Page 78 -
P. 78
TẢN MẠN ĐẦU XUÂN ẤT TỴ NĂM 2025
ảnh thân quen của chùa chiền, đền tháp nhiều những huyền thoại, sự tích khác
và Đức Phật từ bi chính là hình ảnh của nhằm giải thích, khẳng định dấu ấn của
rắn với rất nhiều sắc thái, dáng vẻ khác Naga trong các nghi thức, nghi lễ của
nhau… Dù dáng vẻ rất dễ gợi ra sự liên
Phật giáo Nguyên thủy.
tưởng tới biểu tượng rồng trong văn hóa
Việt nhưng đây lại chính là hình ảnh của Chính từ những huyền thoại đó
rắn thần Naga thường được biết đến nên rắn đã trở thành một hình tượng
trong các truyền thuyết về Phật giáo. rất phổ biến trong văn hóa Phật giáo
nhằm biểu hiện ý nghĩa rằng đức Phật
Theo Phật thoại cuộc đời của Đức
đã cảm hóa được cái ác, để thần rắn
Phật từ khi ngài mới đản sinh cho đến
phát nguyện phục tùng, theo hầu đức
khi nhập cõi Niết Bàn đều có liên quan
Phật. Đây được xem là tư tưởng mang
ít nhiều đến rắn Naga. Song có lẽ câu
đậm ý nghĩa nhân văn sâu sắc của
chuyện nổi tiếng nhất có ảnh hưởng sâu
Phật giáo. Và cũng xuất phát từ nhận
đậm trong nghệ thuật điêu khắc và kiến
thức đó, rắn đã trở thành một giá trị
trúc Phật giáo Nguyên thủy (Therevada)
biểu tượng đầy ý nghĩa, mang lại sự
là câu chuyện về “Bảy ngày tu đầu tiên
bình an cho cuộc sống của con người.
của Đức Phật”.
Tại các ngôi chùa, theo kiến trúc
Phật thoại kể rằng, khi ngài đang
Phật giáo Nguyên thủy tại Đông Nam Á
đang tọa thiền dưới cội Bồ Đề thì một
nói chung và ở Lào nói riêng, hình
cơn mưa trái mùa như trút nước dội
tượng rắn thường được trang trí trên các
xuống thân thể ngài đồng thời tạo ra một
mái chùa, các đầu đao, bậc thang, lối đi,
dòng lũ lớn. Đúng lúc đó một vị vua rắn
cửa ra vào để xua đuổi tà ma và bảo vệ
Naga liền bò ra khỏi nơi trú ẩn của
đạo Phật.
mình, cuộn mình thành bảy vòng tròn,
nâng Đức Phật lên khỏi dòng nước đang Thế nhưng, trước khi đạo Phật
chảy xiết và dùng bảy chiếc đầu của được truyền bá vào Lào, thì rắn (hay
mình làm thành một chiếc lọng lớn che thuồng luồng) đã xuất hiện trong niềm
chở cho Đức Phật yên tâm thiền định. tin và nhận được sự tôn kính của người
Cùng với câu chuyện trên, còn khá Lào như là vật tổ hay thủy thần. Bởi lẽ,
72
