Page 35 - Đắk Lắk Nguyệt San

khu hàng thịt heo, bò, trâu, nai, dê. Càng đến gần càng công nghiệp; chuyến trở xuống là lâm thổ sản. Gập
nồng, càng nặng mùi của từng xe, từng thúng, từng rổ ghềnh nắng mưa mua bán đủ mặt hàng giữa hai miền
cá đủ kích cỡ từ nhám, cờ, thu, hố đến ồ, ngừ, nục, liệt, ngược xuôi. Kiếm miếng cơm nuôi con bằng nghề
đến cơm trổng, cơm than, cơm săn, cơm ngần. Nhấp chợ chạy chẳng dễ dàng. Họ lại thấy cái nghề này là vi
nháy dãy sàn mực ống, mực nang, mực lá, bạch tuộc, vu, tự do, tự tại.
tôm càng, tôm he, tôm hùm. Lấp lóa từng đùm cua Tôi có ông chú áp sáu mươi, một vợ, bốn con ở Phú
xanh, hàu nguyên vỏ, hàu thịt, sò huyết, tôm đất tươi Yên. Ông đã hơn ba mươi năm làm chợ chạy. Công
ròng vừa cập lên từ đầm nước lợ. chuyện đều đặn của ông là: Dậy từ 3 giờ sáng, xuống
Có khó chịu chút khi ngang các vũng lầy do nước chợ đầu mối lấy hàng chở ngược lên miền núi bán
rửa cá cua. Thế nhưng đây là hàng đông chị em nhất. dạo, rồi mua hàng xuống miệt xuôi bán lại. Chuyến
Chen lấn, gánh gồng, bưng bê huỳnh huỵch. Cười lên của ông thường là cá mực tôm, cả tươi lẫn khô; các
nói rổn rảng. Con gái biển, phụ nữ biển luôn thoải loại gia vị, mắm; vài thứ rau, đồ tạp hóa… nói chung
mái tràn trề từ vóc dáng đến lời ăn tiếng nói. Mới qua là “hầm bà lằng, không thể nhớ kể hết cùng lúc”. Ông
mười tuổi nhưng tôi đã mơ hồ nhận ra trong không chở lên núi đủ thứ hàng hóa theo nhu cầu và đặt hàng
gian đậm mùi biển giã vẫn mồn một mùi da, mùi tóc của bà con “ở trển”. Giao tận tay người mua. Dù mưa.
con gái. Thế nên với tôi, khu chợ đồ biển không còn Dù nắng.
chút gì mùi tanh… Gom hàng xong, gặm ổ bánh mì là ào ào “ngựa
phi” bởi nếu chậm trễ thì cá ươn, mất uy tín. Một số bà
VI VU CHỢ con miền núi cũng đã quen mua đồ trước giờ đi làm,
Chợ vui như thế. Ấy vậy mà có một loại chợ lại hết đi rẫy. Địa bàn thị trường ban đầu là mấy xã vùng cao
sức “cô đơn, lầm lũi”. Bởi phía bán thường chỉ một huyện Sông Hinh - tỉnh Phú Yên, giáp ranh Đắk Lắk.
hoặc hai người, đêm ngày lùi lũi trên chiếc xe máy cà Chạy đi chạy về mỗi chuyến trên trăm cây số. Chạy
tàng, có khi chạy cả trăm cây số mới gặp người mua. dọc đường đã có người ới chặn lại mua. Rồi rẽ vô
Ấy là những ngôi chợ “di động”, hay còn được gọi là mấy xóm nhà, đường núi rất khó đi. Hàng còn thì tạt
chợ chạy, công ty hai sọt (vì xe máy thường gắn theo qua một chợ trong vùng, đứng bán tiếp. Giá cả mềm
hai giỏ sọt lớn). Người ở miệt biển, đồng bằng hay làm thuận, chủ yếu lấy công làm lời.
nghề này. Chuyến lên núi chủ yếu là đồ biển, hàng Hồi mới vào nghề chợ chạy, có chuyến về, ông
không cần mua gì mà sọt cũng đầy hàng. Ấy là nhiều
nhà không sẵn tiền nhưng có thể đổi mắm, cá bằng
gà, gạo rẫy, đường, thịt khô, khoai, chuối, bơ, mít, mật
ong, cây thuốc rừng…, có khi cả con heo trên chục
ký. Chở về dọc đường mà vấp ổ gà là “éc éc” dậy trời.
Có hồi, mấy ông dưới quê dặn mua chóe rượu cần,
ông cung ứng luôn. Có món hàng, ông cũng chưa biết
đem xuống bán cho ai. Phải tìm cách hỏi đầu ra, xong
mới đổi. Giờ thì chuyện “hàng đổi hàng” của bà con
miền núi cũng bớt rồi. Chuyến xuống, cần hàng gì
thì ông phải trực tiếp đi mua. Cứ thế, nghề bày nghề,
nhọc nhằn rồi cũng bình thường, ông quen dần các
cung đường miền núi ở Phú Yên. Rồi “đánh lấn” sang
Đắk Lắk, Gia Lai. Thông thuộc đến tận nhiều buôn
làng xa xôi.
Thời gian dịch COVID-19, ông đành phải bó gối
ngồi nhà. Sau “bình thường mới”, ông chạy núi trở
lại. Một tuần hai chuyến. Không dày như trước được
nữa; nhiều vùng vẫn ngại người từ địa phương khác.
Kỳ này, có mấy anh em trẻ sắm luôn cả ô tô để làm
Minh họa: Đức Văn chợ chạy, ông bị cạnh ranh ráo riết. Chợ chạy xe máy
muốn sống được phải đi cao hơn, xa hơn…

34