Page 183 - Khát Vọng Tây Hồ - Khát Vọng Thăng Long
P. 183
xôi Phú Thượng, mỗi gia đình có những bí quyết riêng. Nhưng nhìn
chung, khâu quan trọng đầu tiên là chọn nguyên liệu. Gạo được
chọn thổi xôi phải chuẩn nếp ngon, tùy theo mùa mà chọn loại nào,
như mùa hè thì chọn nếp nhung, mùa đông chọn nếp cái hoa vàng…
Gạo được vo thật sạch, sau đó đem đi ngâm, thời gian ngâm tùy
thời tiết nóng lạnh, nhưng thường trong khoảng 3 tiếng. Đặc biệt,
để hạt nếp đạt được độ dẻo, ngon nhất, xôi phải được thổi hai lần
lửa. Thường thì người làng Phú Thượng bắt đầu nổi lửa thổi xôi lần
1 vào buổi chiều. Xôi được thổi chín khoảng 8 phần, rồi được đổ ra
rổ lớn, dùng đũa đảo đều để thoát hết hơi. Sau vài tiếng, xôi được
vẩy qua nước, bóp đều.
Đến khoảng 3 giờ sáng, làng Phú Thượng tất bật thức dậy để
thổi xôi lần 2. Cả ngàn bóng điện như đồng loạt được bật sáng
trưng, những bàn tay thoăn thoắt trong công việc quen thuộc. Chỉ
ít phút sau, mùi xôi đã thơm bay khắp làng.
Xôi được đơm vào những chiếc thúng to. Các loại xôi được ngăn
cách bằng những chiếc vỉ buồm đan bằng cói, vừa đủ độ thoáng, lại
giữ được độ nóng dẻo của xôi.
4 rưỡi 5 giờ sáng, trời tờ mờ sáng, những chiếc thúng to được
chất lên hàng trăm xe máy, tỏa đi vào nội thành. Với những gia
đình làm nhiều xôi, phải dùng tới xe tải. Khoảng 6 giờ sáng, những
thúng xôi được hạ xuống khỏi xe, sẵn sàng phục vụ bữa sáng cho
người Hà Nội.
Những hạt xôi căng bóng, thơm dẻo chứa đựng cả hương vị
của mùa màng trĩu bông và bàn tay khéo léo, tình yêu của người
thổi xôi với nghề. Xôi lạc, xôi xéo, xôi đỗ, xôi ngũ sắc… mỗi loại đều
có những đặc sắc riêng, nhưng đều chung đặc trưng của xôi Phú
Thượng, ăn một lần nhớ mãi, đến nỗi còn có câu ví: “Ăn phở 3 lần
thì ngán, ăn xôi cả tháng vẫn thèm”.
Đặc biệt là xôi vò, có thể nói người thổi đã đạt tới kỹ thuật thượng
thừa. Hạt xôi tơi mềm, lớp áo đỗ mỏng nhẹ, mà có người thổi còn cẩn
thận dùng cả giần để giần đi phần đỗ thừa, chỉ giữ lại lớp áo mỏng
như màu nắng. Ăn một miếng xôi vò, mà cảm nhận rõ sự khéo léo,
cầu kỳ, tinh tế, trân trọng với miếng ăn của bàn tay người thổi.
Khát vọng Tây Hồ - Khát vọng Thăng Long 183
