Page 12 - Báo Lâm Đồng - Số Tất Niên

12 TẤT NIÊN

Chuẩn bị các vật dụng, trang hoàng không gian mở hội.

Tái hiện Lễ hội ăn trâu Mừng lúa mới (Nhô Lib Bông của người K'Ho).
Già làng K'Keo thổi tù và báo hiệu mở hội.

Ka Hưng người con của buôn làng giới thiệu vật dụng sinh hoạt Thưởng lãm ẩm thực truyền thống: thịt trâu nướng, rau rừng,
của người K'Ho. da trâu cà đắng, đọt mây... Trình diễn nghề đan lát truyền thống của người K'Ho.
Nơi lan tỏa bản sắc văn hóa truyền thống K’Ho

Bên cánh đồng Gung Ré mênh mông, Làng truyền hiện vật văn hóa, tổ chức các hoạt động văn hóa, tái hiện các sinh. Đã tránh đi sự “dã man” giết chóc, một chàng trai cường
thống dân tộc K’Ho nổi bật bởi khu nhà sàn được bao lễ hội truyền thống, nơi vui chơi giải trí, nơi trải nghiệm thú tráng cầm lao chỉ mô phỏng động tác của người xưa để thực
quanh bởi hàng rào gỗ, cổng ra vào bằng gỗ gợi vẻ vị dành cho du khách, phục vụ phát triển du lịch cộng đồng. hiện nghi lễ. Dù vậy, chỉ tiếng sau, đầu của chú trâu cũng sẽ
Bước lên cầu thang gỗ, đi vào ngôi nhà sàn lớn, nhiều hiện
đẹp mộc mạc, bình dị như kiến trúc buôn làng của vật, kỷ vật được đặt để, được treo trang trọng, sắp đặt kín được đặt để ở gốc cây nêu dâng lên Yàng và các vị thần.
Lời gọi Yàng, lời khẩn cầu tha thiết của già làng K’Keo
người K’Ho xưa. 4 vách tường như một bảo tàng thu nhỏ của người K’Ho. hòa vào tiếng tù và (buôn Hàng Làng - xã Gung Ré) tu tu
Đó là dụng cụ lao động, sản xuất, sinh hoạt đời sống bằng vang vọng. Đã qua biết bao nhiêu mùa gặt, bài khấn ấy như
QUỲNH UYỂN đủ loại chất liệu, gồm các loại nông cụ, vật dụng hàng ngày ngấm vào máu của ông qua lời của lớp lớp thế hệ đi trước
như: xà gạc, liềm, cung ná, gùi, cối giã gạo, rổ, rá, dần, sàng, truyền lại. Lời tri ân, cầu nguyện đất trời ấy đã cho thấy con
rong tiếng K'Ho, Srê nghĩa là ruộng. Người K'Ho bầu đựng nước, dụng cụ đánh bắt cá, nơm, đó, dụng cụ săn người dù ở bất cứ đâu, vùng đất, quốc gia, dân tộc nào thì
Srê sinh sống từ lâu đời trên cao nguyên Di Linh, bắt, hái lượm...; các hiện vật trong hoạt động sinh hoạt tín dường như những mong cầu đều giản dị như nhau: Cầu cho
định canh định cư làm ruộng nước, chung sức ngưỡng, nghi lễ truyền thống, các nhạc cụ dân tộc như: dàn mưa thuận gió hòa, nhà nhà no ấm, người người khỏe mạnh,
Tkhai khẩn làm nên cánh đồng Gung Ré, Bảo chiêng 6, tù và, khèn bầu, cây nêu, chóe, chum; trang phục cộng đồng hòa thuận, buôn làng bình yên!
Thuận - được coi là vựa lúa của vùng đất này. Cùng sự phát truyền thống, váy áo, khăn… Trong đó có nhiều sản phẩm Già làng dứt lời là tiếng cồng chiêng âm vang, là vũ điệu
triển, nhiều nét đẹp trong phong tục tập quán cũng nhạt nhòa nghề truyền thống của người K’Ho là những vật dụng đan lát xoang nhịp nhàng không dứt, là hương thịt trâu nướng thơm
theo thời gian, việc phục dựng làng truyền thống đã làm hồi từ mây tre đan thể hiện sự khéo léo, cần mẫn, tỉ mỉ trong lao ngọt và rượu cần chuếnh choáng men say, ngây ngất lòng
sinh những giá trị bản sắc văn hóa của người K’Ho Srê. Năm động sáng tạo, chinh phục thiên nhiên của đồng bào. người. Tự hào về truyền thống của đồng bào mình, Ka Hưng
2022, công trình Làng truyền thống dân tộc K’Ho huyện Di Đặc biệt, 30 hình ảnh do người Pháp chụp đã mô tả đời đã giới thiệu từng nét đẹp truyền thống, phong tục tập quán
Linh được dựng lên tại thôn Klong Trao, xã Gung Ré (trên sống, sinh hoạt, ăn mặc, nhà cửa, kiến trúc, phong tục tập qua từng vật dụng trưng bày trong ngôi nhà sàn truyền thống.
Quốc lộ 28 đi Bình Thuận) trở thành nơi bảo tồn, lưu giữ quán của người K’Ho ở cao nguyên Di Linh từ cách đây Rồi dẫn các vị khách phương xa qua căn bếp ấm áp của
những văn hóa vật thể và phi vật thể của đồng bào K’Ho Srê. hơn 100 năm. Những bức hình đen trắng đã mờ đi với thời người K’Ho trong ngôi nhà dài với các loại hạt giống được
Đây cũng là nơi tổ chức các hoạt động cộng đồng, các lễ hội gian, người trong ảnh đều đã thành người thiên cổ nhưng ẩn treo lên vách để gieo cấy mùa sau, các loại thức ăn được gác
truyền thống để lớp lớp thế hệ sau nhớ về cội nguồn, kế tục chứa sức gợi lớn. Ông Vũ Đức Nhuần - Phó Chủ tịch UBND bếp hun khói dự trữ cho những ngày trời mưa gió…
và tiếp nối những di sản văn hóa cha ông để lại. huyện Di Linh cho biết, ngay sau khi hoàn thành, vào tháng Cũng trong không gian đáng tự hào ấy, già K’Keo kể, từ
Bước qua chiếc cổng gỗ có dòng chữ “Làng truyền thống 6/2024, Làng truyền thống dân tộc K'Ho đã diễn ra Ngày hội xa xưa, nhiều gia đình K’Ho đã có đàn trâu trăm con thả
dân tộc Cơ Ho” mở ra một không gian quần tụ với 5 ngôi Văn hóa - Thể thao vùng đồng bào dân tộc thiểu số huyện Di trên cánh đồng, để mỗi một mùa xuân về, cánh đồng còn trơ
nhà sàn quây quanh khoảng sân rộng, lối đi giữa những ô cỏ Linh lần thứ 3. Công trình đã làm nức lòng người khi đồng gốc rạ, người K’Ho Srê lại cùng nhau ăn trâu mừng lúa mới.
xanh mướt khang trang. Ngôi nhà sàn gỗ to lớn nhất nằm ở bào K’Ho trong toàn huyện từ Đinh Trang Thượng, Tân Người K’Ho quan niệm, ăn gà là ăn trong gia đình, ăn lợn là
trung tâm kiên cố bởi những thân gỗ tròn nguyên khối vững Nghĩa, Liên Đầm, Đinh Lạc, Đinh Trang Hòa… tụ hội về ăn trong dòng họ, còn ăn trâu là ăn cả cộng đồng. Mùa này
chãi, vách gỗ được đánh bóng màu cánh gián, mái ngói đây. Sau đó, nhiều sự kiện văn hóa, lễ hội đã được tổ chức ăn trâu của nhà này, mùa khác ăn trâu của nhà kia. Nhà nào
hồng tươi. Hai bên là 4 căn nhà sàn tranh tre nứa lá với cột tạo điểm đến ấn tượng. nuôi nhiều trâu sẽ chọn một con to khỏe làm lễ cúng tạ ơn
kèo bằng gỗ, vách nứa, sàn lồ ô, mái cọ… mô phỏng kiến Chúng tôi đến đây vào đúng ngày buôn làng tái hiện Lễ hội Yàng, mừng vụ mùa bội thu để cả làng cùng ăn, cùng vui
trúc nhà dài truyền thống của đồng bào K’Ho. Tất cả được đâm trâu Mừng lúa mới (Nhô Lib Bông), khi những cơn mưa chơi, chia sẻ thành quả lao động.
bao quanh bằng hàng rào gỗ, hướng ra cánh đồng lúa mênh cuối mùa sót lại, lúa đã về kho, cánh đồng mênh mông còn Mùa xuân, tìm về với Làng truyền thống dân tộc K’Ho, du
mông 4 mùa thay sắc, tạo nên khung cảnh một buôn làng thu trơ gốc rạ. Những vạt hoa ven đồi nở hồng báo hiệu mùa nắng khách như được đắm mình trong vùng đất thấm đẫm nhân
nhỏ. Phong cảnh khoáng đạt hòa quện cùng những giá trị văn ấm, xuân sang. Trong se lạnh của miền đồng rừng, sự hiếu văn, cùng đi giữa mùa hoa cà phê nở trắng núi đồi, ngắm hồ
hóa, gợi nhớ không gian cộng đồng của người K’Ho xưa. khách, nồng ấm tình người của đồng bào hòa cùng không Ka La, leo núi Brăh Yàng, ngắm thác Bobla… Đêm về bập
Tổng nguồn vốn đầu tư xây dựng công trình hơn 12 tỷ gian linh thiêng phấp phới cây nêu lớn, nhỏ được đẽo gọt, tỉa bùng ánh lửa bên ché rượu cần, cùng già làng, các chàng
đồng; trong đó, ngân sách Trung ương cấp hơn 7 tỷ đồng, tót, chạm khắc công phu, gửi gắm nhiều ý niệm với đất trời. trai, cô gái ăn rau rừng, cá suối, thịt nướng, ngân nga câu ca
vốn đối ứng từ ngân sách huyện 5 tỷ đồng. Sau gần 2 năm Góc sân, một chú trâu mộng được đeo “trang sức” có họa yalyao, điệu tầm pớt, hòa mình vào vũ điệu xoang đến quên
thi công, công trình hoàn thành đã thành nơi hội tụ trưng bày tiết, họa văn độc đáo, bị cột chặt nơi gốc cây nêu làm vật hiến đường về.