Page 44 - Báo Quảng Nam - Số Tết Âm Lịch

XÃ HỘI
Đi qua
làng
⁄ ĐĂNG NGUYÊN
Chuyến xe chở hàng tết đỗ xịch
trước quán tạp hóa phía đầu làng
Cha’nốc (xã Ch’Ơm, Tây Giang).
Không lâu sau, rất đông cư dân tìm
đến mua sắm, chọn lựa những món
hàng ưa thích. Mọi trao đổi, mua bán
diễn ra tại chỗ, họ không phải bộ
hành đi xa như nhiều năm trước...
Những ngôi nhà kiên cố ở Cha’nốc.
Tiệm tạp hóa của Alăng Thị Nhú trở thành điểm mua sắm của người làng Cha’nốc và cư
dân của Lào.
Các lực lượng di chuyển ngôi nhà ở Cha’nốc vào năm 2021.
Làng Cha’nốc như một thị tứ
thu nhỏ giữa Trường Sơn Đông.
Ảnh: ĐĂNG NGUYÊN
Cha’nốc
HIỀU biên cương lộng gió. Con đường biết, từ khi triển khai san ủi mặt bằng vào cuối
bê tông đi qua làng Cha’nốc dài tít tắp, năm 2019 cho đến lúc ổn định dân cư vào đầu
nối cặp cửa khẩu phụ Tây Giang - Kà
CLừm (tỉnh Sê Kông, Lào) ngay khu cột năm 2022, cuộc chỉnh trang kéo dài suốt 3 năm,
với sự giúp sức của đoàn viên thanh niên toàn
mốc 692. Hơn 10 năm trở lại đây, thật khó để huyện và cả lực lượng công an, quân sự, biên
chúng tôi hình dung về ngôi làng ngày cũ lẩn phòng. “Lúc đó, tôi vừa được bầu làm trưởng
thôn nên quyết tâm phải bàn giao mặt bằng để
khuất cây rừng dưới chân đồi tranh. Tất cả đã
đổi khác, người làng Cha’nốc thoát khỏi nghèo đảm bảo việc chỉnh trang, nhằm sớm ổn định
đói và lạc hậu, kể từ sau cuộc “chỉnh trang lịch dân cư. Lần lượt từ hộ này đến hộ khác, hễ
sử” chưa từng có ở vùng biên này.
phương án chỉnh trang được triển khai đến đâu,
NHỮNG ĐỔI KHÁC, Ở LÀNG chúng tôi huy động lực lượng di chuyển nhà cửa
Cuối năm, cô chủ quán tạp hóa người Cơ đến đó” - ông Cơlâu Hênh nhớ lại.
Nhiệm vụ chung nên không ai từ chối. Có
Tu - Alăng Thị Nhút trở nên bận rộn hơn ngày thời điểm công tác di dời nhà cửa chỉ vài hộ nên
thường khi đón những vị khách quen tìm đến. số lượng người đến giúp cũng chỉ ở địa bàn thôn,
Từ khi cửa hàng tạp hóa đầu tiên của làng được xã. Cá biệt, vào cuối tháng 4/2021, nhu cầu
dựng lên, cư dân Cha’nốc đã giảm dần những chỉnh trang khá lớn nên Huyện đoàn Tây Giang
chuyến băng rừng xuống tận trung tâm xã A huy động lực lượng làm nhiệm vụ giúp dân suốt
Xan mua sắm. hơn tuần lễ. Từng ngôi nhà được di chuyển đến
Alăng Thị Nhút kể, khi đường bê tông chưa vị trí tạm chỉ bằng sức người để nhường chỗ cho
được mở, để có hàng hóa phục vụ nhu cầu cuộc xe cơ giới san ủi mặt bằng mới, rồi khiêng ngược
sống người dân, những chủ tạp hóa như chị phải trở lại vị trí cũ ngay sau khi nền nhà được hoàn
thuê đội quân cõng gùi các mặt hàng từ trung chỉnh. Cứ thế, hàng chục ngôi nhà được “khiêng
tâm xã A Xan cách làng hơn chục cây số. Những đi - khiêng về” trong niềm vui chung của cộng
năm đó, đường sá cách trở, Cha’nốc gần như đồng.
biệt lập giữa rừng. Từ mua bán nhỏ lẻ, sau cuộc “Từ chính sách hỗ trợ theo Nghị quyết 12
chỉnh trang mặt bằng tái định cư vào năm 2019, của HĐND tỉnh, toàn bộ 109 ngôi nhà của người
vợ chồng Alăng Thị Nhút quyết tâm mở rộng dân ở thời điểm đó được chỉnh trang trên tổng
quy mô buôn bán. Bởi lợi thế trước mắt, chính là diện tích gần 3ha. Có mặt bằng mới, nhiều hộ
đường sá thông thoáng và cuộc sống người dân dân xây dựng nhà cửa kiên cố. Đường sá thuận
ngày càng nâng cao hơn trước. lợi, việc mua bán, trao đổi nông sản, đặc biệt là
Ảnh: ĐĂNG NGUYÊN Trưởng ban Công tác mặt trận Cha’nốc - đảng sâm được mở rộng. Hiện cả thôn Cha’nốc
Alăng Nhướt nói, sau thành công của hộ Alăng có 14ha đảng sâm, 23ha lúa nước, 10ha bắp,
Thị Nhút, vài năm trở lại đây, có thêm vài hộ 5ha quế, cùng 6ha cây lâm nghiệp. Bằng các
khác mở tiệm tạp hóa, phục vụ nhu cầu mua mô hình phát triển kinh tế, nhiều hộ dân thoát
sắm ở làng. Dịp tết, các quán tạp hóa này bán nghèo, trở thành điểm dựa cho cộng đồng, điển
không thiếu thứ gì. Có năm, đến tận 29, 30 hình như hộ Alăng Ngôi, Alăng Ngôih, Alăng
tháng Chạp, vẫn thấy các chuyến xe ngược núi Adốc, Bhling Ný... ” - ông Cơlâu Hênh nói.
nhập hàng cho các chủ quán. Ở Cha’nốc dù nhà sát nhà, nhưng gần như
Ngoài phục vụ cộng đồng, các hàng quán không có hàng rào nào được dựng lên. Đặc điểm
ở Cha’nốc còn là nơi thường xuyên lui tới của này rất thường thấy ở kiến trúc làng người miền
khách hàng từ bên kia biên giới. Họ là người núi, thể hiện “cuộc sống chung” của cộng đồng.
Lào, thuộc các cụm bản Bhalêê, Tàvàng, Achiing Đi qua nhiều bản làng miền núi, điểm khác biệt
(huyện Kà Lừm, Sê Kông) tìm đến mua sắm, ở Cha’nốc là tinh thần vượt khó hiếu học của con
thông qua đường chính ngạch cặp cửa khẩu phụ em trong làng, khi có đến 14 viên chức giáo dục,
Tây Giang - Kà Lừm. “Bây giờ, không phải đi xa 5 cán bộ xã, 3 viên chức y tế, cùng 7 sinh viên
nữa. Muốn mua thứ gì chỉ cần đi vài bước là có đang theo học tại các trường đại học, cao đẳng...
chỗ bán, rất thuận lợi” - Alăng Nhướt tâm sự. Niềm tin ở thế hệ trẻ như điểm tựa để
Năm ngoái, mưa lũ hoành hành. Sạt lở ngay Cha’nốc từng ngày vươn mình đổi khác, ở vùng
Ảnh: ĐĂNG NGUYÊN tuyến đường về Cha’nốc. Nhưng người làng phên giậu Tổ quốc.
không mấy lo lắng, bởi sau những dự phòng của
cộng đồng, họ có thêm nguồn lương thực dự trữ
từ các quán tạp hóa. Ai có tiền thì mua, thiếu “CỘT MỐC CHỦ QUYỀN”
tiền thì... nợ. Tinh thần đoàn kết giúp người làng
Cha’nốc vượt qua khó khăn, sống một cuộc đời Ông Bhling Mia - Bí thư Huyện ủy
đổi khác dưới chân núi sương mù... Tây Giang nói như vậy khi đánh giá vai
ĐI LÊN, TỪ CHÍNH SÁCH AN DÂN trò của cộng đồng làng Cha’nốc trong
nhiệm vụ tham gia bảo vệ chủ quyền
Nắng lấp lóa phản chiếu trên những mái nhà.
Từ trên cao nhìn xuống, Cha’nốc hệt như một an ninh biên giới quốc gia. Từ một
thị tứ. Những con đường “mắt núi” sâu hun hút thôn chưa có hạ tầng cơ sở, đến nay
theo hình ô bàn cờ được thiết kế sau thời điểm Cha’nốc cơ bản đảm bảo điều kiện về
địa phương tiến hành chỉnh trang khu dân cư nhà ở, cũng như điện - đường - trường
kiểu mới, tạo nên nét độc đáo ở ngôi làng vùng học và đất sản xuất. “Sinh sống ở vùng
biên có đến 120 hộ/509 nhân khẩu đồng bào Cơ giáp ranh với nước bạn Lào, người dân
Tu sinh sống. hai bên biên giới luôn giữ gìn tình đoàn
Ảnh: ĐĂNG NGUYÊN Ông Cơlâu Hênh - Trưởng thôn Cha’nốc cho kết, gắn bó keo sơn. Họ như những cột
mốc chủ quyền, góp phần xây dựng
đường biên an toàn và phát triển” -
ông Bhling Mia nhấn mạnh.
45 Xuân Ất Tỵ