Page 64 - Kinh tế Việt Nam
P. 64
TÀI CHÍNH
NGÂN HÀNG
Thiếu danh mục phân loại xanh ảnh hưởng tới sự phát triển của thị trường tài
Ngày 23/12/2024, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy chủ trì
chính xanh Việt Nam, đòi hỏi doanh nghiệp và các tổ chức tài chính, tín dụng
cuộc họp nghe báo cáo về tiêu chí xác định dự án xanh, kế hoạch triển khai kinh
chủ động thích ứng. tế tuần hoàn, tiêu chí xanh quốc gia, ngành kinh tế xanh tích hợp vào hệ thống
ngành kinh tế Việt Nam, nhằm khuyến khích và đẩy mạnh chuyển đổi xanh.
AN CHI
Với những nội dung về việc xác nhận dự án đầu tư thuộc danh mục phân loại
xanh, Bộ trưởng Đỗ Đức Duy cho rằng việc ban hành tiêu chí môi trường đối với
iệt Nam đang đứng trước những đoạn 2021-2024, trong khi tổng giá trị các dự án, hạng mục dự án được cấp tín dụng xanh, phát hành trái phiếu xanh
nguy cơ lớn về thảm họa thiên phát hành của khu vực khoảng 200-250 tỷ hướng đến mục đích tạo lập hành lang pháp lý và kỹ thuật đầy đủ cho hình thành,
V nhiên, từ bão lũ đến ngập úng, có USD giai đoạn 2021-2023. vận hành, điều tiết thị trường tín dụng xanh, trái phiếu xanh theo hướng minh
thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh Tương tự với tín dụng xanh, xu hướng bạch, rõ ràng và hiệu quả. Đồng thời, huy động nguồn lực tài chính xanh tiềm
tế cũng như đời sống người dân. Thống kê tăng trưởng của công cụ tài chính xanh này năng trong nước và quốc tế để tài trợ cho quá trình tái cơ cấu nền kinh tế của
thiệt hại do thiên tai gây ra chiếm khoảng có dấu hiệu tích cực. Theo Ngân hàng Nhà Việt Nam theo hướng kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế carbon thấp; góp
1,5% GDP hàng năm. Vì vậy, tài chính nước, giai đoạn 2016-2020, Việt Nam có 4 phần thực hiện thành công mục tiêu cam kết về phát thải ròng bằng 0 vào năm
xanh được xem là phương thức quan trọng đợt phát hành trái phiếu xanh với tổng giá 2050 của Việt Nam tại COP26.
mà Việt Nam và các nước đang chú trọng trị 284 triệu USD; giai đoạn 2019-2023,
để hướng đến tăng trưởng xanh, bền vững. Việt Nam đã phát hành khoảng 1,16 tỷ
Theo nghiên cứu của Ngân hàng Thế USD trái phiếu xanh; tính đến tháng nguồn vốn xanh cho doanh nghiệp vay, trường; chuẩn hóa các tiêu chuẩn và yêu
giới, Việt Nam cần khoản đầu tư khoảng 6/2024, con số này đạt khoảng 1,4 tỷ USD. ngân hàng cũng phải phát hành được trái cầu về báo cáo sau phát hành.
6,8% GDP mỗi năm, tương đương 368 tỷ Với thị trường thế giới, tổng dư nợ thị phiếu xanh với lãi suất thấp hoặc nhận Bên cạnh đó, Việt Nam cũng cần tăng
USD cho đến năm 2040, trong đó 65% nhu trường ước đạt 4,16 nghìn tỷ USD, tổng giá được sự hỗ trợ của nhà đầu tư, chính cường hợp tác với các tổ chức quốc tế trong
cầu này sẽ huy động ngoài khu vực công. trị trái phiếu bền vững phát hành năm quyền, cơ chế. Từ đó, ngân hàng mới có thể hỗ trợ đào tạo và đầu tư vào tài chính xanh;
Điều này đòi hỏi phải có các cơ chế, chính 2023 đạt 939 tỷ USD. giải ngân các phần liên quan đến tài chính thống nhất các tiêu chuẩn với thông lệ
sách để huy động nguồn vốn trong và ngoài Như vậy, đây là dư địa lớn để doanh xanh cho doanh nghiệp. quốc tế; xây dựng các cấp độ xếp hạng
nước, thúc đẩy phát triển thị trường tài nghiệp tiếp cận với dòng vốn hàng tỷ USD “Xanh” phù hợp với thông lệ quốc tế.
chính xanh. theo hình thức trái phiếu xanh. Đối với doanh nghiệp địa phương,
Cần chủ động trong khi chờ
Theo ông Nguyễn Tùng Anh, Trưởng TS.Lại Văn Mạnh, Trưởng Ban Kinh tế tài
phòng Nghiên cứu rủi ro tín dụng và Dịch thị trường “trưởng thành” nguyên và môi trường, Viện Chiến lược,
Quy mô thị trường
vụ tài chính bền vững, FiinRatings, Việt Thực tế, chưa có phân loại xanh nhưng Chính sách tài nguyên và môi trường, Bộ
còn khiêm tốn
Nam chưa có khung phân loại xanh khiến không có nghĩa là thị trường và doanh Tài nguyên và Môi trường, cho biết nếu
Công cụ phổ biến trên thị trường tài doanh nghiệp khó tiếp cận với nguồn tài nghiệp dừng lại. Ông Nguyễn Tùng Anh đầu tư vào các dự án có mục đích bảo vệ
chính xanh bao gồm tín dụng xanh, trái chính xanh. Đây là một thách thức với sự cho biết nếu không có phân loại xanh trong môi trường như thu gom và xử lý chất thải
phiếu - cổ phiếu xanh. Về tín dụng xanh, phát triển của thị trường tài chính xanh lúc này, doanh nghiệp đi theo nguyên tắc hoặc bảo tồn, phục hồi các hệ sinh thái tự
một số ngân hàng lớn trong nước đã bắt nói chung. trái phiếu xanh của Hiệp hội thị trường vốn nhiên, phát triển các ngành kinh tế mang
đầu cung cấp các sản phẩm tín dụng với lãi quốc tế (ICMA) hoặc những tiêu chuẩn đặc lại lợi ích cho môi trường,... các doanh
suất ưu đãi cho các dự án liên quan đến thù của các ngân hàng. Mới đây, Công ty nghiệp có thể tiếp cận với các kênh tín
Doanh nghiệp
năng lượng sạch, xử lý chất thải và nông Vĩnh Hoàn đã nhận được khoản vay xanh dụng như ngân hàng thương mại ở Việt
nghiệp hữu cơ, như: BIDV, Vietcombank khó tiếp cận vốn xanh từ HSBC. Nam (BIDV, Vietin Bank, HSBC) có phần
và Agribank. Dưới góc độ doanh nghiệp, bà Diệp Thị TS.Nguyễn Phương Nam, Tổng giám cung cấp tín dụng xanh.
Ngân hàng Nhà nước cho biết tính đến Kim Hoàn, Giám đốc Phát triển bền vững đốc Công ty Tư vấn & Dịch vụ Đổi mới khí Thực tế, nhiều địa phương đã bắt đầu
ngày 31/3/2024, dư nợ tín dụng xanh tại của Tổ hợp Khu công nghiệp DEEP C, chia hậu KLINOVA, Đánh giá viên quốc tế của phát hành trái phiếu xanh. Bộ Tài chính
Việt Nam đạt gần 637.000 tỷ đồng, chiếm sẻ rằng công ty vẫn chưa thể vay được Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đang tổng hợp nhu cầu phát hành trái
tỷ trọng khoảng 4,5% tổng dư nợ toàn nền khoản vốn vay xanh nào. Lý do là phân loại đổi khí hậu (UNFCCC), đồng ý rằng các phiếu xanh của các bộ, ngành, địa phương
kinh tế. Con số này còn cách xa mục tiêu hay các tiêu chí cụ thể để đánh giá thế nào doanh nghiệp có ý định đi ra thị trường thế và kỳ vọng tới đây sẽ phát hành gói trái
10% vào cuối năm 2025. là một dự án xanh ở Việt Nam chưa rõ giới với những sản phẩm mang tính toàn phiếu xanh chính phủ. “Tài chính xanh là
Tuy nhiên, theo FiinRatings, dư nợ tín ràng. Do đó, các ngân hàng, tổ chức tín cầu cần phải hướng tới những chuẩn mực xu hướng và các ngân hàng, định chế tài
dụng xanh tại Việt Nam có xu hướng tăng dụng lúng túng khi doanh nghiệp nộp hồ toàn cầu. chính, quỹ đầu tư đều quan tâm. Nếu các
trưởng mạnh và liên tục từ năm 2015 đến sơ, không biết dựa vào đâu đánh giá dự án Nghiên cứu của FiinRatings đề xuất nhà ngân hàng không làm thì vi phạm quy định
tháng 6/2024, đặc biệt từ năm 2020 trở đi là xanh hay không xanh để đưa vào chương phát hành cần chuẩn bị sẵn sàng về mặt tổ của thị trường quốc tế, cơ hội tiếp cận các
có sự tăng trưởng đột biến với mức dự báo trình cho vay vốn xanh. chức và xây dựng chiến lược phát triển bền nguồn lực của ngân hàng thương mại
đạt trên 700.000 tỷ đồng vào cuối năm Trong khi đó, khi tiếp cận với các tổ vững; gắn kết chặt chẽ với nhà đầu tư và giảm”, TS.Lại Văn Mạnh cho biết.
2024. So sánh tốc độ tăng trưởng giai đoạn chức tín dụng quốc tế lại có yêu cầu và điều thực hiện trao đổi sớm giữa các bên tham Đáng chú ý, Chính phủ Việt Nam hiện
2018-2023 cho thấy dư nợ tín dụng xanh kiện bắt buộc như dự án phải có quy mô từ gia thị trường (đơn vị bảo lãnh phát hành, đang nỗ lực để thúc đẩy thị trường tài chính
có xu hướng tăng trưởng cao hơn so với 50-100 triệu USD mới đủ điều kiện vay. bảo lãnh thanh toán, hỗ trợ kỹ thuật...). xanh phát triển. Thực hiện chủ trương của
tăng trưởng tín dụng toàn nền kinh tế, với Bên cạnh đó, lãi suất cho vay xanh của các Đối với cơ quan quản lý, điều quan Chính phủ, Bộ Tài chính đã ban hành và
mức tăng trưởng có lúc lên đến 30% (năm ngân hàng hiện ở mức rất hấp dẫn (khoảng trọng nhất là hoàn thiện khung pháp lý và triển khai Kế hoạch hành động của ngành
2018 và 2021), trong khi tăng trưởng tín 3%), nhưng khi cộng tất cả các loại chi phí định hướng chính sách rõ ràng; xây dựng Tài chính về tăng trưởng xanh như xây
dụng toàn nền kinh tế dao động quanh khác vào thì vay thương mại vẫn rẻ hơn. chương trình hỗ trợ phát hành và ưu đãi về dựng, hoàn thiện các chính sách tài chính
mức 12-14%. Chia sẻ vấn đề này, bà Lê Thị Thêm, thuế; thúc đẩy phát hành trái phiếu xanh liên quan, trọng tâm là phát triển thị trường
Về trái phiếu - cổ phiếu xanh, phân Phó Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ tỉnh chính phủ làm hình mẫu. vốn xanh và các sản phẩm tài chính xanh.
tích của FiinRatings chỉ ra rằng quy mô Quảng Ninh, cho biết nguồn vốn tài chính Đối với thị trường, đẩy mạnh phát triển Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã đưa ra
phát hành trái phiếu bền vững của Việt xanh ở tỉnh gần như chưa tiếp cận được. các công cụ tài chính xanh mới như tài Kế hoạch hành động tài chính xanh (giai
Nam còn khiêm tốn so với khu vực Các doanh nghiệp vẫn đang vay thương chính chuyển đổi, trái phiếu liên kết bền đoạn 2020-2025) nhằm tăng cường huy
ASEAN+3, khi giá trị phát hành của Việt mại bởi có gói hỗ trợ tốt hơn. vững; tăng cường xây dựng năng lực và động vốn và phát triển các sản phẩm tài
Nam dao động từ 75-250 triệu USD giai Theo ông Nguyễn Tùng Anh, để có chia sẻ kiến thức giữa các bên tham gia thị chính xanh trong hệ thống ngân hàng.<
KINH TẾ VIỆT NAM | Số 4+5 | Ngày 27/1 - 9/2/2025 www.vneconomy.vn
64

