Page 36 - Đắk Lắk Nguyệt San

Ất Tỵ 2025
Ất Tỵ 2025
Dung dị những

phiên chợ quê

 THÚY HỒNG

Amí Lát, một người phụ nữ lớn tuổi có hơn 10 năm
buôn bán ở chợ chia sẻ, thời xưa, ở các buôn làng vốn
không có chợ mà mỗi khi nhà có ít tôm, cá bắt dưới
suối lên, cà đắng, ớt, măng bẻ được trong vườn, rẫy hay
trên rừng ăn không hết thì mang ra trao đổi với nhau.
Đến những năm sau giải phóng, khi người dân kinh
Amí Lát chia rau, củ, quả hái được trong vườn thành từng phần để
Amí L á t chia rau , c ủ , quả hái được trong vườn thành từng phần để tế mới ở các tỉnh thành khác đến, ở một số buôn làng
bán mà không c ần phải c ân. Ảnh: T . H ồng mới bắt đầu manh nha một vài chợ nhỏ và chỉ nhóm
bán mà không cần phải cân. Ảnh: T. Hồng
họp trong vài giờ. Bà con dân tộc thiểu số cũng chưa
quen với việc cân đong, trả giá trong mua bán mà cứ
iữa cuộc sống nhộn nhịp với vô vàn cửa hàng tiện chia phần đều ra như vậy, dần dần nhiều tiểu thương
lợi, chợ hiện đại đầy ắp hàng hóa, vẫn có những nơi khác đến cũng quen cách thức mua bán này. Ngày
Gphiên chợ vùng quê dung dị, có các bà, các mẹ nay, khi hầu hết việc mua bán đều được tính toán, cân
người dân tộc thiểu số mưu sinh với ít hàng hóa là sản đo chi li từng lạng, bà và nhiều chị em trong buôn làng
vật trồng được trong vườn, trên nương rẫy; hơn thế vẫn thích cách buôn bán xưa cũ, tự mình ước lượng
nữa, cách bán hàng không qua cân đong mà chỉ được thuận mua vừa bán, chẳng cần đến cái cân.
ước lượng bằng tay, mắt và cảm nhận. Có thể thấy, cách thức bán hàng này đã tạo nét
Chưa đến 8 giờ sáng, chợ Ea Hồ (xã Ea Hồ, huyện riêng biệt cho khu chợ cũng như thu hút người mua
Krông Năng) đã thưa thớt người mua kẻ bán, bởi lẽ bởi sự dân dã, mộc mạc của người bán. Hơn thế nữa,
chợ quê thường họp rất sớm và tan cũng nhanh như nó giúp người mua như được tìm về những ký ức ngày
khi nó bắt đầu, phần vì không có nhiều hàng hóa, phần xưa, cái thời chợ không đơn thuần là nơi để trao đổi
vì đa số người đi chợ là phụ nữ, họ tranh thủ đi sớm để hàng hóa, mặc cả giá cao, giá thấp mà còn là nơi chứa
còn kịp về lo công việc đồng áng, nương rẫy, gia đình... đựng ân tình, là một sợi dây vô hình mà bền chặt, kết
Ở chợ, ngoài những tiểu thương buôn bán chuyên nối tình làng nghĩa xóm, làm cho cộng đồng trở nên
nghiệp với những sạp hàng cố định thì hầu hết những gần gũi hơn. Đặc biệt ngày nay, trong cuộc sống hiện
món hàng được bày bán đều do người dân tự tay trồng đại, cửa hàng tiện lợi, siêu thị mọc lên khắp nơi, công
hoặc làm ra. Đặc biệt là các bà, các mẹ người Êđê sáng nghệ số phát triển với việc mua sắm trực tuyến trở nên
sớm vẫn bày bán từng mớ rau, củ, quả trồng trong phổ biến thì hình thức mua bán này ở chợ quê Ea Hồ
vườn hay được thu mua từ các hộ dân trong buôn làng. trở nên thú vị, tràn đầy sức sống và niềm vui như một
Không như nhiều gian hàng khác, mỗi ngày, các bà, nét văn hóa truyền thống.
các mẹ bán những thứ hàng khác nhau, có hôm chỉ vài Chợ từ lâu đã trở thành hình ảnh rất đỗi bình dị,
phần ớt quả, ít cà đắng hay nhánh chuối; có hôm được là một phần không thể thiếu trong đời sống thường
ít rau dớn, đậu rồng hay vài quả mướp, cũng có hôm ngày; nó còn trở thành một cái gì đó gần gũi, đã đi vào
chỉ có quả đu đủ hay ít cá suối, cua đồng... Ra chợ, họ tiềm thức, tâm hồn bằng những hình ảnh mộc mạc,
chẳng mang theo cân mà hàng hóa được ước lượng thân quen. Dù trong thời đại nào, đi đâu hay về đâu,
từng phần đều nhau rồi bày ra chiếc bao trải trên mặt giữa bộn bề, hối hả của cuộc sống, nhiều người vẫn tìm
đất, giá mỗi phần thường chỉ từ 5.000 - 10.000 đồng, về với những phiên chợ quê, chợ truyền thống, không
người mua cứ thoải mái lựa chọn từng phần rồi trả số phải chỉ để mua hay để bán mà đó như một cách trở về
tiền tương ứng chứ không phải trả giá, chọn lựa từng với ký ức, nơi lưu giữ nét văn hóa, lưu giữ hồn quê, nơi
chút một hay cân đong từng lạng...
tìm về nguồn cội.

35