Page 99 - Tạp Chí Văn Nhân

NHIẾP ẢNH

được tái hiện trên bề mặt các hiện tượng của S.Schwars tố cáo một số quốc gia,
mà còn được soi rọi ở nhiều góc nhìn, ở việc thay đổi chính sách đối với người
bề sâu, bề xa, những vùng sự thật bị che nghèo, người da màu chẳng qua là sự đổi
khuất một cách hữu ý hay vô tình để rồi màu xiềng xích mà thôi, cũng không vì
ngưng tụ ở số phận con người. Nhà nhiếp thế mà cuộc sống của họ khác xưa. Cuối
ảnh Ý tưởng biến những tư liệu chính xác thế kỷ 20, nạn ly hôn ở Châu Âu bùng
của xã hội thành những sản phẩm hư cấu, nổ, nhiều nước tình trạng ly hôn có thời
tưởng tượng của cá nhân mà mạch cảm điểm tới 70-80%. Vì thế đã thôi thúc
hứng khẳng định, ca ngợi hay phê phán nhà nhiếp ảnh người Pháp P.Holtz nảy ý
một trào lưu, một khuynh hướng trong xã tưởng cho ra đời bức ảnh “Sự mong manh
hội, tuyên truyền giáo dục lòng yêu nước của gia đình và số phận những đứa trẻ”.
hay lòng tự hào dân tộc. Ngoài ra cũng có Ông chụp một chiếc khung ảnh có hình
khuynh hướng mượn phương pháp này để cặp hôn phu ngày cưới chông chênh trên
chuyển tải một thông điệp, một tư tưởng, tường và được buộc (níu giữ) bằng những
một quan điểm thẩm mỹ, một cái nhìn. Ở sợi chỉ mỏng manh. Ông đã diễn tả và
đây nhà nhiếp ảnh có thể suy diễn, sáng cảnh báo tình trạng bất ổn định của các
tạo một thế giới nghệ thuật riêng, vừa làm gia đình thời hiện đại. Hay “Người nhập
sống lại vấn đề của hiện thực một cách cư phản đối sự trục xuất” của P.Vreeker…
hấp dẫn, thông qua đó truyền bá một tư Thông thường ảnh Ý tưởng xuất phát
tưởng, gửi gắm một nỗi niềm, tôn vinh từ một tư tưởng của tôn giáo hay triết
một quan điểm cấp tiến hay phê phán một học, ở Việt Nam không nhiều những nhà
tư tưởng sai lạc, một trào lưu không lành nhiếp ảnh đi theo lối này. Dòng ảnh này
mạnh. Trong phạm trù này hiện thực được xuất phát từ những luận đề, để đi tìm cái
nhào nặn, thiết kế, tổ chức lại. Một hiện biểu tượng về triết lý nhân sinh như: Tồn
thực khác ở đây mà bạn đọc sẽ khám phá tại và phát triển/ Cái thiện và cái ác/ Chiến
theo cách của riêng họ. tranh và hoà bình/ Sự giả dối và lòng trung
Như vậy, với dòng ảnh ý tưởng, nhà thực/ Danh dự và tình yêu/ Quá khứ và
nhiếp ảnh đã có thể phán xét hiện thực, hiện thực/ Sự hữu hạn và vô hạn/ Không
phản biện hiện thực, giúp nhận thức gian và thời gian/ Sự có lý và điều phi lý…
thêm, nhận thức lại hiện thực. Đó là một Những người đi theo con đường “Nhiếp
quyền năng, nhưng cái quyền năng ấy ảnh ý tưởng” đều là những tay máy giỏi
không dễ được ban phát cho bất kỳ người nhưng cũng không hề đơn giản, khi mà
nào muốn. Chỉ có những nghệ sĩ chân cảm xúc không đồng điệu với suy tưởng.
chính, những nghệ sĩ cảm thông được với Không giống như đi tìm cái đẹp ở nhiếp
cuộc sống, đầy trách nhiệm và phải thực ảnh thuần tuý. Đôi lúc nó chứa đựng cái
sự có tài năng. Nhà nhiếp ảnh dùng mọi đẹp của cái phi lý. Nó đặt cái phi lý giữa
thủ pháp nghệ thuật để diễn tả hiện tượng hiện thực đang tồn tại. Nó kêu gọi và cung
cuộc sống có tính ẩn dụ cao, tạo sự liên cấp một cái nhìn khác về thế giới. Ở đây,
tưởng, suy diễn cho người thưởng ngoạn. sự thơ ngây cho dù thật đẹp cũng trở thành
Tỉ dụ như bức ảnh “Đổi màu xiềng xích” ngờ nghệch.

98 VĂN NHÂN SỐ 158+159 NĂM 2025