Page 27 - Nhà Báo & Công Luận

Xuân Ất Tỵ

thêm về thông tin hoặc kiến thức liên Otter.ai, Good Tape hay Pinpoint.
quan, họ có thể hỏi trực tiếp chatbot đó, Ngoài ra, còn có các công cụ AI phục
không cần tìm kiếm ở những nơi khác, vụ cho việc gợi ý tiêu đề, tóm tắt hoặc đồ
qua đó sẽ giúp độc giả ở lại lâu hơn và họa hóa dữ liệu, phân tích dữ liệu hoặc
gần gũi hơn với trang báo. video, viết văn bản thay thế… cho đến
Ngoài ra, một số đài phát thanh hoặc tìm nguồn nghiên cứu cho bài báo. Điều
truyền hình đang tạo ra những mô hình quan trọng là các tòa soạn, các phóng
AI để cung cấp nội dung phù hợp cho các viên có sẵn sàng sử dụng chúng và chủ
từng đối tượng độc giả (khi đó mỗi khán động tìm kiếm chúng hay không!
thính giả sẽ được nghe hoặc xem theo Ngay cả các vấn đề phức tạp như báo
cách khác nhau). Ví dụ, Nat là một trong chí điều tra hoặc chống tin giả, tin sai lệch
ba trình đọc tin tức do AI tạo ra từ Đài cũng có những công cụ AI để giúp các
phát thanh Fórmula của Mexico, được sử nhà báo, các tòa soạn. Hiện có vô số công
dụng để cung cấp tin nóng dựa trên xu cụ AI xác minh thông tin từ cả văn bản,
hướng được phân tích trên mạng xã hội hình ảnh đến video hay xác minh hoạt
và các kênh báo chí. động của robot, như Exorde, FactCheck,
Trong khi đó, tờ Financial Times (FT) Factiverse… Còn với báo chí điều tra, Với AI, tập đoàn Reach của Vương quốc Anh đã cho ra mắt khoảng 4.500 bài viết mỗi
đã hợp tác với Utopia Analytics để đưa các trình uBlock Origin giúp theo dõi ngày. Ảnh: Reach
AI vào công việc kiểm duyệt bình luận, nhiều trình duyệt web, RevEye giúp tìm
trước đây vốn tốn rất nhiều nguồn lực và kiếm hình ảnh ngược hay Shodan giúp Từ 9 phút xuống còn 90 giây
thời gian của các tòa soạn đến nỗi nhiều lấy thông tin trang web. Tập đoàn truyền thông Reach, nhà xuất bản tin tức lớn nhất Vương quốc
cơ quan báo chí dù rất muốn, song cũng Tất cả những gì đề cập ở trên chỉ là Anh khi tiếp cận 69% người dùng trực tuyến của đất nước này, đã sử dụng AI ở
khó duy trì tính năng này. Nhưng giờ các một vài gợi ý trong một thế giới các công mức độ rất sâu rộng, vừa giúp đẩy mạnh hiệu suất tin bài vừa giảm được nhiều
mô hình AI tiên tiến hoàn toàn có thể cụ AI rộng lớn và đang phát triển từng nhân sự - điều rất cần thiết trong bối cảnh nguồn thu báo chí đang ngày càng
đảm nhận công việc “khó nhằn” này. ngày, từng giờ mà mọi nhà báo và tòa eo hẹp và bấp bênh. Với các mô hình AI của mình, tốc độ xuất tin nóng của
Như vậy, có thể nhận thấy AI hiện đã soạn đều có thể tiếp cận được để giúp ích Reach đã được cải thiện đáng kể, giảm từ 9 phút xuống chỉ còn 90 giây! Nhờ vậy,
và đang dần trở thành một nhân tố hoặc cho công việc của mình. Reach đã cho xuất bản tới khoảng 4.500 bài viết mỗi ngày, qua đó tăng doanh
thậm chí cả một bộ phận mới để trực tiếp Tận dụng AI của chính các thu quảng cáo mạnh mẽ.
tham gia cùng tòa soạn trong gần như Big Tech
mọi hoạt động của báo chí. Như từng đề cập, một trong những
Ai cũng có thể sử dụng AI! vấn đề của báo chí trong kỷ nguyên AI AI ngày càng quan trọng với báo chí
Tuy nhiên, vấn đề quan trọng hơn là chúng ta phải tận dụng sức mạnh của
được đặt ra lúc này là: Vậy liệu mọi tổ chính các Big Tech một cách sòng phẳng, Theo Báo cáo về Báo chí AI mới nhất do Trường kinh tế và khoa học chính
chức báo chí trên thế giới đều có khả bên cạnh việc chống lại việc họ chèn ép, trị London (LSE), Google News Initiative và Viện báo chí Polis cùng thực hiện
năng sử dụng AI chứ? Thật may mắn, câu lợi dụng hoặc xâm hại đến báo chí (như và cho công bố vào năm 2023, phần lớn các tòa soạn trên thế giới đều coi AI đã
trả lời cơ bản là “Có”! sử dụng nội dung trái phép). trở thành một yếu tố quan trọng và thậm chí không thể thiếu trong hoạt động
Đúng là việc sử dụng cả một hệ thống Nếu báo chí sử dụng đúng cách báo chí. Dưới đây là những kết quả khảo sát đáng lưu ý của báo cáo này
AI để tự động hóa nhiều quy trình báo những chatbot ChatGPT của OpenAI,
chí đòi hỏi những kỹ thuật phức tạp Gemini của Google hay Capilot của
và đầu tư lớn. Song, chẳng phải chúng Microsoft, chúng ta cũng sẽ có những
ta cũng đâu có muốn biến tòa soạn trở công cụ AI rất mạnh mẽ, sẽ không bị tụt
thành một dây chuyền sản xuất tin bài tự hậu trong kỷ nguyên AI và việc bị chính
động như trong các nhà máy!? những Big Tech này chèn ép.
Vả lại việc từ trước tới nay, các tòa báo Bên cạnh những tính năng cơ bản như
đâu nhất thiết phải trang bị cho mình cả tóm tắt hoặc dịch thông tin, ChatGPT
đội ngũ để tự xây dựng công cụ CMS, cũng có thể đóng vai trò là công cụ phát
các phần mềm đồ họa hoặc tự lập trình hiện đề tài ấn tượng hoặc trợ lý trong các
trang web đâu, mà thường sử dụng dịch cuộc điều tra. “Các mô hình ngôn ngữ lớn
vụ của bên thứ ba. Với AI cũng vậy. Như (LLM) đặc biệt hữu ích trong việc giúp
đã nói ở trên, ngay cả một số hãng tin lớn các nhà báo xử lý khối lượng lớn dữ liệu
cũng khó có thể (hoặc không nhất thiết) mà họ không có thời gian để phân tích thủ
tự thiết lập các mô hình AI, mà thường công. Ví dụ, nếu họ nhận được hàng nghìn
phải sử dụng dịch vụ hoặc liên kết với các hồ sơ công khai, LLM giúp họ dễ dàng đặt
công ty công nghệ. các câu hỏi phức tạp, có mục tiêu về dữ
Điều quan trọng hơn là ngay cả khi liệu và khám phá thông tin chi tiết nhanh
các tờ báo nhỏ, các tờ báo địa phương hơn các phương pháp truyền thống”, theo
không có điều kiện tài chính dồi dào, thì Subbu Vincent, Giám đốc Đạo đức báo
việc sử dụng AI để cải thiện công việc chí và Truyền thông tại Đại học Santa
vẫn nằm trong tầm tay! Clara (Mỹ), lưu ý.
Cụ thể, mọi tòa soạn hay thậm chí Trong khi đó, Facebook, TikTok và
mọi phóng viên, biên tập viên hiện đều đặc biệt Google cũng đang tung ra các
có thể sử dụng những công cụ AI đơn lẻ sản phẩm, công cụ AI rất tiên tiến và
có sẵn và giá rẻ, để phục vụ cho gần như chuyên sâu dành cho mọi đối tượng. Nếu
mọi tác vụ trong báo chí, đặc biệt các các tòa soạn, các nhà báo nghiên cứu và
phần việc mang tính máy móc (ví như áp dụng chúng đúng cách, chắc chắn sẽ
bóc băng hoặc thống kê), để có thêm cải thiện được nhiều công việc của mình.
nhiều thời gian dành cho những hoạt Ví dụ, TikTok, Facebok... có các tính năng
động sáng tạo, hoặc ít nhất có thêm thời tự tạo phụ đề hoặc hiệu ứng cho video.
gian nghỉ ngơi. Trong khi đó, Google có cả kho công cụ
Như đã nói, chúng đều có giá rẻ và AI có thể được sử dụng cho báo chí, từ
thậm chí miễn phí, mọi tòa soạn đều có dịch thuật, tóm tắt văn bản, bóc băng…
thể chi trả. Và chắc chắn chúng sẽ giúp cho đến ghi chép hội nghị, hội thảo.
thúc đẩy rất nhiều tốc độ, chất lượng và Cuối cùng, như đã nhiều lần nhấn
sự hiệu quả trong mọi công đoạn của mạnh, việc sử dụng AI với báo chí vẫn
hoạt động báo chí. sẽ chỉ mang ý nghĩa công cụ giúp cải
Ví dụ, các tòa soạn có thể các công thiện chất lượng và sự hiệu quả. Yếu tố
cụ Wiseone hoặc PDF.ai để tóm tắt tài con người, tính sáng tạo và đạo đức báo
liệu. Trong khi đó, các công cụ dịch thuật chí vẫn sẽ đóng vai trò cốt lõi làm nên
cũng đang có vô số, như các chatbot AI, thành công của mọi tờ báo. Thiếu những
Google Dịch hoặc DeepL. Các công cụ yếu tố này, dù chúng ta có sử dụng AI
bóc băng cũng có giá rất rẻ mà mọi tòa tốt và nhiều đến đâu, thì cũng sẽ tự đánh
soạn hay phóng viên đều có thể trang mất mình và có thể tự hủy hoại chính
bị cho mình, như Whisper, Cookatoo, mình!

www.congluan.vn 21