Page 62 - Kinh tế Việt Nam

TÀI CHÍNH
NGÂN HÀNG

4 YẾU TỐ “TIẾP LỬA”

cho cơn sốt vàng năm 2024

Mức tăng gần 30% và khoảng 40 kỷ lục được thiết lập là những con số phản ánh phần nào độ nóng
của cơn sốt giá vàng trong năm 2024. Năm vừa qua đã đi vào lịch sử của thị trường kim loại quý
thế giới như một trong những năm “hoàng kim” nhất.
ĐIỆP VŨ

ột môi trường gần như hoàn cuộc xung đột Nga-Ukraine là một lý do để đã góp phần đưa giá vàng bứt phá từ vùng Giới phân tích dự báo nợ công của Mỹ
hảo cho sự tăng giá của vàng nắm giữ vàng trong danh mục, dù các tin 2.650 USD/oz lên 2.700 USD/oz. còn tiếp tục tăng mạnh trong nhiệm kỳ tổng
M đã xuất hiện trong năm 2024, tức về cuộc chiến này có vẻ không gây ra thống thứ hai của ông Trump, vì chính trị
đưa giá vàng từ ngưỡng hơn 2.000 những pha biến động mạnh của giá vàng gia Cộng hòa này về cơ bản không đưa ra
Môi trường lãi suất
USD/oz vào đầu năm lên tới mức đỉnh trong năm qua như tin tức từ Trung Đông. một giải pháp nào cho việc cắt giảm thâm
của năm gần 2.800 USD/oz. Đà tăng có Ngoài ra, năm 2024 cũng là một trong giảm trên toàn cầu hụt ngân sách.
những lúc gần như không thể cản được, những năm thế giới có nhiều cuộc bầu cử Chiến dịch tăng lãi suất để chống lạm Tất cả những mối bấp bênh này đều
các mốc giá chủ chốt nối tiếp nhau thiết nhất trong lịch sử. Mối lo về các cuộc phát của các ngân hàng trung ương trên khuyến khích nhu cầu nắm giữ tài sản an
lập đã khiến nhiều nhà phân tích lạc quan chuyển giao quyền lực và chính sách của toàn cầu là một nguồn áp lực giảm giá đối toàn như vàng.
nhất cũng bất ngờ. các nhà cầm quyền mới là một lý do quan với vàng trong năm 2022-2023. Năm
Tuy không phát huy vai trò chống lạm trọng để nhà đầu tư mua vàng trong năm 2024, sức ép này đã được giải tỏa khi các
Triển vọng giá vàng 2025
phát và đương đầu với đà tăng giá mạnh qua. Trước bầu cử tổng thống Mỹ, giới đầu ngân hàng trung ương lớn như Cục Dự trữ
của đồng USD, nhưng giá vàng năm 2024 tư đã tính đến kịch bản xấu là kết quả bầu Liên bang Mỹ (Fed), Ngân hàng Trung có sáng?
đã chứng tỏ mạnh mẽ vai trò một “hầm trú cử không rõ ràng, tuy nhiên, kịch bản này ương châu Âu (ECB), Ngân hàng Trung Với mức tăng gần 30%, năm 2024 là
ẩn” trong bối cảnh địa chính trị và kinh tế đã không xảy ra. ương Anh (BOE), Ngân hàng Trung ương năm tăng giá mạnh nhất của vàng trong
toàn cầu có nhiều biến động khó lường. Thụy Sỹ (SNB)… đồng loạt khởi động vòng hơn 1 thập kỷ trở lại đây. Cả năm, giá
Cùng với đó, nhu cầu tăng dự trữ vàng của chiến dịch cắt giảm lãi suất khi lạm phát vàng thế giới đã có khoảng 40 lần lập kỷ lục
Các ngân hàng trung ương
các ngân hàng trung ương muốn đa dạng toàn cầu giảm nhiệt nhanh và nền kinh tế mọi thời đại. Trong quý 3, giá trị của tổng
hóa dự trữ khỏi đồng USD giữ một vai trò tiếp tục mua ròng vàng có dấu hiệu suy yếu. Việc Fed có 3 lần giảm nhu cầu vàng toàn cầu lần đầu vượt qua
quan trọng đẩy giá vàng lên cao. Từ lâu, ngân hàng trung ương của lãi suất trong năm 2024, đặc biệt với mức ngưỡng 100 tỷ USD, do cả khối lượng và
Việc các ngân hàng trung ương lớn xoay nhiều quốc gia, nhất là các nền kinh tế mới giảm lớn 0,5 điểm phần trăm trong lần đầu giá đều tăng mạnh. Sau bầu cử tổng thống
trục chính sách tiền tệ từ thắt chặt sang nới nổi như nhóm BRICS (gồm Brazil, Nga, tiên, có tác dụng hỗ trợ lớn đối với giá vàng Mỹ vào đầu tháng 11/2024, giá vàng chững
lỏng, trong bối cảnh lạm phát toàn cầu Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi), đã có xu - tài sản không mang lãi suất. lại và giằng co trong vùng 2.600-2.700
xuống thang là một yếu tố khác không thể hướng tăng tỷ trọng của vàng trong dự trữ Tuy nhiên, có một nghịch lý là dù Fed USD/oz cho tới cuối năm 2024.
kể đến trong cơn sốt vàng năm qua. Chưa ngoại hối để giảm bớt sự phụ thuộc vào hạ lãi suất, lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ Đánh giá về triển vọng giá vàng năm
kể, nợ công tăng cao ở nhiều nền kinh tế, đồng USD. Từ khi Nga bị phương Tây áp và tỷ giá đồng USD vẫn tăng mạnh, khiến 2025, giới phân tích cho rằng nếu Fed giữ
đặc biệt là Mỹ là châu Âu, cũng khiến nhà các biện pháp trừng phạt kinh tế, nhu cầu xu hướng tăng của giá vàng ít nhiều gặp trở lãi suất cao hơn lâu hơn, giá vàng sẽ đương
đầu tư tìm đến vàng để phòng ngừa rủi ro. vàng của các ngân hàng trung ương càng ngại. Nghịch lý này có liên quan nhiều đến đầu với áp lực giảm. Tuy nhiên, các yếu tố
tăng mạnh, bởi nhiều quốc gia muốn đề kỳ vọng lãi suất của Fed: sự vững vàng của hỗ trợ như bất ổn địa chính trị, những thay
phòng rủi ro bị loại khỏi hệ thống thanh kinh tế Mỹ, những dấu hiệu dai dẳng của đổi trong chính sách kinh tế của Mỹ và nhu
Căng thẳng địa chính trị
toán quốc tế và đóng băng dự trữ bằng các lạm phát trên mức mục tiêu, rủi ro lạm cầu mua vàng của các ngân hàng trung
đẩy cao nhu cầu nắm giữ vàng
đồng tiền mạnh gửi ở nước ngoài như Nga. phát ở Mỹ tăng tốc trở lại trong năm 2025 ương sẽ tiếp tục hỗ trợ giá vàng, hoàn toàn
Năm 2024 chứng kiến những bước leo Theo số liệu của Hội đồng Vàng Thế do các chính sách của Tổng thống đắc cử có khả năng đưa giá kim loại quý này vượt
thang căng thẳng mới tại hai “chảo lửa” địa giới (WGC), các ngân hàng trung ương đã Donald Trump, tất cả đều có thể cản trở mốc 3.000 USD/oz.
chính trị của thế giới hiện nay là Trung mua ròng 1.037 tấn vàng để bổ sung dự trữ việc Fed hạ lãi suất trong năm 2025. Nhu cầu vàng vật chất của khu vực châu
Đông và Đông Âu. trong năm 2023. Đây là mức mua nhiều Chỉ số Dollar Index đo sức mạnh đồng Á được dự báo sẽ giữ một vai trò quan trọng
Giới đầu tư toàn cầu đã nhiều phen bất thứ hai trong lịch sử, sau kỷ lục 1.082 tấn USD vì thế đã tăng hơn 2% trong tháng 12 đối với diễn biến giá vàng trong năm 2025.
an cao độ khi cuộc xung đột tại dải Gaza có vàng được khối này mua ròng năm 2022. và tăng khoảng 6,6% cả năm 2024. Lợi Nhu cầu vàng vật chất của Trung Quốc
nguy cơ lan rộng ra Trung Đông - khu vực Năm 2024, nhu cầu vàng của các ngân suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm năm 2025 sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố
giữ vai trò quan trọng là nguồn cung cấp hàng trung ương có chậm lại nhưng vẫn ở tăng từ mức dưới 4% vào đầu năm lên mức như tốc độ tăng trưởng kinh tế có được cải
dầu chủ lực của thế giới. mức cao. Trong 3 quý đầu năm, khối này hơn 4,6% vào cuối năm 2024. thiện và Mỹ liệu có áp thuế quan lên hàng
Vào tháng 10 và tháng 11/2024, giá mua ròng 694 tấn vàng. Thổ Nhĩ Kỳ là hóa Trung Quốc. Trong khi đó, Ấn Độ được
vàng đã tăng dữ dội khi Israel và Iran tổ nước có ngân hàng trung ương mua nhiều đánh giá là có vị thế chắc chắn hơn để hỗ
Mối lo
chức các cuộc tấn công tên lửa lẫn nhau. vàng nhất trong năm 2024, với mức mua trợ giá vàng thế giới năm 2025, vì tăng
Kỷ lục mọi thời đại của giá vàng giao ngay ròng trong 10 tháng đầu năm đạt hơn 70 về nợ công trưởng kinh tế nước này còn mạnh và Ấn
trên thị trường quốc tế đã được thiết lập tấn; tiếp đến là ngân hàng trung ương của Khối nợ công khổng lồ của Mỹ tiếp tục Độ cũng được đánh giá ít bị ảnh hưởng hơn
vào ngày 31/10/2024, ở mức 2.790,1 Ba Lan, Ấn Độ, Trung Quốc và Azerbaijan. lập kỷ lục mới trong năm 2024. Từ mức bởi chính sách thuế quan của Mỹ.
USD/oz. Cũng vào cuối tháng 10/2024, giá Ngân hàng Trung ương Trung Quốc 34,4 nghìn tỷ USD cuối năm 2023, nợ công Nhu cầu của các quỹ ETF cũng được
vàng giao sau trên sàn COMEX ở New (PBOC) tiếp tục chứng tỏ là một lực lượng của nền kinh tế lớn nhất thế giới đã lên tới nhận định sẽ hỗ trợ giá vàng trong năm
York đạt đỉnh ở mức 2.826,3 USD/oz. có khả năng chi phối diễn biến giá vàng 36,1 nghìn tỷ USD vào tháng 12/2024 - 2025. Theo WGC, tính đến tháng 10/2024,
Nga là một nước xuất khẩu năng lượng thế giới. Sau 18 tháng mua ròng vàng liên mức nợ mà một số chuyên gia lo ngại là các quỹ này đã có 6 tháng mua ròng vàng
hàng đầu thế giới. Xung đột Nga-Ukraine tiếp, PBOC đã có một giai đoạn 6 tháng không bền vững. liên tiếp, đưa tổng khối lượng vàng mà các
xảy ra ngay tại châu Âu - một khu vực kinh “án binh bất động” từ tháng 5-10/2024. Tại châu Âu, những mối bất đồng xung quỹ ETF nắm giữ lên trạng thái tăng nếu
tế lớn của thế giới - đặt ra mối quan ngại Tháng 6/2024, tin PBOC ngừng mua ròng quanh nợ công và ngân sách đã khiến tính từ đầu năm, đạt 3.244 tấn. Sau 3 năm
lớn về sức khỏe của nền kinh tế khu vực vàng đã khiến giá vàng “bốc hơi” 3,5% chính phủ Pháp và Đức sụp đổ. Tại Anh, các quỹ ETF liên tục bán ròng vàng,
cũng như tác động lan tỏa toàn cầu. Vì lý do trong một phiên giao dịch. Tháng nợ công cũng đã tăng lên mức xấp xỉ tổng khoảng thời gian 6 tháng đó đã đánh dấu
này, giới đầu tư cũng xem sự dai dẳng của 12/2024, tin PBOC mua ròng vàng trở lại sản phẩm trong nước (GDP) hàng năm. sự đảo ngược sang trạng thái mua ròng.<

62 KINH TẾ VIỆT NAM | Số 4+5 | Ngày 27/1 - 9/2/2025 www.vneconomy.vn