Page 28 - Báo Bắc Kạn - Số Tết Âm Lịch
P. 28
Xuaân
28 AÁtù Tî 2025
Chợ Tết Bằng Thành -
nét xuân vùng cao Bắc Kạn
Bài, ảnh: QUÝ ĐÔN
Mùa xuân nơi rẻo cao Pác Nặm mang theo hơi thở mới khi hoa đào, hoa
mận, hoa mơ khoe sắc trên các bản làng. Cũng vào thời điểm này, chợ
phiên Bằng Thành trở thành tâm điểm nhộn nhịp, nơi hội tụ những gam Ông Lý Dào Hin dân tộc Dao, ở xã Mai Long, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng
màu văn hóa đặc trưng và không khí Tết đậm đà bản sắc vùng cao. (người ngồi bên trái) kiểm tra âm thanh của kèn phàn tỵ trước khi mua.
Náo nức xuống chợ lẫn trong làn khói bếp nghi ngút từ được làm từ lõi một loại gỗ, mà Trong thời buổi hiện đại, người ông già hút thuốc lào bàn chuyện
các quầy hàng ăn khiến không khí người Dao đỏ gọi là “xà phong”, vì dân nơi đây vẫn giữ gìn nguyên mùa màng. Còn thanh niên tụ tập
Trong cái “rét ngọt” những trở nên ấm cúng giữa tiết trời se lõi gỗ này vừa bền, vừa chống mối vẹn những nét đẹp truyền thống, xung quanh những sạp hàng đồ
ngày cuối đông trên vùng cao, lạnh. mọt tốt và có ưu điểm là rất nhẹ. từ cách tổ chức chợ đến các sản trang sức, lựa chọn vòng tay, nhẫn
chúng tôi có dịp ghé thăm phiên Hôm nay, chợ đông hơn mọi Trên thân kèn đục 07 lỗ, tương vật địa phương. Nhiều không gian bạc để làm quà tặng cho người
chợ xưa tại xã Bằng Thành, huyện phiên, vì giáp Tết. Thức dậy từ lúc đương cho 07 âm thanh cao, thấp vẫn được đồng bào bày bán theo yêu trong dịp Tết cổ truyền của
Pác Nặm. Đây không chỉ là nơi 5 giờ sáng, chị Đặng Mùi Quan, khi thổi. Phần loa kèn cũng là chất kiểu xưa, như không gian đơn sơ, dân tộc.
trao đổi hàng hóa, còn là nơi giữ dân tộc Dao, ở thôn Nặm Lịa, xã liệu đồng, phía đầu nhỏ được thiết người bán trải lá chuối, tấm vải Rời chợ khi mặt trời đã lên cao,
nét văn hóa độc đáo; lưu giữ ký Xuân La (Pác Nặm) phải di chuyển kế gờ nổi, sau đó mới đến loa. hay những chiếc chiếu, bạt nhỏ để tiếng cười nói râm ran hòa cùng
ức về một thời gian khó, đầy mộc gần 30 cây số mới đến được chợ. Giữa một góc nhỏ không gian bày hàng... tiếng bước chân ngựa lóc cóc trên
mạc của đồng bào các dân tộc Sau khi đã mua sắm đầy đủ các chợ chật kín người mua, bán bỗng Hàng hóa ở chợ có quy mô những con đường gồ ghề sỏi đá
trên địa bàn. vật dụng, thực phẩm cần thiết, để vang lên “điệu kèn rước dâu vào không lớn, nhưng đa dạng, từ ngược núi về bản. Các bà, các mẹ
Chợ Bằng Thành họp phiên dùng trong những Tết cổ truyền, nhà chồng” được ông Hin thổi để nông sản là rau rừng, măng khô, khoác trên vai những tấm thổ cẩm
các ngày: 03; 08; 13; 18; 23; 28 chị Quan quyết định tự thưởng kiểm tra chất lượng kèn trước khi gừng, mật ong, đến các sản rực rỡ, còn các em nhỏ thì nô đùa
âm lịch hằng tháng. Từ sáng sớm, cho mình một bộ nữ phục Dao đầy mua, càng thu hút đông người đến phẩm thủ công là vải thổ cẩm, túi bên những gùi hàng đầy ắp sắc
khi sương vẫn còn giăng trên các đủ phụ kiện, để đi chơi Tết năm xem và không ngớt dành những nải dệt tay và những mặt hàng xuân.
sườn đồi, người dân từ khắp các nay, trị giá hơn 12 triệu đồng. tràng pháo tay cổ vũ. “Năm mới nông cụ, như: Dao, liềm, cày, Chúng tôi cảm nhận rõ sự ấm
bản làng quanh xã Bằng Thành và Ở gian hàng kế bên, ông Lý này, tôi đã có thể sử dụng kèn cuốc, chuông, mõ gia súc…, rèn áp trong lòng đồng bào, bởi không
từ các vùng lân cận như: Xã Mai Dào Hin, dân tộc Dao, ở xã Mai phàn tỵ để thổi cho các sự kiện thủ công phục vụ đồng bào các khí xuân, những nụ cười và bởi
Long, huyện Nguyên Bình; xã Sơn Long (huyện Nguyên Bình, tỉnh diễn ra tại địa phương mình rồi!”- dân tộc tại chợ. hương vị đặc biệt chỉ có ở chợ
Lộ, huyện Bảo Lạc (Cao Bằng) Cao Bằng) cũng lựa chọn cho ông Hin phấn khởi. Không chỉ là nơi giao thương, Tết Bằng Thành. Đây không chỉ là
đã xúng xính váy áo náo nức mình một chiếc kèn phàn tỵ ưng ý. Kết nối giá trị xưa và nay chợ còn là không gian giao lưu một phiên chợ, mà còn là một bức
xuống chợ. Họ đi bộ, dắt ngựa, Ông Hin chia sẻ: Để có một chiếc văn hóa. Những người phụ nữ tranh sống động, nơi bản sắc văn
mang theo những gùi hàng trên kèn phàn tỵ tốt, thì cần phải hội tụ Chợ Tết Bằng Thành không trong bộ váy áo thổ cẩm ngồi hóa vùng cao được khắc họa rõ
lưng. Những tiếng chào hỏi thân đầy đủ các yếu tố, đó là có phần chỉ là nơi giao thương mà còn là quây quần, chia sẻ cho nhau kinh nét, gửi gắm trong mỗi sắc xuân
thương, tiếng cười giòn tan hòa đầu bằng kim loại đồng. Thân kèn cầu nối giữa quá khứ và hiện tại. nghiệm chăm sóc gia đình; những của núi rừng Bắc Kạn./.
Chị Đặng Mùi Quan, dân tộc Dao, ở thôn Nặm Lịa, xã Xuân La
lựa chọn bộ nữ phục Dao tại chợ Bằng Thành.