Page 78 - Văn hoá Huế
P. 78
PHÁT HUY HỆ GIÁ TRỊ VĂN HÓA, GIA ĐÌNH
TỪ VIỆC BẢO TỒN DI SẢN VĂN HÓA PHI VẬT THỂ
n PHAN THANH HẢI *
uế là kinh đô cuối cùng của Việt Nam dưới thời quân chủ, được các chúa
HNguyễn chọn làm thủ phủ của Đàng Trong, rồi kinh đô của vương triều Tây
Sơn, kinh đô của vương triều Nguyễn, vùng đất này đã có quá trình hội tụ, bồi đắp
và tỏa sáng các giá trị văn hóa đặc sắc khi đóng vai trò là trung tâm chính trị, văn
hóa của Việt Nam suốt giai đoạn từ cuối thế kỷ XVIII đến nửa đầu thế kỷ XX. Di sản
văn hóa phi vật thể là nguồn lực quan trọng góp phần tăng trưởng kinh tế và là điểm tựa
vững chắc để xây dựng hệ giá trị văn hóa, gia đình Huế trong thời gian qua. Gia đình
cũng chính là môi trường nuôi dưỡng và làm giàu bản sắc văn hóa. Bởi vậy, bảo vệ và
phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể cũng chính là đáp ứng nhu cầu về văn hóa
ngày càng cao của nhân dân, góp phần giữ gìn và phát huy, lan tỏa giá trị văn hóa Huế,
gia đình Huế, con người Huế.
1. Giá trị di sản văn hóa phi vật thể ở Huế
Dưới triều Nguyễn, Nhã nhạc đã trở
thành một phần thiết yếu của quá trình
tiến hành nghi lễ bao gồm cả triều hội
và tế tự, loại hình nghệ thuật này được
trình diễn trong toàn bộ thời gian của gần
100 buổi lễ khác nhau mỗi năm. Ngày
7/11/2003, Nhã nhạc - Nhạc cung đình
Việt Nam đã được UNESCO ghi tên vào
Danh mục “Kiệt tác di sản Phi vật thể và
Truyền khẩu của nhân loại (từ năm 2008
đổi tên gọi là Di sản văn hóa phi vật thể
đại diện của nhân loại). Đây cũng là di
sản văn hóa phi vật thể đầu tiên của Việt
Nam được ghi danh là Di sản Thế giới.
Múa cung đình Huế bắt nguồn từ các điệu
múa dân gian truyền thống, được chọn
lọc và nâng cao theo những quy phạm
nghệ thuật có tính điển lệ.
Dàn nhạc dùng để tấu cho múa được
biết là ban nhạc Thiều. Có thể kể tên một
số điệu múa tiêu biểu như: Bát dật, Lục
cúng hoa đăng, Tam Tinh chúc thọ, Bát tiên hiến thọ, Trình tường tập khánh, Tứ Linh,
Nữ tướng xuất quân, Vũ phiến… Các điệu múa này thường được dùng để biểu diễn
trong các ngày lễ Thánh thọ, Tiên thọ, Vạn thọ, Thiên xuân, Thiên thu... Ngoài các
---------------------------------------------
* TS. Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia. Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao thành phố Huế.
76 SỞ VĂN HÓA VÀ THỂ THAO THÀNH PHỐ HUẾ