Page 11 - Báo Lâm Đồng - Số Tất Niên

TẤT NIÊN 11

TẠP BÚT UÔNG THÁI BIỂU
Tất niên
Nhớ thương hương vị mứt gừng Mưa gió vô tình

Gánh nỗi buồn tẩy trần năm cũ
Vay lo toan ủ ấm giao thừa
TRẦN THỊ THANH THỦY Người năm ngoái ghé về hái lộc
Ta một mình ngồi gõ đá ngu ngơ
ết của tôi không bắt đầu từ tháng Lộc trổ cờ hình lâu đài vỡ vụn
Chạp. Với người nghèo, Tết đến
Tsớm hơn trong những bộn bề lo Ai nói đêm qua nở chín bông hồng
Nhưng phải hiểu điều này là có thật
toan, tính toán. Từ tháng Năm trong làn Mùa qua mùa râu tóc trống không
mưa gió ẩm ương của Tây Nguyên, ba
tôi nhắc mạ đi vùi mấy bụi gừng để kịp Ờ ra thế
tháng Chạp đào làm mứt. Hồi bé, tôi ghét Năm này trong năm khác
cay ghét đắng và hờn trách người nào Cỏ nghĩa trang cũng phơ phất hai màu
tạo ra món mứt cay xé lưỡi đứa con nít. Ga này nằm trong năm cũ
Nhưng tôi thích cảm giác cùng mạ đi tìm Năm mới chờ ở phía ga sau
mấy bao xi măng cắt làm đôi từng đám
bụi còn sót lại nhiều lúc khiến tôi ho sặc Tết ư em? Là gì mà phải khóc
sụa nhưng cảm giác mình đang cùng mẹ Trầu ủ gốc buồn, rụng trắng hoa cau
gieo trồng một mùa Tết để gặt hái chiếc Thôi thì về ghé vườn sau hái lộc
váy xúng xính với bao lì xì khiến tôi vui, Kẻo mùa Xuân đã dẫm kín lối vào
quên hết mệt mỏi.
Ba mạ tôi người Huế cũng như những gừng vàng đậm màu thơm nồng nàn vị Tết. Đêm chuẩn bị đưa ông Táo về trời, nhà
bàn tay đàn ông chỉ quen kéo lưới, người Thường mạ tôi sẽ chọn ngày nắng đẹp để tôi luôn nồng nàn ngọt ngào vị Tết. Như NGUYÊN KHỐI
đàn bà quen lựa cá, ba mạ không quen đào và đem phơi. Mạ bảo, phơi vậy gừng chiếc đồng hồ sinh học của năm, mạ canh Những đóa hoa mừng
làm nông. Nhưng hai đôi bàn tay ấy đã mới gắt lại độ cay nồng. Tôi không biết nó tầm chín giờ tối thì mứt tới. Tôi cùng mạ
gào và úp mặt trước biển mong trả lại đúng không nhưng tôi tin đó là cách riêng sẽ dở mứt vuốt ve cho lát gừng phẳng Một sớm thấy Tết về qua ngõ
cậu con trai đi chơi mãi mãi không về mà con người hay đi biển như ba mạ làm đẹp không quăn. Lát nào đẹp nhất, mạ Cành mai vàng nương gió khẽ lung linh
khiến họ không còn niềm tin, dũng khí để đối mặt với gió sóng. Thường mạ sẽ đợi lựa thắp nhang ông Táo, ông bà và cất đãi Góc sân nhà rộn tiếng cười em nhỏ
đối mặt với bãi cát mỗi chiều gió nổi. đến 20 tháng Chạp sẽ đem gừng đi ngâm khách. Còn tôi chỉ cần cạo phần đường Hương bánh quê thơm lối vắng đi về.
Vượt hơn 700 km từ Lộc Vĩnh, ba mạ nước một đêm cho vỏ dễ bong. Việc của tôi ngọt ngào sau khi đã được thắp nhang.
dắt tôi vào đây cắm rễ để vùi biển vào là ngừng chạy nhảy lung tung trong xóm Có vậy mà tuổi thơ tôi đã ngọt ngào mãi Gian bếp nhỏ mẹ ngồi hong khói
đoạn ký ức dờn dợn mỗi mùa gió nổi. để ngồi nạo vỏ, cái cảm giác không ăn mà không thôi. Tôi nhớ hoài cái thông lệ Màu thời gian trên tóc trắng bâng khuâng
Trong hành trang đem vào Tây Nguyên phải chôn chân khiến nhiều lúc muốn bẻ sáng mồng một, ba ra thắp nhang lạy cửu Người ở lại bao điều chưa nói
lạnh gió có cả giống gừng Huế cay cay. mấy cái nách gừng ra. Như biết tôi có tâm huyền thất tổ sau đó vào nhà thắp cho ôn Tết nhà quê nhuộm nắng ấm trong ngần.
Hồi bé, tôi hỏi ba chỉ bảo "chẳng gừng đồ xấu xí khi lên rẫy, mạ luôn dặn dò mang mệ. Vẫn là những lát mứt gừng đầy thơm
mô cay và nồng ấm như gừng Huế mô tính hù dọa nạo cẩn thận. Giờ thì lớn rồi, tôi thảo và yêu thương. Ba sai tôi dậy sớm Đàn én liệng khoảng trời xanh biếc
con". Lớn lên, tôi mới thấu tỏ ba mang biết gừng Huế củ không to như gừng Phan đốt lửa nấu nước để cả năm nước đầy ang, Nghe tết về trên những ngón tay ngoan
mấy củ gừng giống như thể nó là mối Rang, Đắk Lắk, củ nó bé tẹo teo nhiều mắt gạo đầy khạp, lửa ấm áp gia đình. Mạ pha Người còn đó tháng năm dài mải miết
dây liên hệ duy nhất của con người li nhỏ. Không chỉ vậy, khi ra mứt cũng không chum trà buồm chan chát nước không Miền tết xưa lấp lánh bình yên.
hương với mảnh đất bao dung đang tìm trắng mà vàng đậm nên nếu tôi vì lười mà xanh. Rồi ba mạ ngồi bên nhau uống trà Bao lì xì đỏ gửi tình chưng mật
cách tái sinh phần linh hồn đã vụt mất. bẻ nách thì chỉ còn gừng vụn. Tết đến, nhìn ăn miếng mứt như đang hồi tưởng trông Mâm cơm chiều ngọt lừ dư vị nhà quê
Hồi bé, tôi không ăn mứt gừng vì lát mứt sẽ biết người phụ nữ ấy có khéo léo về một miền quê xa xôi. Ta trở về trong vòng tay siết chặt
chẳng có gì khiến tôi yêu nó nhưng tôi tinh tế không nên mạ rất chú ý. Mứt gừng Cứ như vậy, bao nhiêu năm trôi cho Tết đoàn viên vừa nở những đóa hoa mừng…
thích cảm giác nhìn cây gừng lớn lên Huế cay, nó ấm như chính tâm tư của những đến ngày ba tôi đi xa, mạ tôi lặng lẽ trầm
từng ngày. Cũng như Hoàng tử bé, anh người đi xa luôn hoài niệm về cố hương. ngâm hơn, tôi lớn hơn thấu cảm hơn.
ấy yêu bông hoa hồng vì thời gian anh Để mứt gừng được vàng và không đục Không cần mạ nhắc mùa tháng Năm tôi
ấy dành cho cây hoa. Mỗi sáng xách xô màu sau khi bào mỏng, mạ tôi ngâm trong lại trồng gừng chờ tháng Chạp làm mứt
nước vo gạo tưới vào mấy bụi cây xanh nước có chanh và sai tôi bưng ra hiên phơi thắp nhang cho ba. Mạ không ăn mứt
non, tôi thấy mình to lớn, mình đang nắng. Tôi đã phơi bao nhiêu chậu gừng như gừng từ dạo ba mất. Mạ kêu già miệng
yêu thương một sinh linh bé bỏng. Cũng thế mà chưa một lần tôi phơi được đoạn tình cay không ăn được gừng Huế. Nhưng
chính vì tình yêu ngây thơ đó mà tôi luôn quê hương đang ri rỉ buồn trong lòng ba mạ. tôi biết mạ đau. Nỗi đau không cùng
chối từ ăn món hoa gừng xào măng của Gừng làm mứt không khó nhưng luộc không ai chia sẻ. Hôm rồi mạ gọi tôi qua nói
mạ. Tháng Chín gừng ra hoa, những nụ khéo lát gừng bị mềm luộc vội mứt lên sẽ chuyện. "Sang năm con đừng làm mứt
hoa bọc trong vỏ xanh tròn xinh chỉ lộ cứng nên hầu như việc của tôi là ngồi nhìn nữa. Mạ ra quê. Mạ muốn về gần anh.
những chấm nhỏ đo đỏ, vàng vàng. Hoa khói thông loang trong căn bếp của mạ. Mạ Ba con chắc cũng về quê lâu rồi", giọng
gừng thơm lạ, không nồng nàn mà ấm ngồi đó trong làn khói mỏng chiều tháng mạ buồn buồn. Tôi thấy sống mũi mình
áp, dìu dịu. Khoảng thời gian vui nhất Chạp với từng sợi tóc lơ phơ đang bạc. Tôi cay cay như chính lát gừng Huế đang cắn
của tuổi thơ tôi đó là lúc cây đào phai không biết mạ có thả nỗi nhớ nào đi lang dở trên miệng. Có một triền gió cát đang
sau ngày gió bung những nụ mong manh lang thang qua những bãi cát, hàng dương cuốn qua tâm hồn tôi những ngày tháng NGUYỄN VĂN SONG
trong nắng vàng chào đón tháng Chạp. ngọn sóng nhưng tôi thấy mạ buồn. Nỗi buồn Chạp hanh hao của kẻ li hương. Tôi cũng Tết rồi mẹ ơi!
Sau cái lạnh buôn buốt cứng bàn tay đang cựa quậy như chính nồi gừng đang sôi muốn trở về như mạ, về với cát, với
nhìn qua ô cửa mấy bao gừng đã rụi lá trên bếp. Mạ sợ tôi qua bao đồi núi sẽ đứt sóng nhưng tâm hồn lại lỡ neo nơi mảnh Mẹ ơi! Lại Tết rồi mẹ ạ!
báo hiệu nó sẽ chào tôi mà ra đi để làm lìa với biển với sông nên năm nào cũng dặn đất Tây Nguyên này mất rồi. Tôi muốn Cải đã vàng bông một dải đê
một sứ mệnh mới. Lúc này, Tết cũng về "một ký gừng bảy lạng đường nghe con". ôm mạ thủ thỉ: “Mạ ơi! Con sẽ làm mứt Mấy luống mùi già thơm quá đỗi
rộn ràng trong tâm hồn lũ trẻ nên tôi đã Mấy mươi năm mạ chỉ lặp lại với tôi câu nói gừng mỗi năm. Con làm vì đó là một Đường quê lại rộn bước chân về
thôi đau đáu về mấy nụ hoa gừng. Tôi hì ấy. Mạ không tin chiếc máy tính, USB nào có phần yêu thương đan lăn trong tâm hồn
hục cùng mạ xé bao chào đón những củ thể lưu giữ được ký ức ngoại trừ trái tim. con, mạ ơi!...”. Cánh đồng phơi trắng chờ đổ ải
Gió bấc làm run mấy cánh cò
Con trở về quê qua ruộng cũ
Tìm dấu bàn chân thuở dại khờ
DUY HOÀN
Gửi mùa xuân ra đảo Có cả những người vợ lính thân yêu Chợ làng phiên họp đông hơn trước
Thao thức, khát khao được theo cùng cánh sóng
Mua bán nặng thêm những gánh gồng
Khấp khởi đợi mong cả hai đầu xao động Niềm vui chia mãi về khắp nẻo
Bán đảo những ngày cuối Đông... Biển cũng chao lòng, chiều say tím hoàng hôn Trĩu cả con đò trên bến sông
Bộn bề những chuyến tàu chở mùa Xuân ra đảo
Với những món quà từ ba miền thơm thảo Có phải mùa Xuân về trên đảo sớm hơn Ngõ nhỏ nói cười ran như pháo
Nặng sâu, nghĩa tình gửi gắm đến Trường Sa Mà những cánh hải âu cứ chao mình, dặt dìu gọi bạn Dáng ai chống gậy vấn khăn trần
Hớn hở cánh bàng vuông vươn mình xòe tán Hệt như dáng mẹ đi chùa sớm
Giữa biển trời bao la Muốt trắng nụ phong ba kiêu hãnh đợi người Môi trầu thắp đỏ cả mùa xuân
Có cánh mai vàng rung lên trong gió
Tươi tắn những nụ đào như lời yêu muốn ngỏ Những người lính rưng rưng xúc động bồi hồi Bếp ai đã thả bao nhiêu khói
Gạo, thịt, rau xanh, dưa hành, bí đỏ... Vừa qua bão giông quê nhà vẫn nặng lòng phía đảo Mùi bánh chưng rền loang gió bay
Và hương cà phê Tây Nguyên Cám ơn quê hương! Cám ơn người tần tảo Chạm vung nồi thấy xôn xao Tết
cùng lá dong rừng mẹ gửi các "Lang Liêu"... Chúng con nguyện canh giữ biển trời vì Tổ quốc thiêng liêng! Ấm sực bàn tay sao mắt cay…