Page 69 - Báo Đắk Lắk - Số Tết Âm Lịch

/ăn
ười
hội

Xê
ing
Cư
nục
văn
đây
, lễ
ừng
ồng
vào
đó,
ồng
lông
vok,
làn
rngê •TRIEU NGUYEN
thân
ỉ và
màu
này $ Như dòng sông khao Khoa Thanh nhạc, Trường
Ỉ1Ú. khát lời...” là ca từ Trung câp chuyên nghiệp
tâm trong ca khúc “Đi Văn hóa quần chúng Đắk
dưới tìm lời ru mặt trời” Lắk. Học xong, anh lại trở Y Phôn Ksơr không (totem) dòng họ Ksơr,
nông của nhạc sĩ Y Phôn về với cuộc sống nương sáng tác nhiều. Nhưng nhánh Krung của người
I, làn Ksơr. Tôi nghĩ, dòng sông rẫy. Cuộc đời cứ thế trôi mỗi ca khúc của anh đều Êđê. Theo truyền thuyết,
thất ây chính là người nhạc sĩ, đi. năm 1990, gần 30 tuổi Sáng tác của Y Phôn như được “đóng đinh” trong lòng loài chim thiêng này dù có
í tán là những dòng sông của Y Phôn Ksơr mới có được viết ra từ máu thịt, thú máu thịt người hâm mộ. Ngoài bay lượn phương nào vẫn
ranh. Tây Nguyên chảy tràn qua chân viên chức ở Phòng những ca khúc đã kể trên, tìm cách gọi nhau về trú
I đó, âm nhạc của anh. Nhưng Văn hóa - Thông tin huyện của dân tộc Tây Nguyên với Tây là các ca khúc: “Hoang ngụ chỉ trên một loại cây
Kon trước hết đó là dòng sông Ea H’leo. Đây là giai đoạn Nguyên, yêu Tây Nguyên. Nó thâm sơ lời kể khan”, “Lời của cổ thụ ở rừng già. Sáng
cuộc Ea H’leo, quê hương nơi anh vật vã với chính mình, đẫm chất dân ca của các làn điệu mẹ ru , < Cô gái trở về tác của Y Phôn cũng vậy,
‘
ì mới Y Phôn sinh ra, dưới chân vài ca khúc được trình ayray, kư’ưt của người Êđê nhưng một mình’”, “Chiếc gùi”, mỗi ca khúc như cánh
phục ngọn núi Dliê Yang, vùng làng như “Lời ru mùa lại rất hiện đại. “Tak Tar đêm trăng”, chim phí, bay lượn và chỉ
hóa, biên địa giữa hai tỉnh Đắk lúa” song nó vẫn chưa là “Hai dòng sông”, “Giọt dừng đỗ ở phía xa xăm cội
Ig để Lắk và Gia Lai. Y Phôn Ksơr, không phải mưa trắng”, “Cư M’gar, nguồn.
nghệ Gần 30 năm quen biết, là Y Phôn Ksơr. Anh từng dâíi chân qua”... Sở dĩ Năm 2004, Y Phôn
nít đã tôi luôn nhìn thấy ở người tâm sự, có cái gì đó trong nói “đóng đinh” bởi sáng theo học Khoa sáng tác tại
Zảnh, nhạc sĩ Êđê với đôi mắt mở tim mình, thổn thức lắm, tác của Y Phôn như được Trường Đại học Văn hóa
Kon to này một nỗi ưu tư về cội say đắm lắm nhưng cứ lẩn Nguyên đồng cảm, đồng viết ra từ máu thịt, thứ - Nghệ thuật Quân đội.
ương, nguồn, về vùng đất Tây khuất, vón cục mà mình điệu. Cố ca sĩ, Nghệ sĩ máu thịt của dân tộc Tây Tốt nghiệp, anh quay trở
kiếm, Nguyên, nơi anh khởi đầu chưa cầm nắm được. Nhân dân Y Moan Ênuôl Nguyên với Tây Nguyên, lại cơ quan cũ và giữ chức
n một và khẳng định tài năng âm Điều mà anh tìm kiếm là người đã gợi mở rất yêu Tây Nguyên. Nó thấm Phó Trưởng Đoàn Ca múa
nỉ để nhạc. Nhân đây, cũng nói rút cuộc đã đến. Năm nhiều cho những sáng tác đẫm chất dân ca của các nhạc dân tộc Đắk Lắk.
Tông rằng, rất nhiều nhà báo, 1992, ca khúc “Chim phí về sau của Y Phôn Ksơr làn điệu ayray, kư’ưt của Anh được phong Nghệ
p trẻ. kể cả sách vở in ra giấy bay về cội nguồn” của và ngược lại, những ca người Êđê nhưng lại rất sĩ Ưu tú vào năm 2019,
ân vũ trắng, mực đen ghi sai họ Y Phôn Ksơr ra đời sau khúc của Y Phôn Ksơr hiện đại. Nó rất cụ thê với chuyển công tác về làm
n như tên anh. Anh từng tâm sự khi tham gia Trại sáng cũng đã chắp cánh cho chiếc gùi, đôi chân, mưa Phó Giám đốc Trung tâm
; chân rằng họ của anh là Ksơr, tác âm nhạc khu vực Tây giọng ca phiêu lãng để đời nắng nhưng lại huyền ảo văn hóa tỉnh Đắk Lắk và
Trống họ gốc người Êđê thuộc Nguyên. Ca khúc được ca của Y Moan. Bằng chứng với nữ thần Mặt trời, lời nghỉ hưu vào năm 2021.
ờ đây nhánh Krung. Người J’rai sĩ Y Jack Arul biểu diễn là năm 1994, ca khúc “Đi ru, đêm trăng và lời kể Một nhà văn, một nhà
thanh, cũng có họ gần giống vậy, và đoạt Huy chương Bạc tìm lời ru mặt trời” của Y khan... nghiên cứu từng nhận xét
Công chúng yêu mến
ỉng và họ Ksơr, điều này khiến tại Liên hoan Nghệ thuật Phôn Ksơr đã nổi đình nổi nhạc Y Phôn Ksơr bởi sự về các nghệ sĩ dân gian ở
Tây Nguyên rằng, ở đó
ggian nhiều người nhầm lẫn. toàn quốc năm 1993 ở TP. đám, được ca sĩ Y Moan
Nếu ghi họ tên đầy đủ, Hồ Chí Minh. Ca khúc với thổi hồn vào đó giành Huy bay bổng của giai điệu dân người ta không làm nghệ
Ig như
chính xác của anh sẽ là Y ca từ ngắn ngủi này có giai chương Vàng Liên hoan ca Tây Nguyên lồng ghép thuật, người ta sống với
Ít văn
Phôn Ksơr Êđê Krung, gọi điệu ăm ắp hồn vía Tây Nghệ thuật chuyên nghiệp trong những câu chuyện, nó. Tôi nghĩ, nhận xét đó
tắt thì là Y Phôn Ksơr. Nguyên đã cho mọi người tại Đà Nang năm 1995. hình ảnh, chi tiết xúc đúng với Y Phôn Ksơr,
an của
Sinh ra trong một gia thây một Y Phôn Ksơr lóe Tiếp đến là ca khúc “Đôi động, ám ảnh. Mỗi lần kể một nghệ sĩ dân gian đích
ở đây thực của Tây Nguyên.
đình có gien nghệ sĩ, cha sáng cho hành trình nghệ chân trần” sáng tác năm về nguồn gốc ra đời những
nguồn ca khúc, Y Phôn đều rưng Một nghệ sĩ mà trong hình
anh là nghệ nhân đánh thuật của một nhạc sĩ tài 1995, “Lời ru Tak Tar”
ã thật sáng tác năm 1996 tiếp tục rưng niềm xúc động. Anh dung của tôi, đi lang thang
chiêng, mẹ anh thổi đing năng về sau.
Ị Kon thành công vang dội với bảo, chỉ dấu sáng tác trong trên những ngả đường bụi
puốt hay nhất vùng, từ Năm 1993, Y Phôn
nhưng giọng ca Y Moan và nhiều anh là độc đạo đến với đỏ của cao nguyên bazan.
nhỏ Y Phôn đã biết đánh chuyển về công tác tại
ề khai ca sĩ khác ở Tây Nguyên. cội nguồn. Như chính tên Với cây đàn goong trong
chiêng và thành thạo đàn Đoàn Ca múa dân tộc Đắk
át huy Với những ca khúc này, ca khúc được xem là đầu tay, lãng tử Y Phôn Ksơr
goong. Nhưng mãi đến Lắk. Và may mắn bởi tại
nh cửa công chúng đã biết và yêu tay, đưa anh đến với công cho đến khi đầu bạc vẫn
năm 1983, lúc 22 tuổi, nhờ đây bắt đầu một tình bạn
ới mọi mến chàng nhạc sĩ của cao chúng, ca khúc “Chim mải miết lần tìm cội nguồn
năng khiếu anh mới trúng Y Moan Ênuôl - Y Phôn
ảy văn nguyên bazan, với những phí bay về cội nguồn”. theo dấu chim thiêng của
tuyển và theo học khóa I Ksơr, một ca sĩ và một
tiên và rung cảm khác lạ. Chim phí chính là vật tổ dòng họ Ksơr. $
lớp thanh nhạc đầu tiên của nhạc sĩ, hai tâm hồn Tây