Page 69 - Văn Nghệ Phú Yên

nhỏ gọn dễ cầm và không có nhiều ngóc ngách. Cầm túm lá thơm, nhúng
cho quện cùng tro bếp mà chà. Cu Tũn lăng xăng giành chà cái nắp lư có
gắn con lân. Chà gì chà; cu cậu chỉ tận dụng cơ hội để được… chơi với con
lân đẹp đẽ, uy nghi lâu nay vẫn ngự chót vót đỉnh bàn thờ mà Tũn ta chỉ
được phép đứng dưới dòm lên! Kệ, lá rách đỡ nóng tay*; thằng cu mài sáng
ra được chút nào đỡ công nó chút ấy. Chà được món nào cho vô thau nước
rửa sạch lau khô ngay, xong đem phơi nắng. Mẹ ngồi ghé, phụ với nó được
hơn nửa bộ rồi đi lo cơm nước. Mình nó hùng hục non buổi mới xong bộ
lư đèn lớn. Nửa chuyện rồi. Nó thở xì một hơi nhẹ nợ…
Giờ tới bộ đèn cũ.

Mười lần như một, bộ đèn ấy bao giờ nó cũng chừa lại chà sau. Đã
nhỏ, xấu thì chớ; còn khó chà… Nó lầm bầm, nhìn bộ đèn cũ kĩ bằng con mắt
ghét bỏ…

3.
Bộ đèn cũ bị ghét quả không oan ức: trầy xước móp méo; nhiều chỗ
mặt đồng đúc bị rỗ không liền lạc, mâm thau bên trái bị vỡ mất miếng, các
khớp nối chỗ vặn được, chỗ hư phải quấn vải chèn chêm. Vậy nên lần tháo
ráp rất khổ. Đã vậy, có ráp kiểu nào đèn vẫn không đứng vững, đụng vào cứ
lúc lắc, đu đưa như… răng sắp rụng. “Đau khổ” nhất là thứ hợp kim đồng
trắng đem đúc đèn cứng ơi là cứng; cho bao nhiêu lá thơm/tro bếp mài đi
mài lại lớp rỉ đồng xỉn đen vẫn cứ lì ra. Mài thiếu điều bật máu tay chúng
mới miễn cưỡng rời đi, để lộ nước đồng sáng trắng không đều, nhiều chỗ
tối lam nham như chó vá. Đứng bên bộ đèn mới vững chãi sáng choang bề
thế, bộ đèn cũ trông xấu xí, ốm o như tên ăn mày sánh vai cùng… ông Bộ
trưởng. Vậy nhưng, nó nhiều lần xui mẹ đem bán đồng nát mẹ cứ nhất định
không. Hỏi nguyên do, mẹ bảo: là kỉ vật của cha, là đồ tốt không nỡ bán và
vân vân. Mẹ thì cái gì cũng tốt, nó lầu bầu. Cha mất lâu rồi còn “kỉ” gì nữa.
Đồ cũ cái chi cũng tiếc, giữ thì chỗ đâu cho đồ mới đứng. Đến bực mình!
Cầm cái mâm đèn xoay xoay để chà, nó vô ý để tuột tay. Đáng lí nhoài
người chụp với theo vẫn kịp; nhưng cảm giác ghét bỏ khiến nó cứ ngồi yên
mà nhìn. Kệ, cho mày rớt, vỡ luôn càng tốt. Mẹ sẽ không còn lí do để lần
lữa chuyện “thanh lí” bộ đèn…
Cái mâm rơi thẳng xuống sân nhà, phát tiếng kêu choang xé ruột. Mẹ
hốt hoảng chạy ra từ bếp. Mẹ nhặt cái mâm đèn còn đang lăn lóc dưới sân
giờ đã sứt thêm một góc. Mẹ nhìn trân trân chỗ “thương tích” mới trên
mâm đèn, rồi mẹ ứa nước mắt…

VĂN NGHỆ PHÚ YÊN 63