Page 101 - Văn Nghệ Đất Tổ
P. 101

Lính chiến - Người anh hùng thời đại  ấn tượng của tiểu thuyết nằm ở bộ ba
            dưới ánh sáng văn hóa                          nhân  vật  đặc  biệt  này.  Bởi  tình  người

                có hàng trăm định nghĩa về văn hóa,        cao vời vợi của họ đủ và dư thừa vốn
            nhưng tựu chung định nghĩa sau thuyết          liếng để chia lửa, chia máu trong chiến
            phục hơn cả, thực tiễn hơn cả “văn hóa         tranh khi cái chết kề nhau gang tấc, khi
            là cách sống cùng nhau” (ứng xử giữa           sinh mạng là vốn quý nhất của mỗi con
            người với người, giữa người với tự nhiên).     người họ cũng sẵn sàng hiến dâng, hiến
            văn hóa thể hiện qua các cấp độ giá trị,       cứu đồng đội, đồng chí. Tình đồng đội,
            bản sắc, ứng xử. nếu tác giả tiểu thuyết       đồng chí quả là tình cảm thiêng liêng cao
            Những người lính chiến viết về chiến tranh     đẹp nhất của con người trong thời chiến
            theo lối “tả trận”, thiết nghĩ, tác phẩm sẽ    tranh. nhưng ngoài tình đồng đội, đồng
            nương theo hướng lịch sử - tư liệu. nghĩa      chí những người lính chiến còn là biểu
            là nặng về thông tin chiến sự, tái hiện bối    trưng của tình đồng bào, đồng loại với
            cảnh chiến tranh trong tính trung thực         nỗi niềm tâm thế “Thương người như thể
            đến từng chi tiết khốc liệt của nó. Đương      thương thân”. Đó là tình quân dân dẫu
            nhiên viết về chiến tranh thì cần thiết vẽ     họ là ai, là cảnh ngộ, thân phận nào giữa
            nên bộ mặt thật của nó trong tính tàn          cõi đời trần thế. Trường đoạn các chiến
            khốc, hủy diệt đáng sợ. Kho tư liệu về         sỹ giải phóng quân trong đó có chủ lực
            chiến tranh của chúng ta và của cả đối         là Thanh nguyễn đã ra tay làm bà đỡ cứu
            phương đã là dư thừa để nhà văn khỏi           nguy cho  y Sinh trong cuộc vượt cạn
            phải nhọc công sưu tầm, truy xét nguồn         ngoạn mục bởi ngay trước đó chồng chị
            gốc. viết về chiến tranh quan trọng hơn        là lê Khâm - sỹ quan Quân đội Sài gòn đã
            cả là viết về con người trong mối tương        thiệt mạng do đồng bọn sát hại dã man
            quan với lịch sử trên quan điểm tiến bộ,       trong một cuộc đào thoát đã ghi vào lịch
            tiến hóa, văn hóa. Theo chúng tôi, Những       sử chiến tranh. người dân thường như y
            người lính chiến đã đặt con người lên trên     Sinh trước sau vô tội, đáng được chở che
            sự việc, vào vị trí trung tâm của lịch sử.     cứu vớt. Trong sự kiện này có ít nhiều sự
            hơn thể, tái hiện dòng chảy cuộn trào          oái oăm khi y Sinh chủ động đem lòng
            của lịch sử thông qua những lịch sử tâm        yêu  Thanh  nguyễn.  và không ai khác
            hồn của các cá thể trong một đám đông          ngoài Thanh nguyễn đã ứng xử rất đẹp
            khổng lồ, là đặc trưng thẩm mỹ của tiểu        để trong ấm ngoài êm. có thể nói Thanh
            thuyết Những người lính chiến.                 nguyễn là một mẫu người đàn ông chân
                                                           chính, đích thực ở đời.
                những người lính chiến dĩ nhiên là
            nhân vật chính của tiểu thuyết. họ đương           Những người lính chiến có phần viết
            nhiên  là lính trận đích  thực.  nhưng họ      về hậu chiến (tạo nên phần hấp dẫn của
            cũng là những con người bằng xương             tiểu thuyết) khi các nhân vật chính sau
            thịt của trần thế. cũng chẳng cần vân vi       1975 mỗi người một ngã rẽ, một số phận
            rằng các nhân vật lính chiến đáng yêu          không ai giống ai. Thanh nguyễn phục
            xuất thân từ nguyên mẫu nào. Không             viên về quê nhưng gia cảnh tan đàn sẻ
            riêng tôi khi đọc Những người lính chiến       nghé (vợ đi theo người đàn ông khác),
            đã ngấm nghía mối thiện cảm với bộ ba          cuối cùng đoàn viên với y Sinh; Thanh
            nhân vật Thanh hạnh - Thanh nguyễn -           hạnh tìm được “một nửa” của mình (thành
            Thanh lương cùng họ hà. Sức nặng và                                   (Xem tiếp trang  104)


            VĂN NGHỆ ĐẤT TỔ 499 (12/2024) + 500+501 (1/2025)                                        101
   96   97   98   99   100   101   102   103   104   105   106