Page 67 - Tạp Chí Văn Nhân

NGHIÊN CỨU - PHÊ BÌNH - SƯU TẦM

80 năm “Tiến quân ca” đồng hành cùng dân tộc

NGUYỄN CÔNG THÀNH

hạc sĩ Văn Cao (1923 - 1995) tác giả đạo cấp trên đề nghị ông sáng tác một bài
Ncủa Quốc ca Việt Nam “Tiến quân hát để động viên tinh thần cho đội quân
ca”, một nghệ sĩ tài hoa đích thực và đa cách mạng, với yêu cầu: Bài hát đó phải
dạng, có sức lan tỏa và tương tác cao giữa là một tiếng kèn xung trận, một hiệu lệnh
thi ca - âm nhạc - hội họa, một biểu trưng xuất quân... Đồng chí Vũ Quý trở thành
cho kẻ sĩ Bắc Hà với phong cách nho nhã người lãnh đạo đầu tiên, trực tiếp giác ngộ
cương phương kiểu “Nhà nho tài tử” ở thời ông vào Việt Minh và giao nhiệm vụ sáng
đại mới. Trong những sáng tác văn chương tác ca khúc phục vụ cách mạng. Sinh thời
nghệ thuật ông để lại, tác phẩm “Tiến quân nhạc sĩ Văn Cao có lần hồi tưởng lại kỷ
ca” trở thành bản hùng ca bất hủ, đã 80 niệm thiêng liêng ấy: “Tôi nhận lời Vũ
năm đồng hành cùng lịch sử Cách mạng Quý và ngay hôm đó chính thức gia nhập
và Dân tộc, trải qua bao thăng trầm lịch sử, Việt Minh, bắt tay vào sáng tác một bài hát
ngạo nghễ sánh cùng nhân loại. với thể loại hành khúc của một đội quân,
Ca khúc “Tiến quân ca” được sáng tác khác với những ca khúc trữ tình thường
trong một hoàn cảnh đặc biệt. Theo họa sĩ quen sáng tác mỗi khi có xúc cảm trong
Văn Thao và nhà văn Nghiêm Bằng, hai tâm hồn. Bài hát đã làm trong thời gian
con trai của nhạc sĩ Văn Cao, vào dịp đầu không biết bao nhiêu ngày tại căn gác hẹp
đông năm 1944, đồng chí Vũ Quý một 45 Nguyễn Thượng Hiền, bên một cái cửa
cán bộ Việt Minh hoạt động ngay trong sổ nhìn sang căn nhà 2 tầng, mấy làn cây
nội thành Hà Nội từng quen biết quí trọng và một màn trời xám. Ở đây thường vọng
tài năng của Văn Cao đã động viên ông lên những tiếng xe bò chở xác người chết
tham gia hoạt động cách mạng và theo chỉ đói về phía Khâm Thiên... Ở đây tôi hiểu

66 VĂN NHÂN SỐ 158+159 NĂM 2025