Page 43 - Hạ Long

Nhớ những cái Tết các gia đình lại rôm rả trong các bữa cơm Chả mực quê tôi
Sau ngày ông Công, ông Táo về giời,
Nhớ những cái Tết
tất niên trước đêm ba mươi Tết. Tạm biệt
năm cũ, chuẩn bị đón năm mới với nhiều
Ở XỨ BẠCH DƯƠNG
năm cũ. Bữa cơm cúng tất niên của các
Năm 1989, vì điều kiện Ở XỨ B ẠCH DƯƠNG niềm vui hy vọng một năm may mắn hơn VŨ PHƯƠNG
gia đình thường mọi người hay mời bạn bè,
khó khăn chung của đồng hương quây quần cùng gia đình mình. Cứ độ tháng 9, 10 âm lịch, gió mùa Đông Bắc
Bên cạnh các món ăn Nga như sa lát, thịt
đất nước và gia đình, hun khói, dăm bông, dưa chuột muối, thịt hây hẩy tràn về, trời trở rét. Bầu trời trở nên
cũng như nhiều LÊ THOA cừu nướng, trong mâm cỗ thịnh soạn cũng xám xịt khiến mặt biển âm u, những chiếc
đủ các món mang hương vị quê hương như
người Việt Nam khi ấy, chả nem, canh măng, giò chả, thịt đông, thuyền vạn chài chuẩn bị bơi trong lớp sương
dưa hành, bánh chưng, xôi gấc được các
tôi đành xa quê hương bàn tay chị em chế biến rất ngon và đẹp mù dày đặc như trong chốn liêu trai hư ảo.
mắt. Các bạn người Nga được mời đến ăn
để đi hợp tác lao động ở Tết rất thích món chả nem, bánh chưng Mùa mực mai bắt đầu.

Liên Xô. Vất vả mưu sinh cùng các hương vị từ món ăn Việt. Trên on mực lúc ấy chuẩn bị cho kỳ sinh sản nên
bàn thờ tổ tiên của mỗi gia đình đều sắm
rất dày mình, không có trứng có vú làm chả sẽ
nơi xứ người, nhiều đầy đủ mâm ngũ quả, cặp bánh chưng, hộp Cdôi hơn. Chớ dại mua mực ra Tết trước Thanh
mứt Tết lá trầu, quả cau quý hiếm ở quê
năm đã qua nhưng nhà gửi sang. minh dễ vớ mực hậu sản. Dân chài bắt mực bằng
Ở các chung cư cộng đồng người Việt,
trong tôi vẫn đầy ắp ban quản lý tổ chức các chương trình đón nhiều cách: Câu, đốt đèn, đánh lưới. Lưỡi câu mực
khác các loại lưỡi câu thường. Nó là lưỡi chùm tua
bao kỷ niệm, đặc biệt là Tết "xuân quê hương" cho bà con với các tủa, mồi thường là cá đục sống. Mực mai có con nặng Chả mực là món ăn đãi khách của người Quảng Ninh.
hoạt động như văn nghệ, gói bánh chưng hơn 3kg da dày cóc đế. Các bà nội trợ í ới rủ nhau đi
những cái Tết ở Nga. tập thể, ông đồ tặng chữ đầu năm. Những mua mực về cấp đông để cận Tết làm chả vừa ngon
bó lá đong, lạt, gạo nếp, đỗ xanh được vừa rẻ. Sát Tết mực lên giá từng ngày. Chợ cá Bến rồi. Thường thì giã tay sẽ ngon hơn xay bằng máy. Tuỳ
chuyển từ Việt Nam sang qua đường hàng Gio (Cẩm Phả) quê tôi là nơi chuyên cung cấp hải từng nhà thích ăn chả tinh hay thô mà điều chỉnh thời
không. Các cháu nhỏ sinh ra và lớn lên ở sản đầu mối cho cả thành phố. Chợ họp lúc 4h sáng. gian giã, xay cho thích hợp. Mực xay xong quánh dẻo
Nga được thực hành gói bánh cùng các cô Trên bến dưới thuyền lao xao tấp nập âm thanh kẻ quẹo có màu xanh của thì là điểm xuyết màu đen của
chú bác. Bên bếp ga quây quần đợi nồi chợ. Trong chợ, các điểm nhận bóc da mực, xay chả hạt tiêu. Tiếp tục nhào chả sống một lúc cho nhuyễn
bánh chưng luộc, các cháu được nghe kể rán chả cũng bận bịu ồn ã không kém. Mực Quảng đều rồi để trong ngăn mát tủ lạnh mấy giờ rồi mới rán.
sự tích bánh chưng, bánh dày để hiểu ý Ninh thường được đánh giá ngon ngọt nhất nước do Dầu đổ thật nhiều, đun lửa nhỏ. Nặn chả sống thành
ôi cùng 50 cô gái của đất mỏ Vùng than trải qua nghĩa phong tục của quê hương. Các cháu đặc thù kiến tạo vùng vịnh. Con mực còn sống trông những miếng tròn dẹt rồi thả vào chảo dầu đang sôi.
chuyến bay dài từ Hà Nội sang sân bay Mátxcova. sinh viên Việt Nam sang học ở các trường thật đẹp, da chúng liên tục đổi màu, những chấm Dầu sôi liu riu mùi chả bắt đầu dậy thơm ngào ngạt.
TNghỉ vài tiếng tại sân bay rồi đoàn lại chuyển chuyến đại học quanh thành phố Mátxcơva cũng Cái thứ mùi như kích thích khướu giác, vị giác của con
bay nội địa về thành phố Chita, thủ phủ vùng Siberi nước được mời về dự chung vui không khí Tết đỏ li ti trên người nhấp nháy, xanh biếc, xanh lơ rồi người thèm đến chảy nước miếng. Mùi thơm của mực
Nga. Nước Nga quá rộng lớn từ thủ đô về thành phố chúng đón năm mới. Vì Tết ta vẫn là ngày thường xanh ngọc loáng cái lại trắng ngần như da nàng Bạch tươi, của thì là, hành tỏi khô, hạt tiêu khi gặp dầu nóng
tôi ở mà bay cũng mất 8 tiếng đồng hồ. Những công nhân lao động người Việt đi chơi Tết ở Nga (tác giả đứng thứ tư, trái sang). của nước bạn nên không được nghỉ học. Tuyết. Râu mực bám mút rất chặt. Mắt chúng to trố nhiệt cao chúng thăng hoa phát tiết hết cỡ. Viên chả
Trong đoàn chúng tôi đa phần là các cô gái mới học Ở các sảnh lớn sinh hoạt cộng đồng bên lồi đen nhưng nhức. nổi lên là chín.
xong phổ thông, lứa tuổi mười tám đôi mươi. Chỉ có tôi, cạnh cây thông đón Tết theo phong tục của Thường các bà nội trợ hay chọn mực đực nhưng Chả mực có mặt trong tất cả các cỗ to cỗ nhỏ. Cỗ
Toàn (đội trưởng), Châu, Xuân là có gia đình cùng là về giờ giấc. Không có cảnh đi trễ giờ hay về sớm. Đi em khéo tay thái khoai tây, cà rốt, bí xanh luộc qua rồi Tết người Nga là những cành đào, mai rực thật khó phân biệt được chúng. Mực tươi thì khó lột cưới ở Quảng Ninh không thể thiếu chả mực. Có thể
giáo viên đi theo chế độ của ngành giáo dục. Đoàn muộn là bị trừ lương, ghi sổ nên ai cũng nghiêm túc ngâm nước vôi qua đêm cho cứng để xào với đường rỡ khoe sắc, mang không khí Tết của quê da. Sau khi làm sạch sẽ cấp đông thì dễ lột da hơn.
chúng tôi được đưa về “ốp” Vét-xờ-nhan-ka (vesnask) là chấp hành đến trước giờ vào ca. làm mứt. Những đĩa mứt tự làm với với hương vị cay nhà. Mùi hương bài, hương trầm làm ấm Da mực dai không thể làm chả được. Mai mực còn tận ăn chả mực với xôi trắng, bánh cuốn, làm nhân bún
“ốp” Mùa xuân theo nghĩa tiếng Việt. Ở đây cũng đã có Thời gian dần trôi qua. Mùa thu nước Nga đã óng nồng của gừng, bùi thơm của những hạt lạc bao đường lên không khí như Tết quê nhà. dụng làm phụ gia trong công nghệ hoá sinh phẩm. Mực thập cẩm. Tôi thì thích món cơm rang chả mực thái
nhiều đoàn nữ ở các tỉnh đã ở đây từ hai, ba năm trước vàng trên tán lá bạch dương, trên lối đi như rải thảm làm kẹo trứng chim, những miếng mứt cà rốt bí xanh Tết xa xứ của cộng đồng người Việt, có sau khi đã lột da toàn thân, trông như tảng thạch trong hạt lựu ăn kèm với dưa cải bẹ. Cắn miếng chả mực
cùng làm trong nhà máy len dệt của thành phố, cách một màu vàng kiêu sa của lá rụng. Qua tháng mười, khô cong được bao đường trắng mang ra mời bạn bè cả các bạn Nga, đại diện cho chính quyền suốt màu bạch ngọc, sờ thật đã tay. Thông thường 1kg vàng ươm đầy miệng, một khoái cảm dâng lên trong
chỗ ở chúng tôi vài trăm mét. Khi thấy chúng tôi đến, những bông tuyết đầu mùa đã bay trên mái tóc của đến chúc Tết như món quà quý đãi khách. đến chúc Tết bà con người Việt. Có cả mực chỉ làm được gần 600g chả. Gia vị làm chả có thì não: Cái cảm giác giòn sần sật, vị ngọt ngào đậm đà
chị em cũ ùa đến hỏi thăm như đón người thân từ lâu người đi đường. Những cô gái Việt Nam ùa ra sân bốc Thời ấy chưa có điện thoại di động như bây giờ. những cựu chiến binh Nga đã từng sang là (chọn loại cây già mới thơm), hành tỏi khô, mì chính, của mực tươi, của biển, vị béo ngậy xôm xốp của chút
ngày mới gặp. Ríu rít hỏi thăm tình hình ở quê hương đất tuyết chơi đùa khi lần đầu thấy tuyết ngập trắng lối đi, Tết chị em chỉ ra các bưu điện đặt các cuộc gọi về cho làm cố vấn quân sự ở Việt Nam. Lại có anh hạt tiêu và không thể thiếu mỡ lợn. 1kg mực cho thêm tóp mỡ sót lại cộng với vị thơm của các loại gia vị cho
nước. Chúng tôi ngỡ ngàng trong cuộc sống mới ở đất sau đêm ngủ dậy như truyện cổ tích. Những đôi má gia đình ở Việt Nam. Trong các cabin nghe lõm bõm đọc cả những bài thơ “Nhật kí trong tù” của bạn miếng ngon để đời. Chả mực quê tôi đã thành
nước có nền phát triển công nghiệp hàng đầu trong phe của các cô gái trẻ trong đoàn ửng hồng vì lạnh. Những câu được câu không của người nhà nhưng nghe được Bác Hồ bằng tiếng Việt. Theo phong tục 200g mỡ khổ để tạo độ béo ngậy, độ dẻo kết dính, thương hiệu đi xa lên máy bay theo Việt Kiều ra nước
xã hội chủ nghĩa. Được ngắm nhìn thành phố với những nụ cười giòn tan với những nắm tuyết đùa nghịch ném giọng nói của người thân bên tai là hạnh phúc lắm rồi. người Việt, các bạn Nga cũng có phong chả đỡ khô. Tuyệt đối không cho mắm muối, bột canh ngoài, ngồi ngay ngắn chễm chệ bên các sơn hào hải
công trình nhà cửa hiện đại, những hàng bạch dương nhau chí chóe. Những năm tháng chúng tôi làm ở nhà máy dệt bao lì xì chúc Tết, mừng tuổi người già và nữa. Tất cả thái sơ rồi ngào đều gia vị. Có nhà thích thì vị khác.
thơ mộng mà trước đây tôi chỉ biết đến qua những trang mới được hơn ba năm, chưa hết hợp đồng lao động thì cháu nhỏ. Có các gia đình có đến ba thế cho thêm bột chiên hải sản hoặc mấy thìa bột nếp, bột
Mùa đông tới với những cái lạnh xuống đến âm 20
sách và phim ảnh. độ, có hôm xuống âm 30 độ C. Chúng tôi được trang xảy ra sự kiện Liên Xô tan vỡ (năm 1991). Nhiều nhà hệ con, cháu sinh ra ở đất Nga nhưng tất chiên phô mai. Lúc này mực đã thấy dậy mùi thơm lắm Quảng Ninh 10/12/2024
Lần đầu xa Tổ quốc, xa quê hương, gia đình, tôi cùng bị những đôi dày gấu bằng dạ cứng cao đến gần đầu máy, xí nghiệp nơi chúng tôi sinh sống, làm việc đóng cả đều hòa vào không khí đón năm mới
chị em trong đoàn phải làm quen từ thời tiết đến các món gối, những áo dạ dày mặc độn trong bao lớp áo để cửa. Nhà máy chưa có tiền mua vé cho công nhân của cộng đồng để dịu đi nỗi nhớ gia đình
ăn của Nga. Sau khi ổn định chỗ ở, thời gian đầu, ban chống trọi với cái lạnh Siberi. Đi ngoài đường, hơi thở Việt Nam về nước. quê hương. Các tiết mục ca nhạc tự biên tự
ngày, chúng tôi đến lớp học tiếng Nga, được các giáo viên từ mũi ra đóng băng trắng xóa luôn trên mí mắt, lông Chúng tôi phải tự bươn trải đi buôn bán kiếm kế diễn ở các vùng miền Việt Nam tụ hội nơi
hướng dẫn cách đọc phát âm, bảng chữ cái và cách viết mày trông như những ông già tuyết. sinh nhai. Cuộc sống mưu sinh ngoài chợ hình thành đây như điệu chèo cổ của anh Thắng quê
cho đúng ngữ pháp, học các từ mới trong giao tiếp cũng ở các thành phố có người dân Việt Nam sinh sống. Thái Bình, điệu quan họ của chị Nga người
như các từ về kĩ thuật liên quan đến kĩ thuật máy dệt. Ngày Tết (dương lịch) của các bạn Nga đến với Chính người Việt đã dạy người Nga buôn bán giao Bắc Ninh, câu dân ca xứ Nghệ đậm đà của
Những ngày đầu mới sang, các bạn trẻ chưa quen với những cây thông lớn cao vài chục mét được đưa về thương trao đổi hàng hóa ở chợ trời chứ không như chị Việt, đến các bài ca vọng cổ của anh
quảng trường hoặc các khu vui chơi của thành phố.
cuộc sống tập thể tự lập, cứ đi học về là chùm chăn khóc vì Đèn nháy chăng khắp các cửa hàng với những biển người Nga chỉ quen mua hàng ở siêu thị đắt đỏ. Tư, người Nam Bộ... Tất cả góp vào thành
nhớ nhà. Mấy chị em có tuổi chúng tôi lại động viên các em chúc mừng năm mới rực rỡ. Qua mối quen biết bạn bè kinh doanh, tôi đã lên chương trình ca nhạc đặc sắc của cộng
cho nguôi ngoai nỗi nhớ. Tuy động viên các em vậy thôi thủ đô của nước Nga để buôn bán tại trung tâm thương đồng chào mừng năm mới. Giờ đón giao
nhưng những khi hoàng hôn xuống những chị em có chồng Tết của người Nga chủ yếu là ở trong các gia đình mại của người Việt ở chợ Vòm Mátxcơva. Những người thừa đã điểm, mọi người cùng tập trung
con ở nhà như chúng tôi không khỏi bần thần nhớ đến các vì ngoài trời lạnh nên họ tổ chức trong các chung cư buôn bán ở đây đa phần là dân Việt sang lao động ở trước tivi nghe lời chúc Tết của Chủ tịch
con. Nhiều đêm nước mắt lặng lẽ thấm ướt mặt gối. cho dân vui chơi, thỉnh thoảng ngoài đường mới có các các thành phố tụ hội về chợ đầu mối bán buôn cho nước từ quê hương qua kênh truyền hình
Khi chúng tôi sang đang là tháng năm, thời tiết mát mẻ tốp trẻ đi tham gia các trò chơi ở các khu công cộng các thành phố xa lên lấy hàng. Nhiều người cho vợ, VTV4. Mọi người gọi điện chúc Tết người
như mùa xuân ở nhà. Những hàng cây qua mùa đông lạnh như đắp nhà tuyết, trượt tuyết... Dịp Tết dương lịch là chồng con cái sang kinh doanh cùng. Có người chỉ có thân, gia đình qua màn hình điện thoại. Ở
đang được khoác lên mình màu xanh của sự sống hồi sinh, dịp nghỉ dài ngày để các cô gái Việt Nam có thời gian vợ hoặc chồng bên này. Những đôi trai gái gặp nhau hai phương trời nhưng cũng vẫn chạm cốc
những cành lá xôn xao dưới ánh nắng mặt trời ấm áp. đi thăm bạn bè, đồng hương, người quen ở các thành bên Nga nên vợ nên chồng, sinh con bên Nga. Các nhau vui vẻ. Thời đại 4.0 thật thuận lợi giúp
phố lân cận.
Những người bạn Nga nhìn thấy chúng tôi ngoài đường cháu được đến trường học phổ thông cùng các bạn cho những người xa quê hương được gần
hồ hởi nở nụ cười với câu “xin chào” lơ lớ bằng tiếng Việt. Qua Tết dương lịch của người Nga đến Tết ta người Nga. Họ ở trong các chung cư của người Việt gũi người thân gia đình. Khoảng cách tuy
Những cụ già muốn bắt chuyện nhưng vì ngôn ngữ bất không khí trong “ốp” nhộn nhịp hẳn lên. Các anh chị hoặc thuê các căn hộ ở trong khu dân cư người Nga. xa mà gần ngay trước mặt.
đồng chỉ biết đưa tay lên ngực trái nói câu “Việt Nam! Hồ cán bộ phiên dịch, đội trưởng lo trang trí phòng sặc sỡ Tuy rất bận rộn với cuộc sống buôn bán mưu sinh, Tuy xa cách ngàn trùng nhưng những
Chí Minh!” với sự kính trọng. Chúng tôi cũng bập bẹ được đèn hoa cho chị em công nhân tập trung xuống văn nhưng cộng đồng người Việt ở Nga rất chú trọng tổ cái Tết cổ truyền của quê hương nơi xa xứ
vài câu xã giao hỏi thăm các cụ rất quý. nghệ đón giao thừa năm mới. chức cho bà con đón Tết cổ truyền dân tộc. Ấm áp tình như ngọn lửa sưởi ấm tình người, thắt chặt
Thấm thoắt qua mấy tháng học tiếng, chúng tôi được Vì nơi thành phố chúng tôi ở xa thủ đô, Tết đến, quê hương nơi xứ tuyết. thêm tình cảm giữa những người con đất
đưa đến các xưởng của nhà máy dệt để thực hành tay chúng tôi đua nhau lấy các cành cây bạch dương về, Cũng như Tết ở quê nhà, không khí Tết được sôi Việt bên xứ Tuyết, đoàn kết yêu thương
nghề. Thật choáng ngợp trước nhà máy với các phân cắt những mảnh giấy hồng làm những bông hoa đào động từ ngày 23 tháng Chạp, cúng ông Công ông Táo. tương trợ nhau trong kinh doanh buôn bán,
xưởng từ bông thành sợi chuyển qua phân xưởng dệt xinh xắn, gắn lên thành những cành đào nhìn xa cũng Cánh đàn ông dọn dẹp xếp đặt nhà cửa sạch sẽ, ngăn gửi đến nhau những nụ cười rạng rỡ, những
thành vải. Tôi có chiều cao hơn so với các bạn nên được giông giống những cành đào Tết quê nhà, chăng đèn nắp. Các chị em nội trợ tất bật với mâm cơm cúng ông cái bắt tay thật chặt và câu chúc đầu năm
chọn trong nhóm chạy máy chải nối sợi. Công việc cần nháy vào cũng lung linh đầm ấm như hình ảnh Tết quê Công, ông Táo. Tuy không có cá chép vàng bơi như ở mạnh khỏe, hạnh phúc và làm ăn phát đạt.
tinh mắt để phát hiện máy chạy lỗi khi nối giữa cuộn sợi hương. Bên khung cửa sổ, tuyết vẫn rơi trắng trời. quê hương, vẫn có con cá chép rán vàng để cúng như Tất cả cùng nhau hướng về cội nguồn quê Các thuyền trưởng của đội đua Clipper Race thích thú trải nghiệm tự tay chế biến và rán chả mực tại chợ
mới với máy dệt vải. Làm việc ở nhà máy rất nghiêm túc Không có lá dong để gói bánh chưng, những chị phong tục quê nhà. hương đất nước. Hạ Long. Ảnh: ĐÀO LINH
42 Hạå Long
42 Xuân Ất Tỵ 2025 Xuân Ất Tỵ 2025 Hạå Long 43
43
Hạå Long
Xuân Ất Tỵ 2025
Xuân Ất Tỵ 2025