Page 18 - Báo Phú Thọ

2025
2025
Xuân Ất tỵ

Đường về bản Mông.

Phụ nữ và trẻ em
bản Mông Khe
Nhồi.
Nắng ấm

bản Mông

Ghi chép: Đinh Vũ
Mặt
trời nhô qua mỏm
núi, nắng vàng tô điểm những khiến cuộc sống sang trang Nhồi đón Xuân vui nhất kể từ
mới. 100% trẻ em trong độ
trước đến nay bởi không có hộ
cánh rừng trên núi Đát Hóp, núi Tổng tuổi được đến trường, người nào phải cứu đói dịp Tết. Ngay
Nhất như những cánh cung ôm lấy bản người ốm được đưa đến Trạm Y như nhà Phang, lợn, gà được
Nhớ ngày gian khó ở tạm bợ, cái Mông nơi đầu nguồn Khe Nhồi, xã Trung Sơn, tế xã khám, chữa bệnh kịp nuôi từ trong năm, nhốt sẵn
thời. Giờ đây, nhà nào cũng
vào chuồng, chỉ chờ khách đến
Lần đầu tôi lên với bản đói, cái nghèo huyện Yên Lập. Hai bên đường, những cành hoa có vườn, có ruộng, có rừng, là đãi khách”.
Mông Khe Nhồi vào năm vì thế vẫn lẩn mận, hoa đào đang đâm chồi, nẩy lộc, thấp nhiều nhà có từ 3 - 5ha Chia sẻ về phong tục
2004. Ngày ấy con đường lên quất. Có những thoáng tà váy xếp ly rung rinh như những cánh quế... đón Tết của người Mông, Lý
bản vượt qua những dãy rừng năm, tỷ lệ đói, Từ sự hỗ trợ của A Cường cho biết: Trước đây,
già chỉ là đường đất nhỏ mới nghèo của bản là bướm muôn màu theo nhịp bước chân người Đảng, Nhà nước và cộng Tết người Mông diễn ra sớm
được khai phá. Sau đấy cứ có 100%... phụ nữ Mông xuống chợ chuẩn bị thực đồng, người Mông Khe Nhồi hơn, kéo dài hàng tháng, khác
dịp tôi lại lên với bản Mông, Đến “thời” phẩm cho những ngày Tết... đã từng bước thoát khỏi đói biệt với Tết của người Kinh và
chứng kiến sự đổi thay của ấm no nghèo, đời sống vật chất, tinh những đồng bào dân tộc khác.
đồng bào nơi đây. thần được cải thiện. Nếu như Ngày nay, thời gian đón Tết
Nằm ở độ cao trên 1.000m, Năm 2003, sau chuyến trước đây, gần 100% số hộ của người Mông ở Khe Nhồi
lưng tựa vào dãy núi Đát Hóp, “lội rừng” lên Khe Nhồi “thị của bản Mông là hộ nghèo cũng như Mường, người Kinh.
bản người Mông Khe Nhồi sát” đời sống đồng bào người thì nay giảm xuống còn 29/46 Để chuẩn bị ngày Tết chu đáo,
với gần 50 ngôi nhà đu mình Mông của các đồng chí lãnh án, những ngôi nhà lợp tấm hộ. Sau nhiều lần về khảo sát mỗi người mỗi việc, phụ nữ sẽ
đạo tỉnh, dự án định canh định
bám vào nách núi. Nhà Lý A cư bản đồng bào người Mông phibro xi măng, bể nước Chính nguồn nước, đầu năm 2024, hoàn thiện đường thêu, nút chỉ
Phang- thành viên tổ an ninh phủ, điểm trường mầm non, một doanh nghiệp dưới xuôi đã trên bộ váy áo mới để cho người
khu ở lưng chừng núi, nhưng Khe Nhồi xã Trung Sơn được tiểu học, cách trồng rừng, lên Khe Nhồi đầu tư, hợp tác lớn, trẻ con diện Tết. Đàn ông
chúng tôi không cần phải đi bộ hình thành. Việc đầu tiên là trồng lúa nước, lúa nương, cùng bà con dân bản lập một thì đi mua sắm đồ hay mổ lợn,
như vài năm trước mà lái ô tô đầu tư phát triển sản xuất, cách chăn nuôi con lợn, con trang trại nuôi cá tầm sinh mổ gà cho bữa cơm trong gia
hướng dẫn đồng bào khai
đến tận cổng. Vừa đi dự tiếp hoang trồng lúa nước và kiến gà... rồi dự án “phát triển kinh sản và cá tầm thương phẩm. đình. Nếu như với người Kinh,
xúc cử tri đại biểu HĐND xã tế - xã hội khu Khe Nhồi” được Đến nay, cá đã bắt đầu xuất trong mâm cỗ Tết không thể
về, Lý A Phang đón chúng tôi thiết nương rẫy. Tiếp đến là lập theo chỉ đạo của Ban Chỉ bán, đồng thời giải quyết việc thiếu bánh chưng, bánh tét thì
bằng nụ cười đôn hậu. Trong xây dựng cơ sở hạ tầng phúc đạo Tây Bắc đã giúp đường làm với thu nhập bình quân Tết của dân tộc Mông phải có
nếp nhà gỗ hai tầng thuộc lợi thiết yếu phục vụ sản xuất thoát đói nghèo của bản Mông 10 triệu đồng/người/tháng cho bánh dày để cúng tổ tiên và
và đời sống của đồng bào; ổn
diện to nhất bản, chuyện xưa, định sắp xếp dân cư, tạo việc rộng mở” - lần mở cuốn sổ ghi hơn chục người là đồng bào trời đất, do đó giã bánh dày là
chuyện nay rôm rả như không chép từ hồi còn là lãnh đạo bản Mông, bản Mường, bản việc làm không thể thiếu trong
có hồi kết... làm, tăng thu nhập, từng bước khu - Lý A Cường (nguyên Dao trong khu vực. ngày Tết. Trong ba ngày Tết
Phó bản Mông giai đoạn 2006-
xoá đói giảm nghèo, chung tay
Rót chén nước hãm từ xây dựng cuộc sống mới. 2012, Trưởng bản Mông giai Ông Mùa A Su, một hộ chính, gia đình nào cũng đốt
cây rừng mời khách, Lý A “Từ chỗ du canh du cư, đoạn 2012 - 2017) tâm sự. dân bản Mông Khe Nhồi củi, giữ bếp đỏ lửa liên tục, vừa
Phang trầm ngâm: Dân tộc chia sẻ: “Trước đây nhà mình giữ ấm, vừa xua đuổi tà ma và
Mông mình bao đời du canh, cuộc sống người Mông ở Khe Tiếp câu chuyện về cuộc nghèo lắm, nhưng bây giờ đã cầu mong bình an, may mắn.
du cư, chỗ nào có nguồn nước, Nhồi được đổi thay từng ngày. sống mới của đồng bảo bản khác, được sự quan tâm của Những ngày Tết, bên cạnh nghi
có đất tốt là dựng nhà, phát Bắt đầu bằng việc nhận cuốn Mông Khe Nhồi, Trưởng ban Đảng, Nhà nước, các cấp, các lễ tín ngưỡng, các chàng trai, cô
sổ hộ khẩu, đến con trâu dự
nương, đất hết mầu mỡ lại đi. công tác mặt trận khu Nhồi ngành hỗ trợ cho vay vốn, gia gái Mông còn náo nức tham gia
Người Mông đến Khe Nhồi Đinh Văn Hùng đi cùng chúng đình được tập huấn chuyển nhiều trò chơi dân gian quen
vào năm 1995 cũng trong một tôi lên bản Mông chia sẻ: Năm giao tiến bộ khoa học kỹ thuật thuộc như chơi tulu, ném pao,
cuộc chuyển cư như thế. 2005, con đường mòn từ trung để trồng quế, trồng bồ đề, chăn bắn nỏ, kéo co, đẩy gậy, múa
Lúc đầu chỉ có 5 hộ ở xã tâm xã lên Khe Nhồi được nuôi gia súc, gia cầm, thâm khèn... Tiếng cười nói rộn ràng
Nghĩa Tâm, xã Suối mở rộng, phá cua, hạ dốc, canh cây lúa nước, mua ô tô khắp cả bản.
Bu, xã Sơn Thịnh nhưng vẫn là đường đất. vận chuyển hàng nông sản cho Một mùa Xuân mới lại
của huyện Văn Năm 2012, đường được bà con, kết hợp mở cửa hàng về, những tia nắng đầu Xuân
Chấn (tỉnh Yên cải tạo, đổ cấp phối tạp hóa... Đến nay, đời sống gia ngọt ngào phần nào xua đi
Bái), sau thêm đá dăm. Năm 2018 đình mình đã khấm khá hơn, cái lạnh vùng cao, đồng bào
anh em, bạn bè, đường về bản tiếp con cháu được đến trường. Tết người Mông ở Khe Nhồi lại
con cái trưởng tục được nâng cấp, năm nay nhà mình sẽ đón một cùng nhau thêu thùa, xuống
thành, tách hộ đổ bê tông, những mùa Xuân no ấm, hạnh phúc”. chợ phiên cuối năm để chuẩn
mà thành bản đoạn tràn qua các Háo hức chờ Xuân bị đón một cái Tết sum vầy,
như hôm nay. khe suối được thay “Anh ơi, Xuân về/ Đợi em đầm ấm. Các chàng trai, cô
Những ngày đầu bằng cầu bê tông nhé, đợi em bên suối rì rào/ gái Mông diện những bộ áo,
về đất mới, do thói kiên cố. Cùng với váy sặc sỡ cùng nhau đi vui
quen sống dựa vào đường mới, năm 2018, Đợi em nhé, đợi em cuối đồi/ Xuân; những quả pao được
tự nhiên mà đời sống điện lưới Quốc gia đã Anh ơi Xuân về, về bên suối trao đi trao lại; những điệu
người Mông ở đây khó được kéo về làm “bừng trong xanh”... tiếng hát từ một múa khèn, tiếng sáo dìu dặt;
gia đình vọng lại khiến chúng
khăn lắm. Phát một vạt sáng” Khe Nhồi, giúp cả tôi ai nấy đều rộn ràng, phấn những lời hát giao duyên tạo
nương, gieo vài cân lúa, tra bản thoát khỏi những tăm tối, chấn. Lý A Phang nói: “Có nên một không khí vui tươi,
lạc hậu. Nhiều gia đình được
vài hốc ngô và vào rừng săn Trang trại nuôi cá tầm ở bản Nhà nước hỗ trợ tivi, tủ lạnh lẽ năm nay người Mông Khe ấm cúng của ngày Tết.
bắt, hái lượm... thế nên nhà Mông Khe Nhồi.
18