đứa con Hà Nội làm quê hương, chẳng
không nhiều những nhà cách Nhà văn cần sáng tạo ra mảnh một cửa hiệu giặt là tư nhân ruộng đồng” đang “ở trọ phố biết họ nhờ Hà Nội mà thành
tân tiểu thuyết, và cũng ngay đất dưới chân mình. Chừng trên một ngõ phố nhỏ, Hà Nội phường”), có cảm giác như tác danh hay Hà Nội nhờ danh của
lập tức định danh một tác giả nào bằng ngôn ngữ của anh, của hôm nay cứ lần lượt hiển thị giả đã chạm được vào hồn cốt họ mà thêm thơm.

67