Page 22 - Trí thức Phú Yên

Nghieân cöùu trao ñoåi

2.2. Hoạt động của nhà máy điện ảo quá tải các trạm biến áp, gây áp lực lớn lên các đường

Bản chất “ảo” của VPP xuất phát từ việc không có cơ dây truyền tải, phân phối điện.
sở vật chất trung tâm, giống như nhà máy điện than Cụ thể, từ tháng 02/2021, Trung tâm điều độ hệ
hoặc điện khí đốt truyền thống. Bằng cách tạo ra điện thống điện Việt Nam đã có một số công văn đề nghị các
và cân bằng tải năng lượng, pin và tấm pin mặt trời tổng đơn vị phát điện phối hợp vận hành nhằm tránh tình
hợp cung cấp nhiều chức năng của nhà máy điện thông trạng quá tải lưới điện tại một số khu vực. Do đó, để
thường. Các nhà máy điện truyền thống hoạt động từ tránh lãng phí nguồn lực của toàn xã hội, song song với
một địa điểm vật lý và chỉ hoạt động ở phía cung của các hoạt động đầu tư nâng cấp hệ thống cơ sở hạ tầng
phương trình lưới điện - khi nhu cầu tăng lên, các nhà để đảm bảo vận hành hệ thống điện an toàn, ổn định
máy điện vật lý tập trung sẽ tăng tốc để cung cấp nhiều và liên tục thì Việt Nam cũng nên xem xét áp dụng các
năng lượng hơn. Ngược lại, một nhà máy điện ảo sử giải pháp công nghệ và chính sách mới cho ngành điện.
dụng nhiều tài sản phi tập trung theo những cách khác Theo [2], tạp chí Năng lượng Việt Nam, từ năm 2021,
nhau với IoT (Internet vạn vật) để giúp cung đáp ứng Cục Điều tiết Điện lực, Bộ Công Thương, đã được Tổ
nhu cầu. Nhu cầu giảm có tác dụng tương tự như nhà chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) hỗ trợ để tìm hiểu
máy điện truyền thống tăng nguồn cung để đảm bảo nhà máy điện ảo. Tuy nhiên, công việc vẫn dừng lại ở
cung và cầu cân bằng. mức mô phỏng, chứ chưa được thí điểm hiện trường.
Nhưng đây không phải là tất cả những gì VPP có Như trên đã đề cập nhà máy VPP bao gồm năng lượng
thể làm. Một số DER trong VPP cũng có thể cung cấp mặt trời mái nhà được kết hợp với hệ thống pin lưu trữ
năng lượng cho lưới điện. Việc áp dụng DER đang ngày để tạo ra một nguồn năng lượng liên tục và linh hoạt.
càng tăng, vì chúng cho phép các tổ chức linh hoạt hơn Đồng thời, VPP tích hợp máy phát điện dự phòng với
trong cách tiêu thụ năng lượng, thúc đẩy các mục tiêu hệ thống lưu trữ để cung cấp khả năng vận hành ổn
phát triển bền vững và tăng cường khả năng phục hồi định và tin cậy trong mọi điều kiện. VPP cũng có thể bao
trong toàn bộ hoạt động của họ. Nhiều loại tài sản năng gồm xe điện và bộ sạc. Việc lắp đặt thường là ở khu dân
lượng khác nhau có thể được tổng hợp thành VPP. Một cư, nhưng cũng có thể được sử dụng tại các trung tâm
số ví dụ về tài sản trong VPP bao gồm: Tải linh hoạt tức thương mại và khu công nghiệp để hỗ trợ phụ tải điện.
quản lý nhu cầu điện (tiêu thụ) để phù hợp với nguồn VPP giúp cân bằng cung, cầu điện và có thể cung cấp
cung điện. Hai là hệ thống lưu trữ pin cho phép các tổ dịch vụ lưới điện giống như nhà máy điện truyền thống.
chức cho phép người tiêu dùng sử dụng năng lượng Với những nội dung nêu trên, nên tính khả thi của
được lưu trữ trong thời kỳ giá điện thấp hoặc năng nhà máy VPP vẫn còn hạn chế. Ví dụ, giá pin lưu trữ
lượng được lưu trữ bởi các nguồn năng lượng tái tạo; năng lượng vẫn còn quá cao so với giá điện trung bình
Ba là, điện mặt trời tại chỗ giúp giảm khối lượng điện nếu không được hỗ trợ tổng mức đầu tư bằng viện
mua từ lưới điện và bốn là xe điện (EV). trợ không hoàn lại. Ngoài ra còn phải kể đến hạ tầng
3. Khả năng áp dụng nhà máy điện ảo tại Việt điện của Việt Nam chưa sẵn sàng. Những trở ngại tự
Nam trong tương lai gần thân của nhà máy VPP, đặc biệt là thời gian cấp điện
Quá trình chuyển dịch năng lượng đang diễn ra của nhà máy điện ảo cho tới sự chủ động của người
mạnh mẽ ở Việt Nam thể hiện khả năng thực thi Nghị dùng và mức độ phủ lưới điện, kết nối lưới quốc gia,…
quyết 55-NQ/TW của Bộ Chính trị với mục tiêu đạt Theo dự báo, công nghệ số đang trở nên sôi động
30% tổng sản lượng điện được tạo ra từ các nguồn tài trong ngành năng lượng, nên mô hình nhà máy điện
nguyên sạch, thân thiện với môi trường vào năm 2030. VPP sớm muộn sẽ có mặt tại Việt Nam trong tương
Tuy nhiên, bất chấp sự tiến bộ đã đạt được trong phát lai gần để giúp Việt Nam thực hiện mục tiêu Net Zero
triển cơ sở hạ tầng lưới điện của quốc gia, việc phát như cam kết vào năm 2050.
triển quá nhanh các nguồn điện phân tán trong thời 4. Kết luận
gian ngắn đã gây ra các thách thức về chất lượng vận Sự chuyển đổi từ các nguồn năng lượng thông
hành và sự ổn định của lưới điện quốc gia. Các vấn đề thường như than và khí đốt sang các nguồn năng lượng
liên quan có thể kể đến như biến động công suất đầu
ra, sản lượng điện dư thừa vượt quá nhu cầu sử dụng, (Xem tieáp trang 22)

20 Số 25 tháng 12/2024