Page 70 - Báo Thanh Tra - Số Tết Âm Lịch

NGHỆ NHÂN ƯU TÚ LỒ LÀI SỬU -

NGƯỜI LƯU TRUYỀN VÀ PHÁT TRIỂNVĂN HÓA DÂN TỘC BỐ Y

TRẦN QUÝ SAU NHIỀU NĂM KHÔNG NGỪNG HỌC HỎI, SƯU TẦM, LƯU TRUYỀN VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA
DÂN TỘC BỐ Y, BÀ LỒ LÀI SỬU ĐÃ ĐƯỢC NHÀ NƯỚC PHONG TẶNG DANH HIỆU “NGHỆ NHÂN
ƯU TÚ” TRONG LĨNH VỰC DI SẢN VĂN HÓA PHI VẬT THỂ LOẠI HÌNH TRI THỨC DÂN GIAN, TẬP

QUÁN XÃ HỘI VÀ TÍN NGƯỠNG.

Sinh năm 1963, người dân năng đang hoàn thiện hồ sơ để
tộc Bố Y ở thôn Lao Hầu, xã đề nghị Nhà nước phong tặng
Thanh Bình, huyện Mường danh hiệu “Nghệ nhân Nhân
Khương, tỉnh Lào Cai, từ nhỏ dân” cho bà Lồ Lài Sửu trong
bà Lồ Lài Sửu đã được đắm năm 2025”, ông Thái cho biết.
mình trong những làn điệu dân TS Dương Tuấn Nghĩa -
ca ngọt ngào với ý nghĩa răn Phó Giám đốc Sở Văn hóa và
dạy đạo lý sâu sắc của ông bà, Thể thao tỉnh Lào Cai cho biết,
cha mẹ. Đến tuổi trưởng thành, hiện nay Nghệ nhân ưu tú Lồ
bà mê ca hát và tham gia hát Lài Sửu đang nắm giữ khoảng
với đám bạn trẻ, trong những 100 bài hát dân ca, gồm các
ngày lễ hội, đám cưới. bài hát núi, hát hoa, hát với cô
Ý thức của người con dân tiên, hát mở con mương, hát
tộc Bố Y, bà luôn chủ động cảm tạ trâu thần, hát giao
trong tiếp nhận những giá trị duyên 12 tháng, các bài hát về
văn hóa truyền thống của các tình yêu, ca ngợi quê hương,
thế hệ đi trước, ghi nhớ và trân đất nước... Trong đó đặc biệt
trọng gìn giữ. Yêu ca hát, yêu phải kể đến việc phục dựng và
những làn điệu dân ca Bố Y, bà Với những cống hiến không biết mệt mỏi, bà Lồ Lài Sửu đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu bảo tồn Lễ hội “Tết mồng 8
tự theo học hát từ những nghệ “Nghệ nhân ưu tú”. (Ảnh: TQ) tháng 4”, Lễ Tạ ơn trâu của
nhân lớn tuổi trong thôn như người Bố Y…
bà Vàng Sú, Giàng Sào Hủa… Khương cho biết, Nghệ nhân “Đây là nguồn tri thức to
Trước sự mai một các giá ưu tú Lồ Lài Sửu là một trong lớn để lưu giữ lại cho thế hệ
trị văn hóa quý báu của dân những người tâm huyết và có sau học tập và phát huy bản
tộc Bố Y, bà Sửu bắt đầu công lớn trong việc lưu truyền sắc văn hóa của người Bố Y.
“hành trình” sưu tầm, lưu và phát triển văn hóa nói Bên cạnh đó, bà còn có sự am
truyền và phát triển văn hóa chung và văn hóa dân tộc Bố hiểu sâu sắc về kết cấu ngôn
dân tộc Bố Y. Bà Sửu cho biết, Y nói riêng. ngữ, nhịp điệu trong các làn
quá trình thực hành di sản của Ngoài ra bà còn tham gia điệu dân ca Bố Y để có thể viết
bà được chia thành ba giai làm cộng tác viên cung cấp thành những bài dân ca mới.
đoạn. Từ đầu năm 1995 đến thông tin về văn hóa, ẩm thực, Các làn điệu dân ca đó được
cuối năm 1997, bà chủ động tri thức canh tác nông nghiệp, bà ghi chép lại lưu trong sổ tay,
tiến hành sưu tầm và học hỏi lễ hội, các bài thuốc dân gian hoặc ghi âm lại để làm tư liệu
những bài hát dân ca Bố Y. của người Bố Y cho cán bộ phục vụ cho công tác nghiên
Bài hát truyền thống dân các sở về sưu tầm. cứu, các hoạt động chuyên
tộc do các thầy để lại, bà “Với những đóng góp thời môn của một số cơ quan có
thường đến nhà ông Dì Sí Sần, Nghệ nhân ưu tú Lồ Lài Sửu và các diễn viên nhí biểu diễn văn gian qua, các cơ quan chức liên quan”, TS Nghĩa cho biết.
nghệ chào mừng Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân đến thăm
bà Vàng Sú, Giàng Sào Hủa...
để học hát và ghi chép lại xã Thanh Bình ngày 28/2/2024. (Ảnh: TQ)
phiên âm bằng tiếng Việt. VỚI NHỮNG CỐNG HIẾN KHÔNG BIẾT MỆT
Từ cuối năm 1997 đến đầu em phụ nữ và các em học sinh Bản Sen, Bản Lầu, Lùng Vai…”, MỎI, TRONG THỜI GIAN QUA, NGHỆ NHÂN ƯU
năm 2005, thời gian này, bà ở trong thôn, trong xã và một bà Sửu cho biết. TÚ LỒ LÀI SỬU ĐÃ ĐƯỢC ĐẢNG, NHÀ NƯỚC,
thuộc hầu hết các bài dân ca số trường học trong tỉnh Lào Bên cạnh việc nhiệt huyết CÁC BỘ, NGÀNH, UBND TỈNH LÀO CAI TẶNG
dân tộc Bố Y, có sẵn vốn văn Cai. Thông qua các buổi truyền lưu truyền và phát triển văn
nghệ, và được nhiều người dạy và giao lưu văn nghệ bà hóa dân tộc Bố Y, bà Sửu còn THƯỞNG NHIỀU DANH HIỆU CAO QUÝ: NGHỆ
trong thôn, xã và cả những luôn tuyên truyền cho các chị là một trong những người đi NHÂN ƯU TÚ; BẰNG KHEN CỦA BỘ TRƯỞNG BỘ
thông bản, xã khác biết đến, em phụ nữ, các cháu học sinh đầu trong việc ứng dụng khoa VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU LỊCH, UBND TỈNH
bà thường xuyên được xã cử cần phải bảo tồn và phát huy học kỹ thuật vào sản xuất, LÀO CAI, MẶT TRẬN TỔ QUỐC TỈNH LÀO CAI…;
đi hát tại các chương trình văn những giá trị văn hóa của dân chăn nuôi. Gia đình bà trở KỶ NIỆM CHƯƠNG CỦA BAN TƯ TƯỞNG VĂN
nghệ thể thao của xã, của tộc mình. Đến nay, bà đã truyền thành hộ gia đình sản xuất HÓA TRUNG ƯƠNG (NAY LÀ BAN TUYÊN GIÁO
huyện tổ chức. Bà bắt đầu dạy cho hàng chục chị em và kinh doanh giỏi cấp tỉnh 5
chuyển sang sáng tác thêm khoảng 100 em học sinh biết năm liên tục và là hộ sản xuất TRUNG ƯƠNG), BAN CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG
những bài hát, ca dao, dân ca hát và múa các điệu múa kinh doanh giỏi cấp Trung ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINH,
và những làn điệu múa dân ca truyền thống dân tộc Bố Y. ương từ năm 2014. Không chỉ BỘ TRƯỞNG - CHỦ NHIỆM ỦY BAN DÂN TỘC;
gắn với những phong tục tập “Trong quá trình học tập và lo làm giàu cho gia đình, bà HỘI VĂN NGHỆ DÂN GIAN VIỆT NAM CÔNG
quán của dân tộc Bố Y, và sưu tầm văn hóa văn nghệ, các còn chủ động chia sẻ kinh NHẬN DANH HIỆU NGHỆ NHÂN DÂN GIAN; BAN
dùng những bài hát mình sưu bài hát dân ca, tôi đã kết hợp nghiệm sản xuất, chăn nuôi và
tầm, học được và sáng tác với các ban, ngành, đoàn thể vận động bà con chuyển đổi CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG HỘI LIÊN HIỆP PHỤ
được để truyền dạy cho các của thôn, xã tổ chức nhiều cơ cấu cây trồng vật nuôi, áp NỮ VIỆT NAM CHỨNG NHẬN ĐẠT DANH HIỆU
chị em trong thông, bản, và chương trình giao lưu văn nghệ dụng tiến bộ khoa học vào PHỤ NỮ XUẤT SẮC TOÀN QUỐC TRONG PHONG
truyền dạy cho các em học tại thôn và tham gia biểu diễn sản xuất và đã thu được nhiều TRÀO THI ĐUA “PHỤ NỮ TÍCH CỰC HỌC TẬP,
sinh là dân tộc Bố Y ở trong văn nghệ thể thao tại huyện kết quả khích lệ. LAO ĐỘNG SÁNG TẠO XÂY DỰNG GIA ĐÌNH
thôn, trong xã. cũng như cùng đoàn văn nghệ Ông Phạm Xuân Thái,
Từ năm 2005 đến nay, bà của xã đi tham gia giao lưu văn Trưởng phòng Văn hoá và HẠNH PHÚC” NHIỆM KỲ 2002 - 2007…
tiếp tục truyền dạy cho các chị hóa văn nghệ cụm tại các xã Thông tin huyện Mường

GỘP SỐ 3, 4, 5 (2896, 2897, 2898) ✶ SỐ TẾT NGUYÊN ĐÁN 70