Page 16 -
P. 16
TẢN MẠN ĐẦU XUÂN ẤT TỴ NĂM 2025
Rắn và tục thờ thủy thần
của người Việt
Trong nền văn hóa của nhiều dân Trong nền văn hóa của nhiều dân
tộc trên thế giới cũng như Việt Nam, tộc trên thế giới cũng như Việt Nam, rắn
rắn là con vật có sức ảnh hưởng mạnh là con vật có sức ảnh hưởng mạnh mẽ
mẽ đối với phong tục, tín ngưỡng của đối với phong tục, tín ngưỡng của con
con người người. Xuất phát từ môi trường tự nhiên
.
gắn với điều kiện sông nước, hình tượng
Xuất phát từ môi trường tự nhiên
rắn đã được đồng hóa với thủy thần, đi
gắn với điều kiện sông nước, hình tượng
vào tâm thức dân gian Việt Nam từ rất
rắn đã được đồng hóa với thủy thần, đi
sớm và thường gắn với tục thờ các vị
vào tâm thức dân gian Việt Nam từ rất
thần tự nhiên.
sớm và thường gắn với tục thờ các vị
Tục thờ rắn phổ biến nhất của
thần tự nhiên.
người Việt là ở đồng bằng Bắc Bộ. Có
Trong văn hóa của người Việt cổ, thể tìm thấy các đền thờ thần rắn dọc
tín ngưỡng phổ biến và quan trọng bậc theo sông Hồng, sông Cầu, sông Đuống
nhất, phản ánh quan niệm, ứng xử của và qua các di tích, lễ hội như Thần tích
họ với nước là tục thờ thủy thần. Đó và hội làng Linh Đàm thờ vị thủy thần
không chỉ là nguồn nước uống cho con Bảo Ninh. Đây vốn là thần Rồng, hóa
người và vạn vật mà nước còn gây ra thành người học trò để học đạo. Trong
những tai họa khủng khiếp. Nước có thể lúc trời hạn hán, thiên đình ngưng việc
hủy diệt mọi thứ nhưng đồng thời đánh làm mưa, vâng lời thầy, thần đã làm
thức sự hồi sinh. Một trong những nỗi mưa chống hạn và bị thiên đình phạt,
kinh hoàng nhất đến từ thiên nhiên đối nhân dân nhớ ơn nên phụng thờ.
với con người chính là lũ lụt. Sự tàn phá Một lễ hội khác có liên quan đến
kinh khủng của hiểm họa thiên nhiên tín ngưỡng thờ rắn là hội làng Thủ Lệ.
này làm cho con người vừa muốn chế Theo thần tích và truyền thuyết nơi đây
ngự vừa muốn sùng bái. Tục thờ rắn ra thì Linh Lang Đại Vương vốn là một rắn
đời trên cơ sở tâm lý ấy. thần. Sau khi lập công giúp nước, ngài
10
