Page 78 - Báo Phú Thọ
P. 78
2025
2025
Xuân Ất tỵ
Nồng nàn
RƯỢU ỐNG TRE
QUỲNH NHƯ
Nếu có dịp đến khu Bến Thân, xã Đồng Sơn, huyện Tân Sơn, du khách sẽ nhớ mãi vị rượu
ngô truyền thống của đồng bào dân tộc Dao nơi đây, ấn tượng hơn là rượu được ủ trong ống
tre. Với vị cay nồng của rượu, vị thơm của ngô cùng vị ngọt thanh mát của tre sẽ làm cho
người uống lưu luyến, khó quên.
Vì thế, từ lâu, rượu ống tre đã
gắn liền với các nghi lễ quan trọng
của người Dao. Trong các dịp lễ,
hội, Tết, rượu được dâng lên
bàn thờ tổ tiên như một biểu
tượng của lòng thành kính.
Những năm gần đây, loại
rượu này không chỉ
dừng lại ở nhu cầu
tự cung tự cấp mà
đã trở thành sản
Chị Triệu Thị Thơm đưa rượu ống tre người Dao phẩm thương mại,
tới các lễ hội, sự kiện để giới thiệu sản phẩm. góp phần cải thiện
đời sống của người dân
húng tôi đến thăm nhà chị quá trình lên men địa phương.
Triệu Thị Thơm - Chi hội diễn ra ổn định, Gia đình chị Triệu Thị
Ctrưởng hội Phụ nữ khu Bến trong khi đất đai giàu Thơm và Đặng Thị Thu ở khu
Thân, xã Đồng Sơn để tìm hiểu về khoáng chất tạo điều Bến Thân là những người tiên
công đoạn ủ rượu trong ống tre của kiện thuận lợi cho cây tre phong đưa rượu ống tre ra thị
gia đình. Dừng xe ở góc sân, chúng phát triển và tích lũy tinh trường từ năm 2020. Hiện tại, sản
tôi đã cảm nhận được hương thơm chất tốt nhất. Việc lựa chọn lượng đạt từ 500-600 ống mỗi năm,
nồng nàn của rượu. những cây tre phù hợp, không Rượu ống tre là sản phẩm với giá bán dao động từ 70.000 đồng
Theo lời chị Thơm, để có được quá già, không quá non (bánh tẻ), là độc đáo của người Dao xã đến 150.000 đồng/ống tùy kích cỡ.
loại rượu ngô thơm ngon, người Dao một công đoạn đòi hỏi kinh nghiệm Đồng Sơn, huyện Tân Sơn. Khách hàng không chỉ ở địa phương
ở Đồng Sơn rất chú trọng vào khâu và sự tinh tế, đảm bảo rằng mỗi ống mà còn đến từ các tỉnh, thành khác.
lựa chọn và xử lý nguyên liệu. Ngô rượu đều mang trọn hương vị của Nhằm khai thác tiềm năng độc
sau khi thu hoạch từ nương được thiên nhiên. của rượu ngô truyền thống hòa đáo của rượu ống tre và giúp người
phơi khô, tẽ hạt, và chọn lựa kỹ Thân tre được chọn phải là loại quyện với vị ngọt mát và hương dân địa phương phát triển kinh tế
lưỡng. Những hạt ngô tròn, căng tre tươi, ruột rỗng, thẳng và có độ thơm từ tre xanh. Đặc biệt, màu bền vững, xã Đồng Sơn đã và đang
mẩy được luộc chín đến khi vừa tuổi vừa phải. Rượu ngô được rót vàng nhạt của rượu là kết quả của có những định hướng cụ thể để hỗ trợ
bung nở, sau đó để nguội tự nhiên. đầy vào trong ống tre, đậy kín và ủ sự chuyển hóa tự nhiên trong quá các hộ dân mở rộng sản xuất và nâng
Hoặc những vụ ngô không ngon, chị từ 10-15 ngày. Trong quá trình này, trình ủ. cao giá trị sản phẩm. Ông Hà Thanh
Thơm thay thế bằng gạo nếp nương, rượu hấp thụ tinh chất từ tre, làm Đây không chỉ là một thức uống Giáp - Chủ tịch xã Đồng Sơn cho biết:
trồng trên rẫy tự nhiên. Tiếp theo, giảm tác hại của andehit có trong độc đáo mà còn là một câu chuyện về “Nhận thức được giá trị văn hóa và
men kê - một loại men truyền thống rượu và mang lại một hương vị dịu sự giao thoa giữa con người và đất kinh tế mà rượu ống tre mang lại với
được trộn đều vào trước khi hỗn hợp ngọt, mùi thơm đặc trưng. trời, giữa truyền thống và sự sáng hy vọng sản phẩm này thành thương
này được ủ kín trong thùng tại nơi Mỗi ống rượu tre là kết tinh tạo. Khi thưởng thức rượu ống tre, hiệu đặc trưng của địa phương, xã đã
thoáng mát khoảng một tháng. của thiên nhiên, tâm huyết, và bàn người ta không chỉ uống một loại khuyến khích các hộ dân cùng nhau
Chị Thơm cho biết thêm, việc tay khéo léo của người Dao. Nhấp rượu mà còn cảm nhận được tình trao đổi kỹ thuật sản xuất, chưng cất,
giữ lửa là yếu tố quan trọng trong ngụm rượu ống tre, người uống sẽ yêu của người Dao với quê hương, lựa chọn nguyên liệu và bảo quản
quá trình chưng cất. Lửa cần cháy có cảm giác như đang thưởng thức núi rừng và văn hóa truyền thống rượu. Từng bước tiến tới nhân rộng
đều, không quá to hoặc nhỏ để đảm cả núi rừng Đồng Sơn, vị cay nồng của họ. sản xuất trên địa bàn xã, chuẩn hóa
bảo chất lượng rượu. Từ 30-50kg quy trình sản xuất, đảm bảo chất
ngô, người nấu có thể thu được lượng đồng đều của từng ống rượu.
khoảng 20-25 lít rượu với nồng độ Đồng thời, xã cũng hướng dẫn các
cồn phù hợp từ 30-40 độ. hộ cách sử dụng bao bì, nhãn mác và
Sau khi rượu được nấu xong, sự kỹ năng quảng bá để tăng sức cạnh
độc đáo nằm ở khâu ủ rượu trong tranh cho sản phẩm”.
thân tre. Tre không chỉ là vật liệu Với hương vị độc đáo, giá trị
để đựng rượu, mà còn đóng vai trò văn hóa sâu sắc và tiềm năng kinh
như một “bộ lọc sinh học” tự nhiên. tế, rượu ống tre của người Dao ở
Thân tre với lớp vỏ giàu chất xơ và Đồng Sơn không chỉ là một sản
tinh dầu giúp rượu ngô được thẩm phẩm mang giá trị văn hóa mà còn
thấu các dưỡng chất, tạo nên hương trở thành một nguồn thu nhập ổn
thơm mộc mạc, dịu nhẹ mà khó có định, góp phần nâng cao đời sống
loại rượu nào có được. của người dân Đồng Sơn. Hy vọng
Đưa chúng tôi ra rừng tre sau rằng, rượu ống tre sẽ vươn xa hơn,
nhà, chị Thơm chia sẻ, khu vực Bến trở thành thương hiệu đại diện cho
Thân, với rừng tre bạt ngàn, khí văn hóa ẩm thực đặc sắc của người
hậu trong lành và nguồn nước sạch, Dao và vùng đất Tân Sơn, góp phần
là môi trường lý tưởng để ủ rượu đa dạng văn hóa ẩm thực đặc trưng
ống tre. Không khí mát mẻ giúp trên quê hương Đất Tổ.
78