Page 14 -
P. 14

TẢN MẠN ĐẦU XUÂN ẤT TỴ                                                                            NĂM 2025

                    Rắn và tục thờ thủy thần                          Có thể thấy, thờ thần rắn là một


                    Con rắn là một trong những biểu           hình  tượng  tiêu  biểu  và  cơ  bản  nhất
             tượng  thần  thoại  lâu  đời  nhất  và  phổ      của tục thờ thủy thần. Đây là lớp văn

             biến nhất của thế giới loài người. Trong     hóa sớm nhất của người Việt cổ khi từ

             văn hóa dân gian người Việt, tục lệ thờ          vùng  núi  xuống  chinh  phục  đồng

             rắn là một tín ngưỡng nguyên thủy mang           bằng.  Về  sau,  các  vị  thần  rắn,  thủy
             hai ý nghĩa: thủy thần và vật tổ.                thần được nhân cách hóa, lịch sử hóa.
                                                               Từ đây, thần rắn được cung cấp những
                    Tục thờ rắn rất phổ biến trong tín
                                                               lí  lịch  cụ  thể  khác  nhau  mang  tên
             ngưỡng  của  người  dân  đồng  bằng  Bắc
                                                               người tên đất khác nhau.
             Bộ. Có thể tìm thấy các đền thờ thần rắn

             dọc  theo  sông  Hồng,  sông  Cầu,  sông                 Thần rắn không chỉ là vị thần để

             Đuống  và  qua  các  di  tích,  lễ  hội  như      người dân xin mưa thuận gió hòa, mùa

             Thần tích và hội làng Linh Đàm thờ vị             màng tươi tốt, mà con trở thành những
             thủy thần Bảo Ninh.                             vị  anh  hùng  đánh  giặc  cứu  nước.  Và
                                                               thần Linh Lang chính là một hiện thân
                    Từ  những  tượng  phật  Thích  ca
                                                               nhiều ý nghĩa nhất của thần rắn.
             Cửu  Long,  đền  thờ  thần  rắn,  đền  thờ
             thủy thần, đền thờ Mẫu đến các đền thờ                Rắn trong tín ngưỡng thờ mẫu

             thần  Linh  Lang…biểu  tượng  rắn  đều                  Theo TS Trần Trọng Dương, Viện

             linh thiêng và có phần bí ẩn.                   Nghiên cứu Hán Nôm cho biết việc thờ

                    Ơ ̉  mỗi một hình thức thể hiê ̣ n của   rắn  còn  thể  hiện  tín  ngưỡng  thờ  mẫu,

             rắn,  hoặc  với  mỗi  một  biến  thể,  hình   hình  tượng  đó  được thể hiện  trong  các

             tượng rắn đều mang những ý nghĩa nhâ ́t           phủ, miếu. Hình tượng rắn được thể hiện

             định. Co thể tim thấy điều này trong các       trên các thân xà.
                      ́
                             ̀
             câu  truyện  cổ  tích,  huyền  thoại,  phong             Ở đây, thứ nhất: rắn đồng thời là
             tục  tập  quán,  văn  học  nghệ  thuâ ̣ t,  mỹ   vị  thần  cai  quản  các  miền  thiên  giới

             thuâ ̣ t, ta ̣ o hinh...                          cùng với các vị mẫu.
                          ̀
                    Hình dạng và đặc điểm di chuyển               Thứ hai: thần rắn đồng thời là sự

             của loài rắn là cơ sở để người xưa hình        hiện diện  chức năng  và  thiên  chức  của

             dung  và  đồng  nhất  rắn  với  những  con      các vị mẫu này là sinh tạo ra thế giới và

             sông, nguồn nước.                                cai  quản  thế  giới,  là  nguồn  tài  lộc  ban


                                                            8
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19