Page 88 - Đồ uống Việt Nam
P. 88

Ngày xuân
                                       âu đối  Tết là
                                       phong   tục  đã
                                       có  từ  lâu  đời,
                                       thường được sử
                       C dụng nhiều trong
                       những  ngày  lễ  Tết của  người  dân   luận bàn câu đối tết
                       Việt Nam. Câu đối cũng là một phần
                       không thể thiếu vào mỗi dịp Tết đến
                       Xuân về  đúng như đôi câu đối: “Thịt                                Khánh An
                       mỡ, dưa hành, câu đối đỏ/ Cây nêu,
                       tràng pháo, bánh chưng xanh”.         người xin chữ mang trong mình niềm      - “Đất nước hưng thịnh câu đối Tết/
                          Trong không khí mùa xuân náo nức,   tin, cầu mong may mắn, những người   Gia đình thuận hòa thiệp mừng Xuân”.
                       sự xuất hiện của những câu đối càng   có chức quyền lại muốn năm mới thăng   - “Đêm 30 hái lộc, kính lên ông bà, rót
                       làm không khí xuân thêm vui tươi, phấn   quan phát tài, người nông dân, lao   rượu đôi ly, nghe lời chúc/ Mùng 1 đơm
                       khởi, khiến người ta ngập tràn cảm giác   động cầu mong một năm mới bình an,   hoa, biết ơn cha mẹ, dâng trà 3 chén,
                       ấm áp, yên bình chào đón một năm mới   hạnh phúc.                         nhận phong bao”.
                       với nhiều điều may mắn. Thông qua câu    Câu đối ngày Tết thường không sử     - “Xuân còn dài, nhìn tới tương lai
                       đối, người ta gửi lời chúc đến mọi người   dụng tùy tiện các từ để ghép với nhau   miền đất mới/ Tết dù ngắn, nhìn vào dĩ
                       xung quanh những điều tốt đẹp trong   mà các từ trong hai câu phải tuân thủ   vãng nhớ người xưa”.
                       năm mới, cũng thể hiện được sự thông   các quy luật về vần, thanh, số lượng từ   - “Đêm 30, treo cây nêu cao ngất trời,
                       minh và nhạy bén trong cách sử dụng   và ý nghĩa. Với những câu đối dạng thơ   ri là Tết/ Miền đất đùng 3 tiếng pháo,
                       câu từ của người đối.               thất ngôn nay thơ ngữ ngôn thì người   rạng mùng 1 rứa là Xuân”...
                          Xưa kia, những bậc danh nho nổi   sáng tác câu đối phải dùng quy luật là   Câu đối từ lâu không chỉ là vật để
                       tiếng của nước ta đều tự tay viết câu đối   bằng – trắc ở 2 câu luận và câu thực.   trang trí Tết cho nhà cửa mà hiện nay
                       trên nền giấy đỏ, treo trang trọng trong   Câu đối không chỉ đối về âm thanh,   nó đã trở thành một bản sắc văn hóa
                       nhà để dịp Tết cùng tự hào đàm đạo với   nhịp điệu mà còn đối về ngữ nghĩa để   đẹp đẽ của người Việt Nam. Khi thấy
                       bạn bè. Người ít chữ cũng đến xin câu   tạo nên một chỉnh thể mang một thông   những câu đối viết trên giấy đỏ, chúng
                       đối của bậc danh nho, hoặc có khi mua   điệp có ý nghĩa nhân dịp Xuân mới.   ta lại nhớ đến hương vị của ngày Tết
                       từ các cụ đồ nho thường bày bán tại các   Xin ví dụ một số câu đối dưới đây:    cổ truyền ở quê hương. Dù bạn đi
                       phiên chợ Tết  về treo trong nhà để bày   - “Tết đã đến bao đời trước sau ngàn   khắp thế giới mà tình cờ thấy được
                       tỏ sự trân trọng chữ nghĩa, cũng là lời   lần. Tết lại đến Tết/Xuân không tuổi đi về  câu đối của Việt Nam thì bạn sẽ cảm
                       cầu mong con cháu chăm chỉ noi theo   mãi muôn thuở. Xuân lại càng Xuân”.  nhận như gia đình, quê hương đang ở
                       đạo học.                               - “Tân phúc, tân niên, tân phú quý/   trước mắt mình.
                          Hình ảnh những ông đồ già bày     Tấn lộc, tấn tài, tấn an yên”.           Ngày Tết, bên chén rượu xuân cùng
                       mực Tàu, giấy đỏ ngồi một góc phố      - “Đa tài, đa lộc, đa phú quý/ Đắc lợi,   ngẫm nghĩ về những câu đối Tết của
                       nhỏ, hay một góc chợ quê cùng dòng   đắc thời, đắc nhân tâm”.            cha ông, khiến ta một lần nữa thêm tự
                       người xếp hàng đến mua và xin câu đối   - “Gái trai, già trẻ đều mong Tết/ Hoa   hào về nét đẹp văn hóa của dân tộc.
                       đầu năm đã trở nên quen thuộc trong   lá, cỏ cây cũng chào Xuân”.        Nét đẹp ấy mãi lưu giữ và hun đúc đã
                       mắt của mọi người, phần nào nói lên   - “Đất thêm tuổi mới, người thêm   làm nên tâm hồn và cốt cách của người
                       sự hiếu học của người dân. Người cho   thọ/ Xuân đến khắp nơi, phúc đến   Việt từ ngàn xưa và trong thời đại mới
                       chữ thường là các ông đồ, túc nho, còn   khắp nhà”.                      hôm nay. n




               88

                      Số 1+2+3/2025
   83   84   85   86   87   88   89   90   91   92   93