Page 101 - Văn Nghệ Đất Tổ
P. 101
Lính chiến - Người anh hùng thời đại ấn tượng của tiểu thuyết nằm ở bộ ba
dưới ánh sáng văn hóa nhân vật đặc biệt này. Bởi tình người
có hàng trăm định nghĩa về văn hóa, cao vời vợi của họ đủ và dư thừa vốn
nhưng tựu chung định nghĩa sau thuyết liếng để chia lửa, chia máu trong chiến
phục hơn cả, thực tiễn hơn cả “văn hóa tranh khi cái chết kề nhau gang tấc, khi
là cách sống cùng nhau” (ứng xử giữa sinh mạng là vốn quý nhất của mỗi con
người với người, giữa người với tự nhiên). người họ cũng sẵn sàng hiến dâng, hiến
văn hóa thể hiện qua các cấp độ giá trị, cứu đồng đội, đồng chí. Tình đồng đội,
bản sắc, ứng xử. nếu tác giả tiểu thuyết đồng chí quả là tình cảm thiêng liêng cao
Những người lính chiến viết về chiến tranh đẹp nhất của con người trong thời chiến
theo lối “tả trận”, thiết nghĩ, tác phẩm sẽ tranh. nhưng ngoài tình đồng đội, đồng
nương theo hướng lịch sử - tư liệu. nghĩa chí những người lính chiến còn là biểu
là nặng về thông tin chiến sự, tái hiện bối trưng của tình đồng bào, đồng loại với
cảnh chiến tranh trong tính trung thực nỗi niềm tâm thế “Thương người như thể
đến từng chi tiết khốc liệt của nó. Đương thương thân”. Đó là tình quân dân dẫu
nhiên viết về chiến tranh thì cần thiết vẽ họ là ai, là cảnh ngộ, thân phận nào giữa
nên bộ mặt thật của nó trong tính tàn cõi đời trần thế. Trường đoạn các chiến
khốc, hủy diệt đáng sợ. Kho tư liệu về sỹ giải phóng quân trong đó có chủ lực
chiến tranh của chúng ta và của cả đối là Thanh nguyễn đã ra tay làm bà đỡ cứu
phương đã là dư thừa để nhà văn khỏi nguy cho y Sinh trong cuộc vượt cạn
phải nhọc công sưu tầm, truy xét nguồn ngoạn mục bởi ngay trước đó chồng chị
gốc. viết về chiến tranh quan trọng hơn là lê Khâm - sỹ quan Quân đội Sài gòn đã
cả là viết về con người trong mối tương thiệt mạng do đồng bọn sát hại dã man
quan với lịch sử trên quan điểm tiến bộ, trong một cuộc đào thoát đã ghi vào lịch
tiến hóa, văn hóa. Theo chúng tôi, Những sử chiến tranh. người dân thường như y
người lính chiến đã đặt con người lên trên Sinh trước sau vô tội, đáng được chở che
sự việc, vào vị trí trung tâm của lịch sử. cứu vớt. Trong sự kiện này có ít nhiều sự
hơn thể, tái hiện dòng chảy cuộn trào oái oăm khi y Sinh chủ động đem lòng
của lịch sử thông qua những lịch sử tâm yêu Thanh nguyễn. và không ai khác
hồn của các cá thể trong một đám đông ngoài Thanh nguyễn đã ứng xử rất đẹp
khổng lồ, là đặc trưng thẩm mỹ của tiểu để trong ấm ngoài êm. có thể nói Thanh
thuyết Những người lính chiến. nguyễn là một mẫu người đàn ông chân
chính, đích thực ở đời.
những người lính chiến dĩ nhiên là
nhân vật chính của tiểu thuyết. họ đương Những người lính chiến có phần viết
nhiên là lính trận đích thực. nhưng họ về hậu chiến (tạo nên phần hấp dẫn của
cũng là những con người bằng xương tiểu thuyết) khi các nhân vật chính sau
thịt của trần thế. cũng chẳng cần vân vi 1975 mỗi người một ngã rẽ, một số phận
rằng các nhân vật lính chiến đáng yêu không ai giống ai. Thanh nguyễn phục
xuất thân từ nguyên mẫu nào. Không viên về quê nhưng gia cảnh tan đàn sẻ
riêng tôi khi đọc Những người lính chiến nghé (vợ đi theo người đàn ông khác),
đã ngấm nghía mối thiện cảm với bộ ba cuối cùng đoàn viên với y Sinh; Thanh
nhân vật Thanh hạnh - Thanh nguyễn - hạnh tìm được “một nửa” của mình (thành
Thanh lương cùng họ hà. Sức nặng và (Xem tiếp trang 104)
VĂN NGHỆ ĐẤT TỔ 499 (12/2024) + 500+501 (1/2025) 101