Page 25 -
P. 25
TẢN MẠN ĐẦU XUÂN ẤT TỴ NĂM 2025
sống với người và được nuôi dưỡng, ở lễ hội đua bè mảng, thường được gọi
chăm sóc như con, trong nhiều tình theo tiếng Tày "phài lừa". Đây là loại
huống khác nhau (theo người đi kiếm hình lễ hội rất đặc sắc của người Lạng
ăn, bị nghi kỵ là ác thú vì hình dáng Sơn. Trong các lễ hội này, tín ngưỡng
khác thường), rắn bị chém cụt đuôi nên thờ rắn thể hiện rõ nét nhất là ở nghi
có tên là Cộc, Cụt. thức cúng lễ hoặc trò diễn dân gian. Hội
Sau đó rắn trở thành vị thần cai đình Vằng Khắc có nghi thức bơi thuyền
quản khúc sông và được nhân dân lập là trò diễn tái hiện (tưởng nhớ) cảnh rắn
đền, miếu thờ. Mang ơn người nuôi thần đánh nhau với thủy quái để cứu
dưỡng, mỗi khi nước lên cao, rắn lại giúp dân làng.
hiện lên cứu giúp theo tiếng gọi của dân Thông qua hình ảnh lực lượng
làng. Rắn trở thành vị thần bảo hộ cho đua thuyền, trò lật thuyền giữa sông, trò
xóm làng, được thờ cúng như vị thành chơi có ý nghĩa biểu dương sức mạnh vô
hoàng của làng. Hằng năm dân làng mở song, oai hùng của thần rắn, diễn tả cuộc
hội tế lễ, cầu cúng, tổ chức đua thuyền, chiến cam go quyết liệt của rắn thần để
đua bè mảng. Tuy nhiên, các truyền diệt trừ thủy quái, đem lại sự bình an
thuyết này cũng mang đậm màu sắc địa cho sông nước, cho dân làng. Có thể
phương với nhiều tình tiết khác nhau. thấy, tục thờ rắn gắn với tín ngưỡng thờ
Trong đó hình ảnh con sông Kỳ Cùng, thần sông của Lạng Sơn vừa mang
cuộc sống của cư dân miền sông nước
những nét chung của tín ngưỡng thờ
Xứ Lạng với những phong tục tập quán
thủy thần của Việt Nam, vừa mang
đặc thù hiện lên rất rõ nét.
những nét đặc trưng riêng của vùng
Rắn là vị thần sông thường được sông nước của miền núi Lạng Sơn, đây
nhân dân Lạng Sơn thờ cúng trong các lại là loại hình tín ngưỡng rất độc đáo,
ngôi đền, miếu được dựng lên ở nơi có chứa đựng những giá trị văn hoá truyền
địa thế đẹp, phong cảnh hữu tình sát bờ thống đặc sắc, những giá trị văn hoá của
sông, thường có mặt hướng ra sông. đồng bào các dân tộc tỉnh Lạng Sơn.
Cũng như nhiều nơi, tục thờ rắn, thờ
https://vi.wikipedia.org/
thần sông luôn gắn liền với hội đua
Bách Khoa Toàn thư mở
thuyền, bơi chải, hội rước nước. Ở Lạng
Sơn, tính địa phương của lễ hội thể hiện
19
