Page 129 - Tạp chí Giao thông Vận Tải - Số Tết Dương Lịch

KHOA HỌC CÔNG NGHỆ Tập 64
6
4
Tập
Số 12/2024 (748)
trong phần mềm MIKE. Mô hình được xây dựng dựa trên
các sự cố tràn dầu đã xảy ra trên thực tế tại các đặc trưng
điều kiện thời tiết, thủy hải văn khác nhau.
Để kiểm chứng độ chính xác của mô hình, tác giả đã
vận dụng nhiều phương pháp để thu thập dữ liệu thực tế,
trên cơ sở đó xây dựng được một mô hình tính toán và
dự đoán hướng di chuyển của vệt dầu loang trên biển. Mô
hình được so sánh với kết quả của mô hình MIKE và các dữ
liệu thu thập được về các sự cố tràn dầu thực tế xảy ra năm
2023 tại khu vực ven biển Hải Phòng, kết quả cho thấy độ
tương thích cao giữa mô hình tự xây dựng, kết quả tính
toán bởi mô hình MIKE và hướng di chuyển thực tế của vụ
tràn dầu nói trên.
Hình 3.8: Vệt dầu tràn bán vào bờ khu vực gần Bến Gót sau một
ngày xảy ra sự cố tràn dầu lúc 4 giờ ngày 27/02/2023 Tài liệu tham khảo
Hình 3.7 thể hiện sự so sánh quỹ đạo vệt dầu tràn theo [1]. MIKE 21/3 OIL SPILL (2014), Oil Spill Model, User
vị trí của hạt dầu từ mô hình MIKE (hình vuông màu tím) guide, DHI.
và mô hình xây dựng ngày 26/02/2023 và ngày 04/3/2023 [2]. DELFT3D-PART (2024), Particle tracking, User
với kịch bản sự cố tràn dầu tại bến Gót, cửa Lạch Huyện.
Kết quả cho thấy, trong thời gian đầu, quỹ đạo mô phỏng Manual.
và quỹ đạo MIKE khá tương đồng. Sang các ngày tiếp theo, [3]. Röhrs, Johannes, et al. ((2018)), The effect of vertical
quỹ đạo của chương trình mô phỏng các hạt dầu có xu mixing on the horizontal drift of oil spills, Ocean Science
hướng dịch chuyển theo hướng Nam lan ra vịnh Hải Phòng 14.6, 1581-1601.
nhiều hơn, còn quỹ đạo mô hình MIKE các hạt dầu có xu [4]. Toz, Ali Cemal, and Muge Buber (2018),
hướng dịch chuyển theo hướng Nam và lan vào luồng Performance evaluation of oil spill software systems in early
Nam Triệu. Hình 3.8 thể hiện kết quả mô phỏng vệt dầu fate and trajectory of oil spill: comparison analysis of OILMAP
ngày 27/2, tức là sau một ngày xảy ra sự cố tràn dầu (ngày and PISCES 2 in Mersin bay spill, Environmental monitoring
26/2) có hiện tượng bám vào khu vực bến Gót, vệt dầu and assessment 190, 1-18.
có chiều dài khoảng 350 m. Kết quả này hoàn toàn trùng [5]. Fay J. A. (1969), The spread of oil slicks on a calm sea,
khớp với dữ liệu thực tế thu thập được trong một công bố Oil on the Sea, New York: Ed. Plenum Press, 53-63.
trên trang web của báo Cổng tin tức TP. Hải Phòng đăng [6]. W.J.Lehr, R.J.Fraga, M.S Belen and H.M Cekirge
ngày 27/02/2023 [10]. (1984), A new technique to estimate initial spill size using
Để thể hiện tính mới của nghiên cứu, mô hình do tác a modified Fay-type spreading formula, Marine pollution
giả xây dựng đã thực hiện mô phỏng 3D hình ảnh vệt dầu Bulletin, 15(9), pp.326-329.
tràn theo không gian ba chiều và tiến hành so sánh quỹ [7]. Chen, Shuzhe and Liwen Huang (2012), Three-
đạo di chuyển của hạt dầu từ mô hình MIKE và mô hình xây dimensional virtual simulation of oil spill of Yangtze River
dựng giai đoạn từ 26/02/2023 đến 03/3/2023. Hình 3.9 là in Chongqing area based on emergency decision, Physics
kết quả mô phỏng 3D của vệt dầu trong Hình 3.7. Procedia 24, 2214-2219.
[8]. Geng, Xiaolong, et al. (2016), Oil droplets transport
due to irregular waves: Development of large-scale spreading
coefficients, Marine pollution bulletin 104.1-2, 279-289.
[9]. Simecek-Beatty, Debra and William J. Lehr (2017),
Extended oil spill spreading with Langmuir circulation,
Marine pollution bulletin 122.1-2, 226-235.
[10]. Hải Phòng, Cơ bản khắc phục xong sự cố tràn
Hình 3.9: Vệt dầu tràn theo không gian ba chiều từ mô hình MIKE và dầu tại bến phà Gót, đăng ngày 27/2/2023, https://
mô hình xây dựng ngày 26/02/2023 (trái) thanhphohaiphong.gov.vn/hai-phong-co-ban-khac-phuc-
và ngày 03/3/2023 (phải) xong-su-co-tran-dau-tai-ben-pha-got.html.

4. KẾT LUẬN Ngày nhận bài: 24/10/2024
Trên cơ sở nghiên cứu về điều kiện tự nhiên và đặc Ngày nhận bài sửa: 05/11/2024
điểm tình hình nguy cơ xảy ra sự cố ô nhiễm dầu tại vùng Ngày chấp nhận đăng: 26/11/2024
biển Việt Nam, tác giả đã lựa chọn được mô hình tính toán
các yếu tố thủy động lực và tính toán tràn dầu. Mặt khác,
tác giả cũng xây dựng các bước quá trình mô phỏng thủy
động lực và mô hình mô phỏng tràn dầu bằng các mô-đun

128