Page 12 -
P. 12

TẢN MẠN ĐẦU XUÂN ẤT TỴ                                                                            NĂM 2025

                    Từ  ghép  rồng  rắn  để  chỉ  một  hình        Mái gầm, chàm quạp, hổ lác, hổ hèo

             thức  dài  dòng,  lộn  xộn,  không  nhất  quán:        Ri cốc, liu điu, ri voi, hổ lửa

             "đầu  rồng,  đuôi  rắn"  được  phổ  biến  trong
                                                                      Hổ hành, hổ ngựa, rắn ráo, rắn râu
             trò  chơi  "rồng  rồng,  rắn  rắn"  của  trẻ  con.

             Năm  rồng  qua  rồi,  năm  rắn  đến.  Chuyện            Quỷ khóc thần sầu hổ mang, hổ sậy
             rắn  trong  văn  hóa  dân  gian  cũng  nhiều.           Thấy đà run rẩy: cạp nia, cạp nong

             Trong vè 12 con giáp có câu:
                                                                      Lặn lội dưới sông là con rắn nước
                    Tuổi Tỵ rắn ở bọng cây
                                                                      Rắn rồng, rắn lục, ri cá, rắn trun

                    Nằm  khoanh  trong  bọng  có  hay
                                                                      Nghe đến hãi hùng; hổ mây, hổ bướm
             chuyện gì.
                                                                      Ớn đà quá ớn... chẳng dám kể thêm...
                    Nói về đặc điểm của loài rắn và cũng
                                                                      Khi gặp rắn độc cắn, cỡ như rắn hổ,
             ám chỉ tính cách hành động của con người có
                                                               thì phải tìm thấy thuốc rắn "sư hổ mang" để
             những  câu:  "Thẳng  như  rắn  bò",  "Thao  láo
                                                               cứu,  nhưng  từ  ghép  này  lâu  ngày  đã  biến
             như mắt rắn ráo", "Oai oái như rắn mất nhái",
                                                               nghĩa chỉ những kẻ tu hành ăn thịt chó, làm
             "Bạnh cổ như cổ hổ mang", "Len lét như rắn
                                                               những việc xấu xa, ác độc không chừa! Rắn
             mùng năm"... Hoặc nói kẻ hay bịa đặt, ba hoa
                                                               có nọc độc có thể giết người trong khoảnh
             quá sự thật: "Vẽ rắn thêm chân"... Lấy hình
                                                               khắc: "Mái gầm tại lỗ (chỗ), rắn hổ về nhà".
             ảnh  con  rắn  để  nói  đến  tâm  địa  con  người:
                                                                      Dù gặp rắn độc hay rắn không độc,
             "Hang  hùm  miệng  rắn",  "Miệng  hùm  nọc

             rắn",  "Ấp  rắn  trong  lòng".  "Khẩu  Phật  tâm   dân ta đều không ưa, phải dùng gậy gộc để
             xà",  "Khẩu  xà  tâm  Phật",  "Rắn  đổ  nọc  chỗ   đập  rắn  "đánh  rắn  phải  đánh  dập  đầu"  để
                                                               không bị rắn cắn, cho nên "rắn khôn giấu
             lươn"... Ðối với những kẻ "khôn nhà dại chợ"
                                                               đầu" là vậy.
             phản bội gia đình.
                                                                      Trong một đoàn quân mất chủ tướng
                    Tổ  quốc  đã  có  hành  vi  "Cõng  rắn
                                                               giống như "rắn mất đầu".
             cắn gà nhà"...

                                                                      Rắn thì độc nhưng thịt rắn là món ăn
                    Rắn có hàng trăm loại nhưng chia ra
                                                               đặc sản dân gian thích khẩu cho các bợm nhậu:
             làm hai loại chính:  rắn có nọc  độc và rắn
             không nọc độc. Có bài vè trong dân gian kể             Cần chi cá lóc, cá trê Thịt chuột, thịt

             một số tên rắn:                                   rắn nhậu mê hơn nhiều.




                                                            6
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17