Page 60 - Người Làm Báo Kon Tum
P. 60
60 ẤT TỴ 6
60
611
Văn hóa Thái Nguyễn Ngọc Quang niềm nở: “Nghe có toát lên sự mạnh mẽ, rắn rỏi. Ěể tạo sự liên kết,
phóng viên về thôn để tìm hiểu vĕn hóa cồng
người Thái còn thêm nhạc cụ là trống to, tạo sự
chiêng của dân tộc Thái, bà con vui lắm! Từ
sáng sớm, mọi người đến đây để chuẩn bị trình hài hòa giữa tiếng trống, tiếng chiêng làm cho
giai điệu thêm phần sôi động, cuốn hút.
trên quê hương Ia H'Drai diễn cồng chiêng. Bà con mong muốn phóng tộc tại Tây Nguyên, mỗi dàn cồng chiêng của
Khác với vĕn hóa cồng chiêng của các dân
viên viết bài lan tỏa vĕn hóa cồng chiêng của
Bài và ảnh: Tất Thành dân tộc Thái để nhiều người biết đến”. người Thái chỉ có 4 chiếc. Vào mỗi dịp lễ hội, bà
Xã Ia Dom có hai đội cồng chiêng, thường con người Thái thường treo cồng chiêng lên một
Xa quê nhiều nĕm, xuyên tham gia Hội thi cồng chiêng, xoang do chỗ cố định, đánh theo từng bài nhạc, và người
nhưng bà con người Thái huyện, các ngành tổ chức. Trong đó, đội cồng phụ nữ đắm say trong điệu xòe, điệu sạp.
sinh sống ở huyện Ia chiêng thôn 4 có 18 thành viên, đội cồng Bằng những âm thanh, những điệu xòe, điệu
H'Drai vẫn không quên chiêng tại thôn 5 có 15 thành viên. Bà con từ sạp, người Thái đã thể hiện một cách chân thực,
nguồn cội, luôn chú tâm gìn các tỉnh phía Bắc đến đây định cư, lập nghiệp, sống động về đời sống hằng ngày. Các nghi lễ, lễ
giữ, bảo tồn và phát huy song vĕn hóa cồng chiêng vẫn được giữ gìn hội truyền thống lâu đời của người Thái được tái
những giá trị vĕn hóa của trên quê hương mới, như một cách để nhớ về hiện sinh động như: Lễ kết nghƿa giữa làng với
dân tộc mình. cội nguồn, về những nét đẹp vĕn hóa truyền Ěồn Biên phòng, múa khua luống mừng lúa
thống của dân tộc mình. mới, thủ tục cưới hỏi, lễ hội mừng nĕm mới…
Chị Phạm Thị Vân, thôn 4, xã Ia Dom trò Theo tìm hiểu, vĕn hóa dệt thổ cẩm, cồng
chuyện: “Ěối với dân tộc Thái, cồng chiêng có chiêng chỉ là hai trong số rất nhiều những nét
Huyȁn Ia H'Drai tȏ
chȣc các hȓi thi cȍng ý nghƿa đặc biệt quan trọng, được biểu diễn đặc sắc của người dân tộc Thái tại huyện Ia
chiêng, phát huy bǝn trong nhiều hoạt động truyền thống của người H'Drai. Thời gian qua, huyện đã tích cực triển
sǩc vĕn hóa dân tȓc. Thái. Từ xa xưa, người Thái quan niệm, âm khai nhiều giải pháp nhằm bảo tồn và phát huy
thanh của cồng chiêng là “ngôn ngữ” để giao các giá trị vĕn hóa truyền thống của dân tộc
Giữ nghề thổ cẩm người sử dụng. Ěối với trang phục của người trẻ, tiếp với đất trời, cầu cho mưa thuận gió hòa, Thái nói riêng và cộng đồng người DTTS nói
Qua giới thiệu của huyện, chúng tôi tìm thường là những gam màu sáng, với nhiều màu mùa màng bội thu. Cồng chiêng được bà con chung trên địa bàn.
đến xã Ia Ěal (huyện Ia H'Drai) chứng kiến bà sắc sặc sỡ, bắt mắt, tạo sự cuốn hút riêng; đối với đánh lên vào các dịp vui xuân, đón tết, lễ hội Huyện đã rà soát và đầu tư xây dựng cơ sở
con người Thái dệt thổ cẩm. Bên khung cửi, những người lớn tuổi, gam màu đậm làm chủ hoặc trong làng có các sự kiện vui, buồn…” vật chất, nâng cấp hệ thống nhà vĕn hóa thôn.
bà Lương Thị Hoa, thôn 8, xã Ia Ěal vừa dệt, đạo, tạo cảm giác trầm mặc, từng trải, thể hiện Tùng cheng… tùng cheng…tùng cheng…. Hiện nay, 100% thôn trên địa bàn huyện đã có
vừa trò chuyện: “Quê tôi tại bản Xiềng Tắm, dấu ấn của thời gian. Tiếng cồng chiêng vang vọng cả một không gian nhà vĕn hóa hoặc khu sinh hoạt cộng đồng,
xã Mỹ Lý, huyện KǶ Sơn, tỉnh Nghệ An. Tôi Về họa tiết trong các tấm thổ cẩm, người rộng lớn! Giai điệu cồng chiêng có lúc nhanh, trong đó có 11 nhà vĕn hóa đạt chuẩn. Ěối với
biết đến dệt thổ cẩm từ nhỏ. Tới khi đến với Thái sử dụng những hình tượng truyền thống là lúc chậm, lúc dồn dập, lúc lại nhẹ nhàng từ việc bảo tồn và phát huy di sản vĕn hóa cồng
vùng đất này để định cư, lập nghiệp, tôi đưa con hươu, con nai, hoa mặt trời. Trong lúc dệt, tốn…, tất cả giai điệu đều có một điểm chung là chiêng, huyện trang bị 18 bộ cồng chiêng và 2
khung cửi từ quê nhà vào đây để truyền dạy người Thái còn sáng tạo các họa tiết khác nhau, bộ đàn tính cho 21 thôn. Công tác
cho con cháu, giữ nghề truyền thống”. tạo nên sự đa dạng, phong phú trên trang phục. truyền dạy cồng chiêng được chú
Quan niệm của người Thái, mặc trang Trên thị trường hiện có rất nhiều loại thổ trọng. Ěặc biệt, huyện đã đưa di
phục thổ cẩm trong các lễ hội truyền thống cẩm, tuy nhiên người Thái ở đây vẫn luôn tâm sản vĕn hóa cồng chiêng vào
thể hiện sự tôn trọng vĕn hóa, mang hồn cốt huyết gìn giữ thổ cẩm truyền thống của dân tộc trường học thông qua các hoạt
của dân tộc Thái, nhất là trong các nghi lễ mình. Những bộ trang phục, những chiếc khĕn động ngoại khóa, với sự tham gia
dân gian. Do vậy, nhiều phụ nữ Thái khát piêu, những tấm rèm che bằng thổ cẩm… được của các nghệ nhân tại địa phương.
khao giữ gìn nghề dệt thổ cẩm. bà con sử dụng thường xuyên. Ěó là cách người Qua những trải nghiệm từ
Theo bà Lương Thị Hoa, trên tấm thổ Thái giữ gìn bản sắc vĕn hóa và lưu truyền cho chuyến đi, chúng tôi càng thêm
cẩm của dân tộc Thái luôn có màu xanh của thế hệ sau. hiểu và trân quý hơn về vĕn hóa
cây cối, màu hồng, trắng, đỏ của hoa rừng, Giữ tiếng cồng chiêng Các tǟm thȏ cǣm truyǻn của người Thái. Họ đang thổi
Các tǟm thȏ cǣm truyǻn
màu vàng rực rỡ của ánh nắng mặt trời. Dưới Tạm biệt bà Lương Thị Hoa, chúng tôi đến thȋng đƣȝc trình diǿn “ngọn lửa” vào thế hệ trẻ để duy
thȋng đƣȝc trình diǿn
bàn tay của người dệt, tấm thổ cẩm được kết xã Ia Dom để thưởng thức âm điệu cồng chiêng tǛi các hȓi thi. trì và phát triển vĕn hóa của dân
tǛi các hȓi thi.
hợp khéo léo tạo nên sắc màu phù hợp với của người Thái. Chủ tịch UBND xã Ia Dom tộc mình tại miền biên viễn.
