Page 55 - Báo Quảng Nam - Số Tết Âm Lịch
P. 55
HỢP TÁC & HỘI NHẬP
ca có tiếng của xứ Duy Xuyên. Sau
GIÁO SƯ NGƯỜI NHẬT - HIROKI TAHARA: ngỡ ngàng như bất cứ người Việt nào
Về nghe Thảo hỏi ngay vì sao anh rành tiếng
lần đầu nghe Tahara trò chuyện, Vi
Việt đến vậy? Tahara khiêm tốn nói:
“Nhiều người nước ngoài giỏi tiếng
Việt hơn mình lắm, còn Ta, tiếng
Việt cũng còn hạn chế. Nhưng do có
TIẾNG VIỆT... nhiều bạn người Việt Nam tốt, họ sẵn
sàng hy sinh thời gian, chịu khó trò
chuyện với mình, tiếng Việt của Ta từ
từ tiến bộ. Đặc biệt nhờ hài hước mà
Ta học tiếng Việt nhanh”.
Còn nhớ, trong một lần đi điền dã
ở Hội An những năm 1990, có người
⁄ LÊ MINH HẠ tìm tới hỏi thăm anh chàng người
Nhật: “Anh có phải tên là Toa-hoa-
roa?”. Anh chàng thủng thỉnh trả lời:
“Không phải. Tôi tên là Tahara”. Bên
Với hỏi cứ nhất định: anh đúng là Toa-
Giáo sư người hoa-roa và bên trả lời vẫn cứ khăng
khăng mình là Tahara. Chàng sinh
Nhật - Hiroki Tahara viên ngôn ngữ học hồi ấy cố tình đùa
không phải “đi Việt Nam” để được cảm nhận trực quan sự thú
vị của giọng nói vùng đất này. Giọng
hay “đến Việt Nam” mà của xứ mà Tahara thừa nhận là không
là “về Việt Nam”; về nghe dễ “dịch” và phát âm theo được. Đây
cũng là dịp để Tahara luyện sự phân
tiếng Việt thấm đẫm nỗi biệt giọng nói của người xứ Quảng
nhớ, nơi “đất đã hóa tâm khi một người nước ngoài như anh
thường chỉ được học theo giọng Nam
hồn” của một người hoặc giọng Bắc.
Tahara cho biết thêm: “Thời kỳ
xứ lạ... làm việc ở Đại sứ quán Nhật Bản
tại Hà Nội với vai trò phiên dịch, Ta
thường gặp giới lãnh đạo Việt Nam
có nhiều người miền Trung, nên có
thể nghe và hiểu được từ ngữ, cách
nói dễ dàng. Bí quyết nói sõi, viết giỏi
Giáo sư Hiroki Tahara với khẩu hiệu: Học tiếng Việt không khó. Ảnh: NVCC tiếng Việt của Tahara chỉ gói gọn:
Không sợ sai, không sợ bị chê, cứ nói,
cứ viết”.
AY tin tôi sang Sapporo 1993, gia đình thầy giáo dạy tiếng TIẾNG VIỆT - MÓN QUÀ
(Nhật), Hiroki Tahara - anh Việt mời anh đến ăn tết. Anh nhớ
bạn cũ vượt hơn hai nghìn nhất các món hoành thánh chiên, lạp TRỜI CHO
Hcây số bay từ Fukuoka đến xưởng nhà thầy làm để đãi cậu học GS. Tahara quan niệm tiếng Việt
thăm. Thấy tôi tỏ vẻ cảm kích, anh trò Nhật. “Năm đó tưởng phải ăn tết đối với mình là “món quà” do trời
cười: “Vì thèm được nghe tiếng Việt, một mình nhưng được gia đình thầy cho. Bởi “nhờ tiếng Việt mà mình
lâu quá Ta (cách GS. Hiroki Tahara chào đón như thành viên trong nhà. có được cuộc sống đàng hoàng như
xưng hô thân thuộc - NV) chưa về Đây là nguồn động viên mình những hôm nay. Ta phải trả ơn người Việt
Việt Nam, nên thăm bạn cho đỡ nhớ! lúc nản chí nhất, đến mức nếu không mới phải”.
Hơn nữa bạn bè của Ta ở Việt Nam có thầy và phu nhân, Ta đã bỏ học lâu Bên cạnh việc truyền bá, nhiệt
cũng hay hỏi: “Khi nào anh về?” mà rồi” - anh tâm sự. tình hỗ trợ những gì liên quan đến
câu này có nghĩa là khi nào về Sài Vì vậy mà Tahara càng cảm thấy dạy và học tiếng Việt ở Nhật Bản suốt
Gòn chứ không phải là về Nhật. Cái mình gắn bó với Việt Nam nhiều hơn. mấy chục năm qua, GS. Tahara đã
từ “về” nghe sướng tai, ấm áp hơn. Bạn đời của mình, anh cũng chọn là xuất bản 4 cuốn sách về tiếng Việt.
Thật hạnh phúc khi mình có được người mang 50% dòng máu Việt, khi “Với người Nhật, đất nước con người
một quê hương thứ hai và được quê vợ anh có mẹ là người Việt. Việt Nam không còn xa lạ. Việt Nam
hương ấy chấp nhận”... Cơ duyên đến với tiếng Việt của Gia đình giáo sư diện áo dài Việt trong dịp đi chơi năm là điểm đến du lịch yêu thích của
MẮM VIỆT NÍU NGƯỜI anh khi thi rớt đại học lần đầu. Năm mới ở Nhật Bản. Ảnh: NVCC người Nhật. Số người Việt Nam sinh
sống ở Nhật cũng nhiều, sang Nhật
1990, Hiroki Tahara thi vào khoa
XỨ LẠ tiếng Triều Tiên, Đại học Ngoại ngữ Nhất là khi anh là một trong 10 sinh du lịch cũng ngày mỗi đông. Nhưng
Mỗi lần về Sài Gòn, Tahara hay Tokyo nhưng không đậu. Gia đình viên đầu tiên của Nhật sang Sài Gòn việc học tiếng Việt ở Nhật vẫn chưa
hẹn tôi đến quán Đo Đo của nhà văn nói với Tahara nên chọn ngôn ngữ học tiếng Việt năm 1992 ở Trung tâm được phổ biến. Đến Việt Nam du
Nguyễn Nhật Ánh. Mỗi lần ăn là nào mới mẻ, ít người biết. Tahara Nghiên cứu Việt Nam và Đông Nam lịch, nếu biết tiếng Việt thì vui gấp
trông anh như… Việt kiều xứ Quảng thấy có 3 thứ tiếng ít người học là Á của Đại học Tổng hợp TP.Hồ Chí 10 lần, biết tiếng Quảng thì còn vui
xa quê vậy. Quán có bao nhiêu món tiếng Thái, tiếng Myanmar, tiếng Minh. hơn nữa. Với tư cách là một người
đặc trưng của xứ Quảng là gọi bày Việt, trong đó tiếng Việt có bộ chữ từng học tiếng Việt hơn 30 năm, Ta
hết lên. Tahara mê món Việt, nhất là Latinh, thế là chọn tiếng Việt vì cứ CÀNG HÀI HƯỚC CÀNG muốn đóng góp chút gì đó nho nhỏ
món ăn của miền Trung. nghĩ là “học tiếng Việt chắc dễ”. Lúc DỄ RÀNH TIẾNG VIỆT từ bản thân mình để mong thúc đẩy
“Vậy chớ hồi mới qua Việt Nam đó Tahara không ngờ rằng tiếng Việt Hôm tôi gặp anh Ta ở Nhật, đi quan hệ hai nước Nhật - Việt!” - GS.
học, Ta ăn cơm Việt thấy không hợp sẽ là duyên nợ suốt đời của mình. cùng có nữ ca sĩ Vi Thảo, một giọng Tahara nói.
khẩu vị. Chỉ tại vì mình là người ở xứ Ngoài cuốn “Từ điển Việt - Nhật”
gạo nổi tiếng nhất của nước Nhật là đang được chỉnh sửa bổ sung cho
gạo Koshihikari, nên cảm thấy lạ khi Giáo sư ngôn ngữ học Hiroki Tahara SN 1972, học tiếng Việt lần tái bản trở lại, Tahara còn ấp ủ
tiếp xúc với gạo xứ khác. Thấy đứa tại Đại học Ngoại ngữ Tokyo, Nhật Bản và Đại học Tổng hợp một dự án dài hơi khác mang tên
học trò Nhật suy dinh dưỡng vì chỉ “Bolero nhạc Việt” đã được Bộ Văn
gặm bánh mì không, phu nhân của TP.Hồ Chí Minh. GS. Tahara là Tùy viên Đại sứ quán Nhật tại hóa - Khoa học Nhật Bản đồng ý tài
thầy giáo dạy tiếng Việt của Tahara Việt Nam từ 1996 - 1999; phiên dịch tiếng Việt - tiếng Nhật cho trợ thực hiện. Điều này xuất phát từ
vừa lo vừa thương, luôn mời ăn cơm nhiều quan chức cấp cao của Việt Nam và Nhật Bản. Hiện là Ủy tình yêu nhạc Việt, đặc biệt là rất
gia đình vào mỗi chiều Chủ nhật. viên Hội đồng Quản trị, Học viện Ritsumeikan; GS. Trường Đại thích nghe nhạc bolero của Tahara.
Hồi đó còn quá non để biết được cái học Ritsumeikan Asia Pacific, Nhật Bản. Cơ duyên đưa đến là khi lần đầu anh
“ngon” của Việt Nam. Nước mắm Ông đã viết 4 cuốn sách về tiếng Việt cho người Nhật: “Nhập được nghe bản nhạc bolero đầu tiên
cũng không quen, giờ thì mắm ruốc, trong nền tân nhạc Việt Nam của
mắm tôm, mắm cái gì cũng ăn ngon môn tiếng Việt”; “Ngữ pháp tiếng Việt”; “Giao tiếp tiếng Việt người nhạc sĩ xứ Quảng Lê Trọng
lành!” - Tahara nhớ lại. - Giúp bạn kết nối với tiếng Việt”; “Từ điển Việt - Nhật” (viết Nguyên là “Nắng chiều” để rồi bài
Tahara nhớ hoài kỷ niệm lần chung với thầy Nguyễn Văn Huệ, cô Trần Thị Minh Giới). hát trở thành bản nhạc Việt yêu thích
đầu tiên được ăn tết Việt. Đó là năm nhất của Tahara.
56 56
Xuân Ất Tỵ
Xuân Ất Tỵ