Page 137 - Tạp chí Giao thông Vận Tải - Số Tết Dương Lịch
P. 137

KHOA HỌC CÔNG NGHỆ     Tập 64
                                       4
                                       6
                                   Tập
                                   Số 12/2024 (748)
            Phân tích tổng quan điều khiển sửa lỗi

            trong điều khiển tàu thủy





            n ThS. NCS. VŨ SƠN TÙNG; PGS. TS. NGUYỄN THÁI DƯƠNG; PGS. TS. NGUYỄN VĂN SƯỚNG (*)
              Trường Đại học Hàng hải Việt Nam
              Email:  nguyenvansuong@vimaru.edu.vn
                    (*)




                                                                động, hiện nay có trên 20.000 nghiên cứu liên quan đến
                TÓM TẮT: Lỗi xảy ra trong quá trình điều khiển tự   điều khiển sửa lỗi (Fault tolerance control - FTC) được công
                động dẫn tới giảm chất lượng điều khiển, thậm chí
                gây ra mất tính ổn định của toàn bộ hệ thống. Do   bố trong các tạp chí khoa học thuộc danh mục Scopus.
                đó, điều khiển sửa lỗi trong điều khiển tự động nói   Với đặc tính mô hình phức tạp và chịu ảnh hưởng của
                chung và điều khiển tàu thủy nói riêng được nhiều   nhiều yếu tố ngoại cảnh tác động, điều khiển tự động tàu
                nhà  khoa  học  quan  tâm  nghiên  cứu.  Bài  báo  sẽ   thủy đã được nhiều nhà khoa học tập trung nghiên cứu
                phân tích tổng quan các nghiên cứu điều khiển sửa   bao gồm: Tự động điều khiển giữ hướng; tự động điều
                lỗi trong điều khiển tàu thủy và đánh giá các hướng   khiển bám quỹ đạo; tự động điều khiển bám vị trí; tự động
                nghiên cứu cần được quan tâm trong tương lai.   điều khiển tàu cập cầu; tự động điều khiển cân bằng tàu
                TỪ KHÓA: Điều khiển sửa lỗi, điều khiển tàu thủy.   thủy; tự động điều khiển giảm lắc tàu thủy; tự động điều
                ABSTRACT: Faults are able to reduce the control   khiển tránh va. Trong quá trình điều khiển tàu thủy, lỗi có
                performance,  affect  to  the  stability  of  overall   thể xảy ra bao gồm: Lỗi của cơ cấu chấp hành; lỗi của các
                system. Therefore, fault tolerance control became   cảm biến và lỗi trong thành phần của hệ thống. Vấn đề
                one  of  the  most  attractive  topics  in  the  field  of   nghiên cứu điều khiển sửa lỗi trong các điều kiện lỗi khác
                advanced control, which received a great attention   nhau trong điều khiển tàu thủy là vấn đề cần được quan
                of researchers. This paper reviews the study of fault   tâm và nghiên cứu.
                tolerance  control  for  marine  surface  vessel  and   Bài báo sẽ phân tích tổng quan các nghiên cứu điều
                discusses the potential research issues.
                                                                khiển sửa lỗi trong điều khiển tàu thủy, đồng thời đánh giá
                KEYWORDS:  Fault  tolerance  control,  marine   các hướng nghiên cứu cần được quan tâm trong tương lai.
                surface vessel control.
                                                                    2. PHÂN LOẠI ĐIỀU KHIỂN SỬA LỖI
                                                                    Có nhiều kỹ thuật khác nhau được áp dụng cho điều
                                                                khiển sửa lỗi FTC. Điều khiển sửa lỗi FTC được chia thành
                                                                hai loại chính: Điều khiển sửa lỗi chủ động và điều khiển
                                                                sửa lỗi thụ động.
                                                                    2.1. Điều khiển sửa lỗi thụ động
                1. ĐẶT VẤN ĐỀ                                       Điều  khiển  sửa  lỗi  thụ  động  được  sử  dụng  khi  lỗi
                Trong điều khiển tự động, lỗi được xác định là một   trong hệ thống có thể được xác định. Do đó, bộ điều khiển
            sai lệch không được cho phép ra khỏi điều kiện hoạt động   được thiết kế trong điều kiện xảy ra các lỗi đã được xác
            thông thường của ít nhất một tham số hoặc một đặc tính   định trước. Khi đó, bộ điều khiển được thiết kế cố định
            đặc trưng của hệ thống. Ảnh hưởng của một lỗi gây ra   trong quá trình hoạt động của hệ thống nên bộ điều khiển
            giảm chất lượng điều khiển chung của hệ thống, thậm   sửa lỗi thụ động ít phức tạp, dễ thiết kế. Bộ điều khiển sửa
            chí gây hư hỏng toàn bộ hệ thống. Về cơ bản, hầu hết các   lỗi thụ động được thiết kế dựa trên một bộ điều khiển bền
            kỹ thuật điều khiển tự động đều giả định rằng các thành   vững có khả năng hoạt động ổn định khi không xảy ra lỗi
            phần trong hệ thống đều hoạt động tốt và bộ điều khiển   hoặc ngay cả khi xảy ra lỗi. Cấu trúc bộ điều khiển sửa lỗi
            hoạt động dựa trên giả định này. Do đó, lỗi xảy ra trong   thụ động được mô tả trong Hình 2.1. Một số phương pháp
            thành phần của hệ thống sẽ gửi thông tin sai lệch tới bộ   tiếp cận được sử dụng để thiết kế bộ điều khiển thụ động
            điều khiển và kết quả dẫn tới bộ điều khiển hoạt động sai   bao gồm điều khiển trượt, điều khiển tối ưu Hꝏ, điều khiển
            lệch do thông tin sai lệch nhận được. Với nhu cầu nâng   tuyến tính bậc hai LQ, điều khiển lô-gic mờ, điều khiển mô
            cao an toàn và độ tin cậy cho các hệ thống điều khiển tự   hình dự đoán MPC.

            136
   132   133   134   135   136   137   138   139   140   141   142