Page 91 - Đồ uống Việt Nam

tai rắn cho nọc chảy ra. Cũng có thể thay tay thể ngâm kèm bộ tam xà một số con hải sâm,
MẬT RẮN bóp bằng dùng hai điện cực áp vào với dòng kèm bộ ngũ xà 1 con chim bìm bịp.
điện xoay chiều khoảng 4-6 vôn hoặc dùng Uống đều đặn mỗi ngày 1 chén nhỏ sau
Mật rắn nằm trên gan (màu xanh), đổ máy xung điện để kích thích tuyến nọc tiết bữa cơm tối, rượu rắn chữa hiệu quả chứng tê
vào đầu ruột non. Muốn tách túi mật ra mà độc. Nọc tươi thu được làm khô bằng hóa thấp, đau nhức gân - cơ - xương - khớp, đồng
không vỡ, đầu tiên phải dùng kẹp, cặp nhẹ chất hoặc sấy trong chân không, rồi đóng thời tăng cường sinh lực, làm thông máu,
vào đầu ống dẫn mật, nhấc ống lên. Tiếp vào ống thủy tinh, hàn kín lại, bảo quản ở nơi tráng dương, sáng mắt, nhuận da…
đó, dùng mũi kéo nhọn gỡ dần từ đầu ống thoáng mát, ánh sáng yếu trước khi đem chế
đến từng phần của túi mật ra khỏi những bộ thuốc dùng. CAO RẮN
phận xung quanh (khi gỡ cần nhấc mũi kéo
lên và theo dõi đầu mũi kéo để không chạm XÁC RẮN LỘT Ngâm một số bộ tam xà đã làm sạch nặng
vào thành túi mật). Có thể dùng ngay mật rắn tổng cộng khoảng 10 kg vào 60 lít cồn loại 60
tươi bằng cách nuốt nguyên cả cái hoặc pha Mỗi năm, một con rắn lột xác vài lần độ trong bình kín ít nhất 3 tháng. Tiếp đó, lọc
với ít rượu mà uống. Cũng có thể dùng chỉ (thường vào mùa xuân-hè). Xác rắn mang vị bỏ xương, bã rồi lấy dung dịch thu được đem
mảnh buộc chặt ống dẫn mật lại, đem mật ngọt mặn, hơi tanh, tính bình, có tác dụng cô đặc thành cao. Mỗi ngày dùng 2-4 g ngâm
treo ở chỗ thoáng mát cho khô tự nhiên rồi sát khuẩn, chống viêm, giải độc. Xác rắn khô trong rượu hoặc mật ong, cao rắn là thuốc
ngâm với rượu (xà đởm tửu) hoặc tẩm vào vỏ nghiền thành bột dùng bôi xoa bên ngoài đặc trị của bệnh viêm khớp, thoái hóa khớp,
quýt già đã phơi sấy khô (xà đởm trần bì). làm thuốc sát trùng, trị chốc mép, tổ đỉa, ghẻ nhức mỏi.
Mật rắn mang vị ngọt hơi cay và đặc biệt lở, ướt rốn hoặc đốt cháy thành than rồi thổi Điều chế bằng cách tương tự như cao rắn,
không đắng như mật nhiều loại động vật vào lỗ tai để chữa thối tai. Dưới hình thức sắc cao trăn được sử dụng phổ biến hơn vì dễ
khác. Có tác dụng chống viêm rõ rệt, mật rắn uống (ngày dùng khoảng 6-12 g), nó là thuốc bảo quản và nhiều công dụng hơn.
tươi dùng ngay hoặc dùng dưới dạng xà đởm đặc trị chứng đau cổ họng và trẻ em động
tửu để chữa đau sưng, nhức mỏi, thấp khớp, kinh co giật. THUỐC TÂY TỪ RẮN
ra mồ hôi trộm. Còn dùng dưới dạng xà đởm
trần bì, nó đặc trị sổ mũi, ho hen, đờm suyễn, RƯợU RẮN Trong Tây y, các sản phẩm từ rắn được
nóng sốt co giật, nhức đầu dai dẳng. dùng để bào chế ra nhiều loại thuốc quý.
Rượu rắn được chế bằng cách ngâm mỗi Phần lớn các nước trên thế giới nay đều đã
NỌC RẮN bộ tam xà (gồm 3 con rắn: 1 hổ mang, 1 cạp chế được từ nọc rắn huyết thanh chống độc -
nong, 1 rắn ráo) hoặc ngũ xà (gồm bộ tam xà bao gồm cả huyết thanh đơn trị (chống được
Nọc rắn tác động rất nhanh, mạnh tới hệ và 1 rắn hổ trâu, 1 rắn sọc dưa) đã được làm 1 loại độc tố) và huyết thanh đa trị (chống
thần kinh và máu nên dùng để chế thuốc sạch (cắt đầu, mổ bỏ phủ tạng, rửa qua bằng được nhiều loại độc tố). Ngoài ra, mỗi nước
giảm đau trong điều trị bệnh phong (hủi, cồn hay nước gừng) vào khoảng 3-5 lít rượu còn có một vài loại thuốc đặc chủng nổi tiếng
cùi), để chữa ung thư, động kinh, đau cơ, đau loại 40-60 độ trong bình kín ít nhất 3 tháng. chế từ rắn, như: thuốc làm giảm mao mạch
thắt ngực, viêm khớp, viêm dây thần kinh… Nếu rắn đã được nướng chín thì chỉ cần Cobratot của Pháp, thuốc chữa thấp khớp
Muốn lấy nọc, đặt răng độc của rắn tỳ vào ngâm 15-20 ngày. Để rượu tăng tác dụng, có và đau dây thần kinh Pratox của Đức, thuốc
một ngăn hộp kính lồng (hộp Petri) hoặc để thể ngâm kèm các thảo dược (hà thủ ô, kê cầm máu Stiven của Anh, thuốc giảm đau
mỗi răng cắn vào một ống nghiệm (ống thu huyết đằng, thiên niên kiện, cẩu tích, ngũ gia Cobratocin và Vipracin của Nga, thuốc chống
nọc) rồi dùng tay bóp nhẹ vào hai bên mang bì, huyết giác, tiểu hồi, trần bì); hơn nữa, có viêm và giảm đau Najatox của Việt Nam… n

91

Số 1+2+3/2025